Czy można jeść łososia wędzonego w ciąży? Położna wyjaśnia

Opublikowano: 06.06.2024Autor: Paulina AmbroziakDrukujUdostępnij

Żywienie kobiet w ciąży

Niejednokrotnie słyszałaś już na pewno, że kobieta ciężarna powinna stosować specjalnie przygotowaną dietę na ten specjalny czas. Powiedzmy, że z jednej strony zgadzam się z tym stwierdzeniem, ale z drugiej kompletnie się z nim nie zgadzam. Dlaczego? Ponieważ nie istnieje coś takiego jak dieta kobiety ciężarnej.

W twoim jadłospisie może znaleźć się prawie wszystko to, na co masz ochotę. No właśnie, prawie wszystko – istnieje jednak krótka lista produktów i potraw, na które musisz uważać i raczej omijać je w trakcie ciąży. Ze względu na zmiany w układzie odpornościowym w ciągu tych dziewięciu miesięcy jesteś bardziej podatna na zanieczyszczenia środowiskowe oraz na zarażenie się patogenami (np. Toxoplasma gondii, Salmonella czy Listeria monocytogenes), co może nieść za sobą przykre konsekwencje.

Ważne jest również, aby twoje posiłki były zróżnicowane i bogate w różne mikro- i makroelementy, które będą wspierać rozwój twojego maluszka i będą skutecznie poprawiać jakość twojego samopoczucia. Zerknij koniecznie do artykułu: Nudności i wymioty w ciąży – położna radzi, co zrobić.

Kiedyś królowało przekonanie, że kobieta w ciąży powinna jeść podwójnie – za siebie i za dziecko. Całe szczęście mit ten został już dawno obalony, ponieważ w diecie nie chodzi o ilość, a o jakość przyjmowanego pokarmu. Odpowiednio do trymestru ciąży zmienia się dzienne zapotrzebowanie na kaloryczność:

• I trymestr – bez zmian lub dodatkowe 85 kcal/dzień,
• II trymestr – więcej o 285–360 kcal/dzień,
• III trymestr – dodatkowe 475 kcal/dzień.

Zwiększanie kaloryczności nie jest równoznaczne z jedzeniem większej ilości słodyczy czy fast foodów, ale z utworzeniem zdrowego jadłospisu ze składników, które w spożyte w ciągu dnia dostarczą ci odpowiednią ilość energii. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Zdrowa dieta w ciąży – co powinna jeść kobieta ciężarna.

Czy można jeść w ciąży surowe ryby?

Przejdźmy teraz do wspomnianej przeze mnie listy produktów, na które powinnaś zwracać większą uwagę w ciąży i spróbować ograniczyć do minimum. Zacznijmy od surowych produktów, których jest całkiem sporo w naszej diecie.

W ostatnich latach do naszego kraju zawitały kuchnie z różnych kierunków świata. Zasmakowały nam i przyjęły się znakomicie, także nie jest już dla nas problemem wybrać się do restauracji włoskiej, meksykańskiej czy japońskiej. Musisz jednak uważać, aby wychodząc na miasto na obiad czy kolację, omijać potrawy w surowym mięsem czy surowymi rybami. Jedno i drugie możesz śmiało spożywać po obróbce termicznej, ale unikaj tatarów, szynki parmeńskiej, salami, chorizo, ceviche i carpaccio – zadbaj o profilaktykę takich chorób, jak toksoplazmoza oraz listerioza.

Jeżeli mowa o sushi, to niezależnie, czy jest to dorsz, pstrąg czy łosoś, wszystkie surowe ryby mogą przyczynić się do powstania nieprzyjemnych konsekwencji. Nie oznacza to jednak, że w ogóle musisz rezygnować z sushi. Zawsze zwracaj uwagę, aby w opisie danej rolki znajdował się taki zapis, jak pieczony łosoś, pieczony pstrąg etc.

Kolejnym produktem są surowe jajka, po których możesz nabawić się salmonelli, dlatego z ogromną przykrością, ale radzę omijać takie desery, jak tiramisu i serniki na zimno. Skoro już przy białkach jesteśmy, to pamiętaj, aby wszelkie przetwory mleczne kontrolować przed zakupem czy spożyciem.

Mleko, jogurty, sery – jeżeli nie przeszły procesu pasteryzacji, to proszę nie jedz ich. Konieczna jest obróbka termiczna tych produktów, aby uniknąć zakażenia listerią. Zachęcam do zapoznania się z artykułem: Ser pleśniowy w ciąży – czy można bezpiecznie jeść.

Do produktów dozwolonych w ciąży, do których przypisane jest małe „ale” to:

• grzyby – uważaj na leśne, gdyż łatwo pomylić jadalne z trującymi,
• czosnek – nie zaszkodzi w ciąży, ale pamiętaj o umiarze,
• pasztet – po obróbce cieplnej i bez wątróbki, a najlepiej wegetariański,
• słodycze – jeżeli nie masz cukrzycy ciążowej, to śmiało możesz jeść to, na co masz ochotę, ale pamiętaj o umiarze,
• kawa – nie jest zabroniona w ciąży, ale nie przekraczaj dawki 200-300 mg kofeiny w ciągu dnia,
• zielona herbata – unikamy w III trymestrze ze względu na ryzyko przedwczesnego zamknięcia się przewodu Botalla w serduszku dziecka,
• wędzone ryby w ciąży– wszystko zależy od rodzaju ryby i sposobu wędzenia.

