Czy w ciąży można jeść sushi z surową rybą? Położna wyjaśnia
Każda kobieta w ciąży stoi przed wyzwaniami związanymi z dokonywaniem odpowiednich wyborów żywieniowych, które są kluczowe zarówno dla jej zdrowia, jak i rozwoju dziecka. Jednym z często pojawiających się pytań wśród przyszłych mam jest: "Czy w ciąży można jeść sushi, zwłaszcza te z surową rybą?" Sushi, popularne danie kuchni japońskiej, zyskało na całym świecie licznych entuzjastów, w tym wśród ciężarnych. W tym artykule rozważę potencjalne korzyści i ryzyko związane ze spożywaniem tego dania. Dowiesz się, jakie sushi można jeść w ciąży, oraz których rodzajów najlepiej unikać. Wyjaśnię również, dlaczego nie można jeść surowych ryb w ciąży? Zapraszam do lektury!
Z tego artykułu dowiesz się:
Czym jest sushi?
Sushi to tradycyjne japońskie danie, które zdobyło międzynarodową popularność. Składa się zazwyczaj z surowej lub przygotowanej w inny sposób ryby, podawanej na ugotowanym ryżu, często z dodatkiem warzyw i owiniętej w arkusz nori, czyli suszonej algi morskiej. Wśród kobiet w ciąży sushi cieszy się różnymi opiniami, głównie z powodu obaw o bezpieczeństwo spożywania surowej ryby.
Różne typy sushi obejmują:
- Sushi z surową rybą;
- Pieczone sushi;
- Sushi wegetariańskie;
- Sushi w tempurze.
Choć sushi może być zawiera wysokiej jakości białko i inne cenne składniki odżywcze, istotne jest zrozumienie potencjalnego ryzyka związanego z jego spożywaniem, zwłaszcza w formie zawierającej surową rybę. Z tego powodu kobiety w ciąży często zastanawiają się, czy mogą bezpiecznie cieszyć się tym daniem, bez narażania siebie i swojego dziecka na potencjalne zagrożenia zdrowotne. W dalszej części artykułu postaram się rozwiać wszelkie wątpliwości z tym związane.
Dlaczego nie można jeść surowych ryb w ciąży?
Kluczowym zagadnieniem dla kobiet w ciąży, które rozważają spożywanie sushi, jest ryzyko związane z konsumpcją surowej ryby, która jest składnikiem wielu rodzajów “rolek”. Istnieją dwa główne powody, dla których jedzenie surowej ryby w ciąży nie jest najlepszym pomysłem.
Ryzyko zakażeń
Surowa ryba jest potencjalnym źródłem niebezpiecznych bakterii i wirusów, w tym tych z gatunku Listeria monocytogenes, która jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet ciężarnych. Listerioza, czyli choroba wywołana przez wspomnianą bakterię, jest dla ciężarnych szczególnie niebezpieczna, ponieważ może przenikać przez barierę łożyskową, potencjalnie prowadząc do poważnych komplikacji takich jak poronienia, przedwczesny poród, czy zakażenie płodu. Objawy listeriozy mogą być łagodne dla matki, ale jej skutki dla dziecka bywają bardzo poważne – zakażenie w okresie ciąży wiąże się z wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrostu płodu (IUGR), natomiast jeśli do infekcji dojdzie w okresie okołoporodowym, noworodek może zmagać się z zapaleniem płuc i opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicą, czy nawet zgonem.
Oprócz listerii, surowa ryba może być także źródłem innych patogenów, takich jak salmonella czy wirus Norwalk, które wywołują zatrucia pokarmowe. Objawy takie jak wymioty, biegunka i gorączka, mogą stanowić dodatkowe ryzyko dla zdrowia ciężarnej i jej dziecka.
Wysoki poziom rtęci
Rtęć jest metalem ciężkim, który gromadzi się w organizmach drapieżnych ryb morskich. Szczególnie wysokie stężenia rtęci występują w mięsie gatunków dużych ryb, takich jak: rekin, miecznik, makrela królewska i niektóre gatunki tuńczyka.
Konsumpcja ryb z wysoką zawartością rtęci przez kobietę ciężarną może mieć negatywne skutki dla rozwoju mózgu i układu nerwowego płodu. Metal ten może zakłócać rozwój i funkcjonowanie komórek nerwowych oraz opóźniać proces mielinizacji. Ponadto, ma zdolność do uszkadzania neuronów oraz struktur komórkowych, takich jak mitochondria i błony komórkowe, co może prowadzić do śmierci komórek mózgowych.
