Kiedy jest chłopczyk, a kiedy dziewczynka – krótkie i ważne wprowadzenie jak powstaje płeć

To, jaka powstanie płeć dziecka jest ustalane na etapie zapłodnienia. Komórka jajowa jest uwalniana tuż po pęknięciu pęcherzyka dominującego w jednym z jajników i trafia do bańki jajowodu, którego strzępki ją wychwytują. Rzadziej zdarzają się dwie komórki jajowe z jednym lub obu jajnikach, ale takie sytuacje też mają miejsce. Plemniki natomiast obecne są w ejakulacie (spermie) w ogromnej ilości, bo nawet kilku milionów. Jeden z nich zostanie wybrany przez komórkę jajową, która jemu właśnie umożliwi wniknięcie do środka i połączenie się materiału genetycznego od kobiety i mężczyzny. To chromosomy decydują jaka powstanie płeć. Od matki pochodzą 23 chromosomy, w tym jeden chromosom płci - X. Od ojca również pochodzą 23 chromosomy, w tym jeden chromosom płci, z tym, że zależnie od plemnika – będzie to albo chromosom płci X albo Y. X będzie warunkował płeć żeńską, a Y płeć męską.

Każdy człowiek ma zestaw 46 chromosomów: 23 przekazane od matki (komórka jajowa) i 23 przekazane od ojca (plemnik)

Z zestawu 46 chromosomów:

  • 44 to tzw. autosomy (22 pary chromosomów autosomalnych) – odpowiadają za dziedziczenie wszystkich cech, za wyjątkiem tych związanych z płcią
  • 2 to tzw. heterochromosomy czyli chromosomy płci – one odpowiadają za dziedziczenie cech związanych z płcią, te chromosomy decydują o płci. Chromosomy mają oznaczenia X i Y
  • Płeć dziecka zostaje ustalona podczas zapłodnienia: jeśli do komórki jajowej wniknie plemnik z chromosomem X to będzie dziewczynka, jeśli plemnik z chromosomem Y to będzie chłopiec
Determinizm płci dziecka tabela
Tabela pokazująca, od czego zależy płeć dziecka

Jak widać płeć jest ustalona na etapie zapłodnienia. Zapłodnienie może mieć miejsce przez około jedynie 24 godziny – tyle żyje mniej więcej komórka jajowa – jeśli w ciągu tego czasu plemniki dotrą do komórki to dojdzie do poczęcia dziecka. Owulacja to pęknięcie pęcherzyka dominującego i uwolnienie komórki jajowej, więc od momentu owulacji jest jeszcze trochę czasu na spotkanie plemnika. Ponieważ ten czas jest krótki może się wydawać, że poczęcie dziecka jest trudne i wręcz niewiarygodne, że da się zajść w ciążę, jednak jest coś takiego jak dni płodne. Dni płodne trwają około 3 – 5 dni przed samą owulacją. Na właśnie te kilka dni przed owulacją szyjka macicy zmienia swoją konsystencję, długość, zaczyna się otwierać oraz wytwarzać śluz płodny, czyli przejrzysty, rozciągliwy, śliski śluz określany konsystencją białka jaja kurzego, który świetnie transportuje plemniki przez otwartą szyjkę macicy. Ponadto pH śluzu zmienia się z kwasowego na lekko zasadowe, co pomaga przetrwać plemnikom, a nie je unieszkodliwiać. Plemniki w tak dobrym śluzie są w stanie przetrwać 3 do 5 dni i doczekać do momentu zapłodnienia, więc sam stosunek płciowy nie musi być dokładnie po owulacji, ale kilka dni przed również, gdy jest obserwowany płodny śluz.

Zobacz na co zwrócić uwagę w obserwacjach śluzu szyjkowego.

