Kawa w ciąży - czy w ciąży można ją bezpiecznie pić?

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Kamila Pilawka - MazurekDrukujUdostępnij

Kawa w ciąży

Kawa jest aromatycznym napojem przygotowywanym z mielonych ziaren kawowca. To nie tylko płyn, który pobudza i dodaje energii, ale również prawdziwe źródło przyjemności dla wielu osób. Kawa zawiera naturalną substancję znaną jako kofeina, która jest znana ze swoich działających pobudzająco właściwości. Kofeina wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, zwiększając czujność, koncentrację i poprawiając nastrój. Jest to również składnik często obecny w wielu innych napojach i produktach spożywczych. Jednak należy pamiętać, że każda osoba może reagować na kofeinę w inny sposób, dlatego warto zachować umiar i dostosować spożycie kawy do indywidualnych potrzeb i tolerancji organizmu.

Czy w ciąży można pić kawę?

Kofeina zawarta w kawie oraz jej metabolity przenikają do łożyska i następnie do organizmu płodu w trakcie procesów metabolicznych. W ciąży, metabolizowanie i usuwanie kofeiny z organizmu trwa dłużej, co sprawia, że płód jest przez stosunkowo długi okres czasu narażony na działanie tych substancji. Chociaż badania naukowe nie wykazały bezpośredniego wpływu kofeiny na rozwój płodu ani powodowanie wad wrodzonych, to istnieje powszechne przekonanie, że nadmierne spożycie kawy w ciąży może mieć niekorzystne konsekwencje.

Kofeina zawarta w kawie może również niekorzystnie wpływać na organizm podczas ciąży poprzez podniesienie ciśnienia krwi oraz negatywny wpływ na układ nerwowy i układ pokarmowy. Spożycie kawy może prowadzić do podrażnienia żołądka, wywoływania zgagi i mdłości. Dodatkowo, kofeina może prowadzić do wypłukiwania magnezu i wapnia z organizmu, co samo w sobie jest niekorzystne. W przypadku picia kawy w ciąży, negatywny wpływ na poziom tych pierwiastków w organizmie może być szczególnie niekorzystny.

W okresie ciąży stężenie wapnia jest szczególnie istotne, ponieważ rozwijające się dziecko pobiera ten pierwiastek do budowy swoich kości. Z tego powodu ciężarne kobiety często doświadczają niedoboru wapnia. Ponadto, nadmierne spożycie kawy w ciąży może dodatkowo upośledzać wchłanianie żelaza z pożywienia, co z kolei może prowadzić do wystąpienia anemii u przyszłej mamy.

Czy w ciąży można pić kawę z mlekiem?

Picie kawy z dodatkiem mleka w ciąży jest dość powszechne. W większości przypadków umiarkowane spożycie kawy z mlekiem nie jest uważane za szkodliwe dla ciężarnej kobiety ani dla rozwijającego się płodu. Mleko dodane do kawy może dostarczyć pewne korzyści, takie jak dodatkowe źródło wapnia i białka. Ponadto, kofeina zawarta w kawie może być w pewnym stopniu zneutralizowana przez mleko, co może redukować jej działanie stymulujące.

Ile można pić kawy w ciąży? Jaka dawka kofeiny jest bezpieczna?

Jeśli z jakiegoś powodu nie chcesz całkowicie zrezygnować z ulubionej kawy w ciąży, pamiętaj, że istnieje dostępna na rynku kawa bezkofeinowa, która może stanowić alternatywę. Możesz zastąpić swoje dotychczasowe napoje bezkofeinowymi odpowiednikami.

Jeżeli jednak zdecydujesz się na picie tradycyjnej kawy, ważne jest, abyś przestrzegała bezpiecznej maksymalnej dawki kofeiny w ciąży, która wynosi 200-300 mg na dobę. Oznacza to, że powinnaś ograniczyć spożycie kawy do 1-2 filiżanek dziennie. Ponadto, warto wybierać kawę o niższym stężeniu kofeiny, aby uniknąć jej nadmiernego spożycia.

Jaką kawę można pić w ciąży?

Zawartość kofeiny w kawie zależy od wielu czynników, takich jak metoda parzenia, stopień uprażenia i zmielenia ziaren, a także od ilości kawy, którą użyjesz do przygotowania napoju.