W związku z powyższymi zagrożeniami, wiele organizacji zajmujących się zdrowiem, w tym Amerykański Kolegium Położników i Ginekologów (ACOG – American College of Obstetricians and Gynaecologists), zaleca kobietom w ciąży unikanie surowych ryb i owoców morza. Zamiast tego sugeruje się wybieranie bezpiecznych alternatyw, które zaspokoją ochotę na sushi, jednocześnie minimalizując ryzyko dla zdrowia matki i rozwijającego się płodu. Sprawdź także, czy można jeść salami w ciąży.
Jakie sushi można jeść w ciąży?
Zapewne nasuwa Ci się pytanie – czy w ciąży można jeść sushi bez surowej ryby, czy nawet taki rodzaj jest zabroniony? Mam dobrą informację. Kobiety w ciąży, które pragną cieszyć się smakiem sushi, mają do wyboru kilka bezpiecznych alternatyw, które minimalizują ryzyko, jakie niesie ze sobą spożywanie surowych ryb:
Sushi z pieczoną rybą. Obróbka termiczna ryby eliminuje ryzyko związane z patogenami. Pieczenie lub opalanie ryby do odpowiedniej temperatury wewnętrznej zapewnia eliminację bakterii i wirusów. Pieczone sushi w ciąży jest więc świetnym wyborem!
Sushi z paluszkami krabowymi. Jeśli zastanawiasz się, czy można jeść surimi w ciąży, odpowiedź jest twierdząca! Surimi, czyli imitacja kraba w postaci białej pasty rybnej zabarwionej z zewnątrz na czerwono, jest w pełni ugotowanym produktem, a to czyni je bezpiecznym wyborem dla ciężarnych. Sushi z surimi oferuje podobną teksturę i smak do tradycyjnego sushi z rybą, ale bez ryzyka związanego ze spożywaniem surowego mięsa.
Sushi wegetariańskie. Jest to całkowicie bezpieczna opcja, ponieważ nie zawiera ani ryb, ani owoców morza. Rolki zawija się z wykorzystaniem warzyw i owoców – surowych, jak również marynowanych, takich jak ogórek szklarniowy, awokado, tykwa, biała rzepa czy marchewka. Sushi wegetariańskie w ciąży to jedna z najzdrowszych propozycji!
Sushi w tempurze. To opcja, gdzie składniki (nawet te warzywne) są smażone w głębokim tłuszczu w panierce tempura. W procesie obsmażania chorobotwórcze patogeny zostają zabite poprzez działanie wysokiej temperatury. Jest to dobry wybór w ciąży, choć należy spożywać je z umiarem, z uwagi na wysoką zawartość tłuszczu.
Nori w ciąży – czy to bezpieczny wybór?
Oczywiście! Można spożywać nori w ciąży, a nawet jest to zalecane ze względu na jego bogaty profil składników odżywczych, które są korzystne zarówno dla matki, jak i rozwijającego się dziecka:
- Foliany (Witamina B9) – Są niezwykle ważne w czasie ciąży, gdyż wspierają prawidłowy rozwój układu nerwowego płodu. Foliany odgrywają kluczową rolę w procesach krwiotwórczych i syntezie kwasów nukleinowych.
- Cholina (Witamina B4) –Ten składnik odżywczy ma istotny wpływ na rozwój mózgu płodu. Wspomaga również funkcjonowanie układu nerwowego oraz sercowo-naczyniowego.
- Jod – Jest niezbędny dla prawidłowej produkcji hormonów tarczycy, co ma znaczenie zarówno dla matki, jak i rozwijającego się dziecka. Jod przyczynia się do prawidłowego rozwoju mózgu i układu nerwowego płodu.
Nori posiada także właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Jest również dobrym źródłem białka roślinnego, co czyni je odpowiednim wyborem dla wegan i wegetarian.
Pamiętaj, aby spożywać nori z umiarem i zwracać uwagę na jego jakość i pochodzenie, aby uniknąć potencjalnych zanieczyszczeń.
Bibliografia:
- https://www.cdc.gov/listeria/faq.html [dostęp z 02.01.2024]
- Arienne Bloomingdale, Lauren B Guthrie, Sarah Price, Robert O Wright, A qualitative study of fish consumption during pregnancy, Am J Clin Nutr. 2010 Nov; 92(5): 1234–1240.
- Carolyn Tam, Aida Erebara, Adrienne Einarson, Food-borne illnesses during pregnancy: prevention and treatment, Can Fam Physician . 2010 Apr;56(4):341-3.
- Silver HM. Listeriosis during pregnancy. Obstet Gynecol Surv. 1998;53(12):737–40.