(W śluzie gęstym, lepkim, o odczynie kwaśnym, gdy też zamknięta jest szyjka macicy, czyli przed dniami płodnymi ( w 1 fazie cyklu) oraz  po obumarciu komórki jajowej (w 2 fazie cyklu) nie ma możliwości poczęcia dziecka. Te fizjologiczne reakcje organizmu zależne od hormonów kobiecych są wykorzystywane w metodach obserwacji cyklu, służących zarówno do planowania jak i odkładania poczęcia u każdej kobiety, nawet z problemami zdrowotnymi, po porodzie, przed menopauzą itd. Te metody to np. metoda angielska oraz metoda Rötzera).

Tutaj możesz przeczytać więcej o szyjce macicy w ciąży i przed nią.

Co się dzieje dalej? Zapłodniona komórka jajowa przemieszcza się przez jajowód do macicy, by się w niej zagnieździć, do zagnieżdżenia dojdzie dopiero po kilku dniach – około siedmiu – a sam proces zagnieżdżenia zajmuje kilka dni. Warto mieć na uwadze, że na początku widać tylko bardzo maluteńki pęcherzyk ciążowy – kilka dni po terminie spodziewanej miesiączki czyli kilkanaście dni po zapłodnieniu, dlatego na pierwsze USG w ciąży należy wybrać się znacznie później.

Test ciążowy również najlepiej wykonać najwcześniej w terminie spodziewanej miesiączki.

Podsumowując: można powiedzieć, że płeć zależy od mężczyzny – bo on ma plemniki X i Y, ale też od kobiety – ponieważ to komórka jajowa wybiera sobie plemnik, który do niej wniknie.

Kiedy można poznać płeć dziecka?

Tak naprawdę to, kiedy można poznać płeć dziecka jest zależne od tego, jakie badanie ma na celu to określić. Najpopularniejszym, najbardziej dostępnym i zarazem najtańszym jest zwykłe czarno - białe badanie USG. Płeć dziecka ustalana jest przy okazji USG określającego anatomię i pomiary dziecka.

W USG ciąży w większości przypadków widać płeć dziecka już około połowy ciąży - okolice 20 – 22 tygodnia. W badaniu ultrasonograficznym określenie płci jest możliwe pod warunkiem, że dziecko jest ułożone w taki sposób, że nie zasłania sobie nóżkami, czy pępowiną okolicy krocza. Czasami przez to ocena płci jest niemożliwa i rodzice mogą się jej dowiedzieć dopiero w kolejnym badaniu. Czasami płeć widoczna jest już nawet w USG w 11. – 14. tygodniu lub nieco później, ale trzeba mieć na uwadze to, że pomyłki w tym tygodniu są jeszcze dość częste. Wynika to z tego, że tzw. wyrostki płciowe męskie i żeńskie wyglądają jeszcze dość podobnie, ale są widoczne nieco pod innym kątem. Nie zawsze jednak obraz uzyskany w USG umożliwia precyzyjną odpowiedź, co do płci. Poniżej grafika przedstawiająca, jak wygląda płeć dziecka w badaniu USG w okolicach 11 – 14 tygodnia ciąży, przy założeniu że dziecko idealnie pokaże się bokiem.

USG płodu - wyrostek płciowy
Wyrostek płciwy męski i żeński widziany w USG 11-14 tygodnia ciąży

W jakim badaniu sprawdzić płeć dziecka?

1) USG

Płeć dziecka najłatwiej, a zarazem najtaniej sprawdzić w badaniu ultrasonograficznym. To po prostu standardowe USG ciąży. Mimo kosztów badania, jeśli jest ono robione prywatnie, to jednak jest to najtańsza opcja. Możliwości pomyłki rzecz jasna istnieje i trzeba się z nią liczyć, ale jeśli USG jest wykonywane po 20. tygodniu ciąży i później, a dziecko swoją pozycją w macicy umożliwia określenie tego, co ma między nogami to pewność jest prawie 100%. Przy dobrym aparacie, właściwym ułożeniu dziecka płeć jest doskonale w USG widoczna. Im mniej dokładnie widać narządy rodne w USG tym możliwość pomyłki zwiększa się.

O tym, kiedy robić USG w całej ciąży i co w każdym badaniu jest sprawdzane przeczytasz w tabeli norm USG w ciąży.