Kawa mielona i rozpuszczalna

Kawa mielona ma zazwyczaj mniejszą zawartość kofeiny (około 74 mg na filiżankę o pojemności 160 ml), podczas gdy kawa rozpuszczalna może zawierać nawet 117 mg kofeiny w takiej samej objętości naparu.

Kawa z ekspresu

Kawa z ekspresu często ma większą zawartość kofeiny niż kawa sypana, ponieważ proces ekstrakcji w ekspresie jest bardziej skoncentrowany. Przeciętnie, filiżanka (około 160 ml) kawy z ekspresu może zawierać od 60 do 120 mg kofeiny. Jednak wartości te mogą się różnić w zależności od preferencji i ustawień ekspresu, jak również od rodzaju kawy użytej do przygotowania napoju.

Kawa sypana

W przypadku kawy sypanej, ilość kofeiny może być nieco niższa niż w kawie z ekspresu. Przybliżona zawartość kofeiny w filiżance (160 ml) kawy sypanej wynosi około 30 do 90 mg, ale również może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak marka kawy i sposób parzenia.

Jak kofeina wpływa na płód?

Jeśli jesteś miłośniczką kawy, to zapewne nieraz zastanawiałaś się, czy kawa w ciąży szkodzi dziecku. Nie ma jednoznacznych dowodów na bezpośredni związek między piciem kawy w ciąży, a częstością poronień. Niemniej jednak, istnieje pogląd, że nadmierne spożycie kawy w tym okresie może negatywnie wpływać zarówno na rozwój płodu, jak i zwiększać ryzyko poronienia lub przedwczesnego porodu.

Kofeina rzeczywiście ma zdolność łatwego wchłaniania się w organizmie i przenikania przez łożysko. Jej wpływ na rozwijający się płód nie jest obojętny, ponieważ narządy dziecka, w tym wątroba, nie są jeszcze w pełni wykształcone, zatem nie są w stanie prawidłowo przetwarzać tej substancji.

Ze względu na wydłużony czas metabolizmu kofeiny w organizmie płodu, który wynosi średnio 150 godzin, w porównaniu do około 4 godzin u dorosłej osoby, istnieje zagrożenie dla prawidłowego rozwoju płodu. Zakłócenie przepływu krwi w łożysku może utrudnić transport substancji odżywczych oraz tlenu do organizmu dziecka i może prowadzić do zmniejszenia masy urodzeniowej.

Wysokie dzienne spożycie kofeiny przekraczające 300 mg na dobę może się wiązać z większym ryzykiem przedwczesnego porodu i poronienia. Dlatego zaleca się, aby przyszłe mamy ograniczały spożycie kofeiny, zwłaszcza w okresie ciąży.

Czy można pić kawę w 1 trymestrze?

Podczas pierwszego trymestru ciąży wiele kobiet obawia się spożywania kawy ze względu na potencjalne ryzyko dla rozwijającego się płodu. W tym okresie kluczowe jest zdrowie i rozwój zarodka, dlatego wielu ekspertów zaleca ostrożność w spożywaniu kofeiny, w tym kawy.

Chociaż nie ma jednoznacznych dowodów na szkodliwość umiarkowanego spożycia kofeiny w pierwszym trymestrze, niektóre badania sugerują związek między nadmiernym spożyciem kofeiny a ryzykiem poronienia lub poważniejszych powikłań ciąży. Dlatego wiele organizacji zdrowia, takich jak American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) czy American Pregnancy Association, zaleca ograniczenie spożycia kofeiny w tym okresie. Aby ograniczyć ryzyko dla rozwijającego się w Twoim łonie płodu, w 1 trymestrze ciąży nie przekraczaj dziennej dawki kofeiny, która wynosi 200-300 mg w ciągu doby. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły na temat dolegliwości w ciąży.

Czy picie kawy w 3 trymestrze jest bezpieczne?