Wędzone ryby w ciąży – czy można jeść w ciąży tłuste ryby morskie?

Według Ekspertów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego zaleca się spożywanie przez kobiety ciężarne i karmiące 1 do 2 porcji ryb w tygodniu. Takie ograniczenie spowodowane jest ryzykiem zanieczyszczenia organizmu metalami ciężkimi (rtęć, ołów, kadm) oraz organicznymi (dioksyny, polichlorowane bifenyle).

Nie wykluczaj jednak zupełnie ryb ze swojego jadłospisu, gdyż korzyści zdrowotne z ich spożywania zdecydowanie przeważają nad ryzykiem. Musisz po prostu zwrócić uwagę na rodzaj ryby. Potencjalnie wyższe ryzyko zanieczyszczenia dioksynami mają takie gatunki, jak:

• szprotka,
• łosoś,
• sardynka,
• śledź.

Tłuste ryby morskie, duże i drapieżne mają w sobie bardzo wysokie stężenie metylortęci, zwłaszcza mieczniki, tuńczyki i rekiny. Powinnaś unikać ich w ciąży, gdyż metylortęć łatwo przenika barierę krew-łożysko i może uszkodzić układ nerwowy płodu. Inne niezalecane ryby w ciąży to: makrela królewska, panga, węgorz i łosoś bałtycki.

W takim razie, jakie ryby jeść w ciąży? Aktualne rekomendacje zalecają takie gatunki, jak pstrąg łososiowy, dorsz, łosoś norweski, dorsz i makrela atlantycka. Do dopuszczalnych gatunków należą: halibut, śledź, okoń, makrela hiszpańska, karp.

Jakie ryby wędzone można jeść w ciąży?

Wyżej możesz przeczytać całą listę gatunków ryb, które są dozwolone w ciąży. Jeżeli eksperci pozwolili, to można je spożywać pod każdą postacią? Oczywiście nie surowe, ale zasadniczo tak, możesz, z tym, że cała dyskusja opiera się o rodzaj wędzenia ryb.

Są dwa sposoby wędzenia: na zimno i na ciepło. Jeżeli kawałek rybki jest wędzony na ciepło, to śmiało możesz po niego sięgać, jednak unikaj tych wędzonych na zimno. Do zapamiętania – każda obróbka termiczna pokarmu zmniejsza ryzyko zakażenia jakimiś pasożytami czy drobnoustrojami.

Dlaczego w ciąży nie można jeść wędzonego łososia?

Nasz dzisiejszy temat, to łosoś wędzony w ciąży, ale z powyższych informacji wynika, że do końca nie wiadomo czy można jeść w ciąży tego łososia, czy nie, prawda? Problem z tą rybką polega na jej pochodzeniu. Łosoś atlantycki jest oficjalnie dozwolony, ale bałtycki już nie.

Pieczony łosoś jest zawsze lepszym wyborem niż łosoś wędzony w ciąży. Jeżeli najdzie cię jednak ochota, to pamiętaj, aby łosoś był zawsze wędzony na ciepło. Jeżeli łosoś był wędzony na zimno, to poddaj go jeszcze obróbce cieplnej. Jedzenie łososia w ciąży jest sprawą kontrowersyjną, więc najlepiej korzystaj z innych gatunków ryb.

Czy można jeść łososia wędzonego karmiąc piersią? Odpowiedź jest taka sama jak przy pytaniu o jedzenia łososia w ciąży – można, ale należy przestrzegać pewnych zasad ostrożności. Dodatkowo ciężarna i mama karmiąca powinna ograniczyć jedzenie łososia do maksymalnie 100 g na tydzień.

Tak samo wygląda sytuacja z makrelą. Zalecana jest makrela atlantycka, ale królewska makrela wędzona w ciąży stanowi już ryzyko bycia zanieczyszczoną.

Bibliografia:

1. E. Swora-Cwynar, A. Polaczyk, A. Dobrowolska, Żywienie kobiet w ciąży I karmiących piersią, Pielęgniarstwo Polskie, 2023, 3(89), str. 102–113.
2. J.T. Cox, S.T. Phelan., Co mogę jeść, panie doktorze? Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży, Ginekologia Po Dyplomie, 2010, 3, str. 49–58.
3. https://naturalnieozdrowiu.pl/czego-nie-jesc-w-ciazy/#Ryby_i_owoce_morza_w_ciazy dostęp: 22.05.2024 r.
4. https://femaltiker.pl/ii-praktyczne-porady/ryby-w-menu-kobiety-w-ciazy-czy-moze-jesc-ryby-wedzone dostęp: 22.05.2024 r.