USG 3D nie wpływa na lepsze uwidocznienie płci, a czasem wręcz w USG 3D nie da się absolutnie zobaczyć płci, podczas gdy w standardowym USG jest ona świetnie widoczna. Dlatego USG 3D nie powinno być wybierane, jeśli zależy nam tylko i wyłącznie na poznaniu czy to chłopczyk, czy dziewczynka.

Czy warto robić USG 3D w ciąży? – więcej informacji i porad w artykule.

2) Badanie wolnego DNA płodowego z krwi matki (cff DNA)

Jest to może nowość dla wielu rodziców, ale już dawno, bo w 1997r. prof. Dennis Yuk Ming Lo, biolog molekularny odkrył, że materiał genetyczny dziecka (wolne DNA płodowe) dostaje się przez łożysko do krwi matki. Każda kobieta w ciąży posiada rzecz jasna swoje DNA, swój materiał genetyczny, ale także materiał genetyczny swojego dziecka rozwijającego się w macicy. To DNA dziecka wchodzi w skład wolnego pozakomórkowego DNA kobiety (cff DNA – ang. cell free fetal DNA). Stężenie wolnego DNA płodowego wzrasta z każdym tygodniem ciąży, a znika po porodzie. Wolne DNA płodowe bada się od 10. tygodnia ciąży pobierając po prostu krew z żyły łokciowej matki (jak do zwykłej morfologii) i jest ona poddawana dokładnemu badaniu genetycznemu. Badanie wolnego DNA płodowego umożliwia nie tylko ocenę płci (to efekt uboczny badania genetycznego), ale przede wszystkim wykrycie poważnych wad genetycznych u dziecka. Nie wykrywa ono zupełnie wszystkich wad, ale te najbardziej znane, najczęstsze i te, które charakteryzują się odpowiednią, możliwą do zbadania, długością par zasad (łańcuch DNA składa się z ułożonych w konkretnej kolejności i długości dla danej cechy par zasad azotowych). Badania cff DNA są niestety bardzo drogie. Różnią się nieznacznie od siebie, są one wymienione poniżej:

  • Test Sanco
  • Test NIFTY i NIFTY Pro
  • Test NIPT
  • Test NeoBona
  • Test Harmony
  • Test Panorama
  • Test Veracity

3) Amniopunkcja

Amniopunkcja polega na nakłuciu powłok jamy brzusznej kobiety ciężarnej, a w trakcie takiego nakłucia igłą punkcyjną pobiera się około 15 ml płynu owodniowego. Płyn ten zawiera amniocyty, czyli komórki pochodzenia płodowego, oraz komórki pochodzące z błon płodowych i trofoblastu. Zaaspirowana treść podlega badaniu cytogenetycznemu po hodowli komórek. Dzięki cytogenetyce molekularnej możliwe jest ustalenie kariotypu płodu (suma chromosomów i ich charakterystyka), w tym płeć płodu. Badanie to wykonuje się z wyraźnych wskazań medycznych dających przesłanki, że dziecko może być obarczone wadą genetyczną. Służy ustaleniu czy rzeczywiście tak jest, a jeśli tak to jaka jest to wada.

4) Test na płeć dziecka

Czy istnieje jakiś prosty test na płeć dziecka, który może wskazać płeć w warunkach domowych? Czy jest on miarodajny? Okazuje się, że wymyślono coś takiego jak „test na płeć dziecka”.

a) Gender Predictor Test i Gender Prediction Test – kosztują od około 60zł w Stanach Zjednoczonych, nie są dostępne w Polsce. Są to testy z moczu kobiety (działające podobnie jak test ciążowy), które mają wykorzystywać pH moczu matki w celu wykrycia płci w warunkach domowych. Teza jest taka, że pH w granicach 5 – 6 wskazuje dziewczynkę, a pH 7 – 8 chłopca. Od razu należy to sprostować -  na podstawie pH moczu nie ma absolutnie możliwości wyznaczenia płci. pH moczu jest zależne od wielu czynników, w tym chorób, diety i ogólnie tego co się danego dnia zjadło i wypiło, a także zależne jest od infekcji. W związku z tym, w zależności jaki napotkamy stan organizmu, którego odbicie odnajdziemy niejako w moczu, taka może wyjść „płeć”, czyli zupełnie różne pH w ciągu całej ciąży. Prawidłowe pH moczu mieści się w granicach 4,5 – 8. Sam producent testu wskazuje, że jest on robiony jedynie dla rozrywki i wynik jaki wyjdzie jest z pewnością 50% - a to nie oznacza nic innego jak 50% możliwości chłopca i 50% dziewczynki. Jak się okazuje test ciągle w USA ma nabywców, mimo że jest jedynie formą zabawy.

b) Peekaboo Early Gender DNA Test - kosztuje 129$, czyli około 530zł + koszty wysyłki do Polski. Test sprzedawany jest ze Stanów Zjednoczonych, m.in. w serwisie Amazon. Wykorzystuje informację zawartą w DNA z krwi matki (zasada działania jak wszystkich powyżej wymienionych testów na podstawie wolnego DNA płodowego). Plusem badania jest wysoka czułość w wyznaczaniu płci i niemalże 100% pewność, minusem cena oraz koszty transportu do Polski i z Polski do Stanów w celu analizy wyników. Sprawdź także ten artykuł: Od czego zależy płeć dziecka? Położna wyjaśnia.

Kiedy można poznać płeć dziecka w USG?

W badaniu ultrasonograficznym tydzień, w którym już raczej na pewno można podać z dużą wiarygodnością płeć dziecka to około 20. tydzień ciąży. Po 20. tygodniu dziecko jest już wystarczająco duże, by widać było obszar krocza i co się tam znajduje. Możliwość pomyłki istnieje praktycznie przez całą ciążę, bo nie zawsze widać płeć dziecka idealne. Określenie płci dziecka w badaniu ultrasonograficznym jest zależne przede wszystkim od ekspozycji płodu. Od tego jak ustawi się dziecko względem głowicy, od tego czy ma między nogami pępowinę i jak bardzo przylega ona do krocza, od tego czy trzyma nóżki rozłożone, czy ściśnięte, od tego czy aparat USG jest nowy, czy należy już do tych starszego typu. Te wszystkie czynniki mają wpływ na ustalenie płci na podstawie widzianego obrazu.

Kobieta przy USG w ciąży
Płeć dziecka bez tajemnic, czyli położna wyjaśnia, kiedy można poznać płeć dziecka w USG

Po czym poznać że urodzi się dziewczynka? W badaniu USG można dostrzec tzw. objaw „równa się”, czyli =. Wargi sromowe widziane są jako dwie kreski równoległe do siebie, a im późniejszy tydzień tym lepiej są one wyrażone.

Po czym poznać że urodzi się chłopiec? W badaniu ultrasonograficznym dostrzegalny jest wystający penis, choć częściej może się podwinąć i zauważalne bardziej będą jądra. Jądra mają inny wygląd niż wargi sromowe, choć na początku ciąży i około połowy ciąży mogą wyglądać nieco podobnie w pewnych położeniach do warg sromowych i pomyłki mogą wynikać właśnie z tego faktu.

Czy płeć dziecka w USG może się zmienić?

Płeć dziecka ustalona w momencie poczęcia nie może się zmienić. Zmienić za to może się decyzja ultrasonografisty co do tego, jaką widzi płeć. Często jest tak, że w pierwszych USG lub USG w połowie ciąży widać płeć dziecka niedokładnie lub pępowina przysłania okolice krocza. Czasami ustawienie dziecka jest takie, że wydawać się może, że widzi się np. dziewczynkę, a jednak jest to chłopiec lub odwrotnie. Są też sytuacje, gdy dziecko ustawia się w każdym USG w taki sposób, że nie da się stwierdzić jaka to płeć – najczęściej, gdy trzyma nogi blisko siebie i jest między nimi pępowina. Często diagnoza o płci w USG zmienia się, jeśli płeć była średnio widoczna we wcześniejszym USG lub USG było robione na gorszej jakości aparacie. Późniejsze USG lub lepszy aparat pokazują dokładniej obraz krocza i diagnoza co do płci może się różnić. W większości przypadków jednak na obecnych dobrej jakości aparatach płeć widać dość dobrze już od około 18. tygodnia ciąży. Pomyłki są już rzadsze. Najczęstsze pomyłki co do płci są w określaniu jej przed 18. tygodniem ciąży.

Czy da się zaplanować płeć dziecka?

Odpowiedź na pytanie, czy da się zaplanować płeć dziecka brzmi: i tak, i nie.

1) Zacznijmy od tego, dlaczego nie. Jak już wiemy z początku artykułu to chromosomy decydują o płci dziecka. Czyli to jaki plemnik (z chromosomem Y lub X) wniknie do komórki jajowej i połączy się z jej materiałem genetycznym. Nie jesteśmy w stanie, jak wiadomo, dopuścić dany jedynie plemnik do komórki jajowej, jest to sytuacja niezależna ani od kobiety, ani od mężczyzny.

2) Teoria Shettles’a. Panuje opinia, że współżycie w dniach płodnych (tych ze śluzem płodnym) może przynieść dziewczynkę, a w samą już owulację (wypuszczenie komórki jajowej z pękniętego pęcherzyka jajnikowego) chłopca. To tzw. metoda Shettles’a. Pan Shettles, który był amerykańskim naukowcem, pracującym przy metodzie in vitro stwierdził, że plemniki zawierające chromosom Y są bardziej podatne na uszkodzenie i są szybsze. Plemniki X natomiast, według niego, żyły dłużej i były bardziej odporne na niesprzyjające warunki. Shettles założył, że współżycie w owulację, gdy plemniki Y szybko mogą dotrzeć do komórki jajowej, da chłopca. A współżycie przed owulacją, gdy w śluzie płodnym mogą przetrwać odporne plemniki X i doczekać do owulacji – może dać dziewczynkę. Pan Shettles napisał nawet o tym książkę, zarabiając na niej pokaźne sumy. Ile prawdy jest w teorii tego naukowca? Niestety, ale nie ma potwierdzenia, nie ma widocznej jednoznacznej korelacji między terminem współżycia, a poczęciem chłopca lub dziewczynki. Planowanie płci dziecka w oparciu o tę metodę daje 50% szans na chłopca i 50% szans na dziewczynkę. Gdyby jego teoria była prawdą to wyglądałoby na to, że plemniki przepuszczają się w kolejce względem tego czy jest przed czy po owulacji i metoda byłaby szeroko i z ogromnym powodzeniem stosowana i opisywana w pracach naukowych. Prawdą jest jedynie to, że plemniki z chromosomem płci X mogą być cięższe, dlatego że składają się z większej liczby par zasad azotowych, czyli generalnie mają więcej materiału genetycznego. Ale nie wydaje się jakby miało mieć to wpływ na szybkość plemników i ich rywalizację między sobą oraz ustawianie w kolejce, który powinien, a który nie powinien kiedy dojść do celu.

3) Wyliczenie płci dziecka metodą SELNAS. SELNAS umożliwia planowanie płci dziecka. Metoda ta została opracowana przez dr Patricka Shouna i wprowadzona już dość dawno, bo w 1997 roku. Na czym opiera się metoda SELNAS? Komórka jajowa posiada ładunek elektryczny na swojej powierzchni – ujemny lub dodatni, a także brak ładunku elektrycznego w większość dni roku. Jest to akurat potwierdzony naukowo fakt. W ciągu roku jest 60 – 70 dni, w których komórka posiada ładunek ujemny bądź dodatni oraz pozostałe dni, w których jest ona neutralna (ponad 225 dni lub więcej w roku). Ładunek dodatni komórki jajowej przyciąga plemniki z chromosomem płci X, a ładunek ujemny plemniki z chromosomem płci Y. Gdy komórka jajowa nie posiada ładunku, wtedy zapłodnienie może być zarówno plemnikiem z chromosomem X, jak i Y i jest to sytuacja losowa. Zmiany ładunku niezależne są od czynników zewnętrznych i cyklu dojrzewania komórki. Skuteczność metody oceniana była na 98,7%, obecnie na około 90%. Można zamówić przez Internet wyliczony kalendarz płci na jedną płeć – na rok (799zł), na pół roku (499zł), na 3 miesiące (399zł), na jeden miesiąc (149zł) oraz nawet na jeden wybrany dzień (29zł). Tu oficjalna strona metody SELNAS http://babybygender.com/index.asp . Przed zakupem podaje się niezbędne dane dotyczące kobiety, m.in. cyklu miesiączkowego, wieku. Należy pamiętać, że czas płodny w cyklu to ok. 6 – 9  dni. Cykl może się wydłużyć, a owulacja np. opóźnić przez stres, co już może zmodyfikować kalendarz w rzeczywistości. To oznacza, że dni wyliczonego czasu płodnego z możliwością np. poczęcia dziewczynki mogą ostatecznie przepaść, jeśli jakiś cykl podlegnie drastycznym zmianom z powodu stresu, zmiany klimatu, choroby w I fazie cyklu. Taki kalendarz płci polecałabym w zasadzie parom, które są obciążone genetycznie i choroba przenoszona jest tylko na jedną płeć lub również kwestie genetyczne decydują o poronieniach w przypadku danej płci, a w przypadku innej urodzenia są żywe. Wtedy ta metoda wyznaczania ma szczególny sens.

Chiński kalendarz płci dziecka

Chiński kalendarz płci dziecka zakłada, że płeć dziecka można zaplanować lub poznać w trakcie ciąży na podstawie wieku matki oraz miesiąca, w którym nastąpiło zapłodnienie. Kalendarz ten jest oparty o chiński kalendarz księżycowy (28 – dniowy) i ma już ponad 700 lat, ale czy mówi on prawdę? Część osób jest zdania, że kalendarz jest skuteczny, ponieważ ich dziecko okazało się takiej samej płci, jak mówił kalendarz. Część osób uznaje go za nieskuteczny, ponieważ płeć się nie potwierdziła. Osoby, którym płeć się potwierdza zawsze będą mówiły, że kalendarz jest skuteczny i działa, a osoby, które się zawiodły, będą mówiły, że nie. Dlatego w Internecie, czy wśród znajomych znajdziemy różne opinie. Dla potrzeby artykułu sprawdziłam płci dzieci znajomych według kalendarza chińskiego i w ich wypadku wg kalendarza powinny mieć inną płeć.

Badania analizy urodzeń od 1995 do 2008 roku w Massachusetts General Hospital ukazały, że chiński kalendarz płci dziecka poprawnie stwierdził płeć urodzonych w tych latach dzieci na poziomie 50,2%. Natomiast kolejne badania w tym samym temacie opublikowane w 2010 roku pokazały, że współczynnik trafień właściwej płci wg chińskiego kalendarza to również ok. 50%. Badania te były prowadzone przez epidemiologów z Michigan w oparciu o dane aż 2,8 miliona szwedzkich kobiet rodzących dzieci między 1973 rokiem a 2006 rokiem. Co nam to mówi o skuteczności kalendarza? Że jest tak samo skuteczny jak zapytanie losowego przechodnia, jakiej płci będzie nasze dziecko. Planowanie dokładnej, konkretnej płci dziecka w oparciu o chiński kalendarz księżycowy niestety będzie nieskuteczne.

Popularne przesądy dotyczące płci – fakty czy mity?

Przesądy były, są i będą. Nie ominęły także określania płci dziecka. W dawnych czasach, gdy nie było jeszcze USG, a już tym bardziej badań wolnego DNA płodowego, próbowano na wszelkie możliwe sposoby ustalić płeć dziecka. Przesądy zostały wymyślone po to, by w jakiś sposób próbować odgadnąć płeć na podstawie jakiś przesłanek. Ktoś zauważał pewien czynnik, zgodziło mu się to w kilku przypadkach, więc ustalił, że jest to prawdą. A że się czasem pomylił? To nieważne. Obecnie również przesądy mają się całkiem dobrze. Są ich zwolennicy – osoby, którym coś się „sprawdziło” i przeciwnicy. Generalnie możliwość pomyłki to 50%, więc albo się uda, albo nie. Poniżej kilka najpopularniejszych wraz z wyjaśnieniem od strony naukowej, medycznej.

1) „Kształt brzucha mówi o płci dziecka”

Według tego przesądu owalny kształt brzucha oznacza dziewczynkę, a kulisty – to chłopczyk. Inny przesąd głosi, że brzuch w kształcie piłki mówi o córce, a brzuch szpiczasty o synu. Jak jest naprawdę? Według tego przesądu każdy ruch dziecka zmieniający położenie w macicy oznaczałby utratę jednej, a nabycie drugiej płci i tak aż do porodu. Kształt brzucha zależy od tego jak dziecko umiejscowione jest w macicy. Owalny będzie, gdy ułożone jest główkowo – główką do dołu, lub miednicowo – pupą do dołu. Okrągły będzie, gdy dziecko ułożone jest poprzecznie lub ukośnie. Dziecko w trakcie ciąży zmienia pozycję wiele razy, przewraca się, obraca, w związku z czym w trakcie całej ciąży znajduje się praktycznie w każdej pozycji, po to by już przed porodem mieć ustaloną swoją wyjściową – optymalnie główką do dołu. Szczególnie jeśli chodzi o poród naturalny. Kształt brzucha w pewnym stopniu zależy także od tego, czy jest to pierwsza, czy kolejna ciąża, ponieważ w każdej kolejnej rozciągnięcie mięśni jest nieco większe i brzuch może wydawać się większy, bardziej kulisty niż w ciąży pierwszej.

Poczytaj więcej o faktach i mitach o kształcie brzucha w ciąży.

2) „Zbrzydłaś, wyglądasz gorzej, więc będzie dziewczynka”

Ten przesąd jest bardzo krzywdzący, ale nadal można go usłyszeć od babć, cioć i osób niekoniecznie nam przychylnych. Dlaczego takie objawy jak gorszy wygląd twarzy czy ogólnie pogorszenie kondycji i atrakcyjności miałyby decydować za płcią dziecka? Przesąd głosi, że dziewczynka zabiera mamie urodę, a chłopiec nie. Nie ma to absolutnie nic wspólnego z rzeczywistością. Wygląd w ciąży zależy od tego, czy ma się obciążenie chorobami, czy ma się obrzęki (są częste w ciąży), czy są obecne różne zmiany hormonalne, które m.in. mogą wpływać na wygląd cery. Anemia w ciąży może natomiast wpływać na większe wypadanie włosów. Pełniejsza twarz i ciało są związane natomiast z wysokim progesteronem w ciąży, który powinien taki być. Krótko mówiąc przesąd jest bardzo krzywdzącą nieprawdą.

3) „Słodkie na dziewczynkę, a kwaśne i słone na chłopca” - zachcianki w ciąży

Według przesądu zachcianki kobiety na słodkie potrawy, na słodycze są związane z płcią żeńską w brzuchu, a apetyt na kwaśne, ostre i słone jedzenie – na chłopca. Przesąd jest oczywiście mitem. Objawy takie jak zwiększenie ochoty na dane pokarmy nie jest związany z tym, jaka płeć dziecka jest w brzuchu. Nigdzie nie zostało to udowodnione naukowo. Apetyt na dany pokarm zależy od tego, co w danym momencie chce nam się zjeść. Bez względu na to, czy jest się w ciąży, czy nie. Czy ludzie nie będący w ciąży nie mają zachcianek, czy nie mówią, że chętnie zjedliby konkretną potrawę? Że mają ochotę na pizzę, na sernik, na pierogi? Jedyny aspekt, który w ciąży się zmienia to jest możliwość większej tolerancji kwaśnych, często kiszonych produktów, a także większa chęć na czekoladę, ser, ryby, ogółem większy apetyty na nie. Dlaczego? W ciąży naturalnie wzrasta tolerancja na produkty o wysokiej zawartości histaminy, czyli wyżej wymienione.  Zwiększona jest aktywność enzymu DAO (diaminoksydazy), ponieważ produkuje go także łożysko. Enzym ten odpowiada za rozkład histaminy, zawartej właśnie w serach, wędlinach, kiełbasach, rybach np. śledziach, kapuście i ogórkach kiszonych, czekoladzie i słodyczach z niej produkowanych. W ciąży wzrasta tolerancja na te pokarmy, stąd też możliwa chęć większego ich spożywania.

Czy można spożywać lody w ciąży? Więcej o tym, jakie lody i kiedy można jeść w ciąży.

4) „Poranne mdłości – będziesz miała dziewczynkę”

Poranne mdłości mogą występować niezależnie od płci dziecka i są bardzo dobrym objawem rozwoju ciąży, choć bardzo przeszkadzającym. Mdłości najczęściej występują rano, choć mogą być powiązane także z niektórymi zapachami, które wcześniej się akceptowało. Mdłości w ciąży zaczynają się ok. 6 tygodnia, a najsilniej występują około 8 do 9 tygodnia ciąży. Ma to związek z najszybszym wtedy wzrostem ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej, czyli beta hCG. To właśnie ten hormon odpowiada za m.in. mdłości, a im większe jego przyrosty tym też większe mdłości. Hormon ten jest badany z moczu podczas testu ciążowego, by wykryć, czy jest się w ciąży. Jest badany także, a może przede wszystkim, z krwi.

Zobacz jak radzić sobie z mdłościami w ciąży.

U większości kobiet mdłości mijają pod koniec 3 miesiąca, u części zostają. Ale też niektóre kobiety w ogóle mogą ich nie mieć. Wszystko zależy od organizmu. To, czy objawy takie jak mdłości są powiązane z płcią dziecka wzbudziło także zainteresowanie badaczy. Badania nad 4320 ciążami ukazały, że rzeczywiście, bardziej nasilone mdłości na początku ciąży były obecne u pań, które nosiły córki. Nie są to natomiast drastycznie różniące się wyniki, bo w 9 stopniowej skali częstotliwości występowania nudności, panie które miały córki odnotowały średni wynik 6.35, a kobiety które miały synów 6.04. Co więcej, wpływ miała także ogólna skłonność do odczuwania nudności w ciągu życia, wiek matki, a także liczba dotychczasowych porodów.

Bibliografia:

  1. Na czym polegają badania wolnego płodowego DNA? Czym jest cffDNA, wolne DNA płodu? Laboratorium Badań DNA „test DNA”, https://www.testdna.pl/badania-prenatalne/cffdna-badania-wolnego-plodowego-dna/
  2. The Chinese birth calendar for prediction of gender - fact or fiction? Katz D., Wylie B., American Journal of Obstetrics & Gynecology, 2009, 201, 6, str. 211.
  3. Accuracy of the Chinese lunar calendar method to predict a baby's sex: a population-based study, Villamor E., Dekker L., Svensson T., Cnattingius S. Paediatric and Perinatal Epidemiology, 2010, 24, 4, str. 398 – 400.
  4. Timing of early amniocentesis as a function of membrane fusion. Pinette M., Wax J., Blackstone J., Cartin A., McCrann D., Journal of Clinical Ultrasound, 2004, 32, str. 8 – 11.
  5. Does greater morning sickness predict carrying a girl? Analysis of nausea and vomiting during pregnancy from retrospective report. Young N., La  Rosa M., Mehr S., Krasnow M., Archives of Gynecology and Obstetrics, 2021, 303, 5, str. 1161 – 1166.
ikona podziel się Przekaż dalej