Większość badań sugeruje, że umiarkowane spożycie kofeiny w 3 trymestrze ciąży  jest stosunkowo bezpieczne. Niemniej jednak, nadal istnieją pewne czynniki, które warto wziąć pod uwagę:

• Indywidualna tolerancja. Każda kobieta może mieć różną tolerancję na kofeinę. Możesz być zatem bardziej lub mniej wrażliwa na jej działanie niż Twoje koleżanki. Dlatego ważne jest, abyś słuchała swojego ciała i reagowała na sygnały, które wysyła.
• Ograniczenie spożycia. Chociaż nie ma jednoznacznych dowodów na szkodliwość umiarkowanego spożycia kofeiny w trzecim trymestrze, wiele organizacji zdrowia, takich jak ACOG czy American Pregnancy Association, nadal zaleca ograniczenie spożycia kofeiny w tym okresie. Zwykle zaleca się spożywanie nie więcej niż 200-300 mg kofeiny dziennie, co odpowiada około 1-2 filiżankom kawy.
• Uwzględnienie innych źródeł kofeiny. Pamiętaj, że kofeina występuje nie tylko w kawie, ale także w herbacie, napojach energetycznych, coli i niektórych słodyczach. Warto uwzględnić te inne źródła kofeiny w diecie i dostosować spożycie tak, aby nie przekroczyć maksymalnej dziennej dawki.

Alternatywa dla kawy w ciąży

Chociaż kawa może być jednym z Twoich ulubionych napojów, w ciąży konieczne jest ograniczenie jej spożycia ze względu na działanie kofeiny na organizm. Ale czy oznacza to, że musisz całkowicie zrezygnować z przyjemności picia aromatycznego naparu? Na szczęście istnieją bezkofeinowe źródła, które mogą zaspokoić Twoją potrzebę smaku i rytuału kawowego bez ryzyka dla zdrowia Twojego dziecka. Przez poznanie różnych opcji bezkofeinowych źródeł napojów, będziesz mogła świadomie wybrać alternatywę, która spełni Twoje oczekiwania i dostarczy Ci przyjemności w trakcie ciąży. Zamiast kawy, wypróbuj następujące napoje:

Kawa bezkofeinowa

Kawa bezkofeinowa została przetworzona w taki sposób, aby zawierała minimalną ilość kofeiny lub była jej pozbawiona. Dlatego też jest uważana za bezpieczną dla ciężarnych kobiet. Spożycie kawy bezkofeinowej nie wiąże się z ryzykiem negatywnego wpływu kofeiny na rozwój płodu. Dlatego, jeśli nie chcesz całkowicie rezygnować z kawy w ciąży, kawa bezkofeinowa może być dobrym wyborem.

Kawa zbożowa

Kawa zbożowa to napój przygotowywany z prażonych ziaren zbóż, takich jak pszenica, jęczmień, żyto czy kukurydza. Jest to całkowicie bezkofeinowa alternatywa dla kawy. Kawa zbożowa ma przyjemny smak i aromat przypominający tradycyjną kawę, jednak bez kofeiny. Jest to doskonały wybór dla kobiet, które chcą unikać kofeiny w ciąży, a jednocześnie cieszyć się smakiem i rytuałem picia kawy.

Napoje ziołowe

Herbatki ziołowe, takie jak rumianek, mięta pieprzowa, melisa czy lipa, są popularnym wyborem w ciąży. Kofeina nie jest w nich zawarta, ponadto mają różnorodne właściwości zdrowotne. Na przykład, herbatka z mięty pieprzowej działa pobudzająco oraz może pomóc w łagodzeniu nudności, a rumianek działa kojąco i poprawia trawienie.

Uwaga! Jeśli cierpisz z powodu refluksu żołądkowo-przełykowego lub męczy Cię zgaga w ciąży, nie stosuj mięty, gdyż może ona nasilić pieczenie w przełyku. Uważaj również na rozmaryn, szałwię i nagietek lekarski, których spożywanie nie jest zalecane w czasie ciąży.

Kakao

Jeśli pragniesz czegoś bardziej "kawowego", ale bez kofeiny, kakao może być świetną alternatywą. Jednak należy pamiętać, że niektóre produkty kakao mogą zawierać dodatek cukru, więc warto wybierać wersje o niższej zawartości cukru lub przygotowywać je samodzielnie z naturalnego kakao i mleka.

Kawa a karmienia piersią

Picie kawy podczas okresu karmienia piersią jest uważane za bezpieczne, podobnie jak w czasie ciąży. Niemniej jednak, istotne jest zachowanie umiaru, podobnie jak przed porodem. Kofeina zawarta w kawie może się kumulować w organizmie niemowlęcia, ponieważ maluch nie jest w stanie skutecznie jej wyeliminować. Nadmierna ilość kofeiny może powodować u dziecka bóle brzuszka oraz niepokój, co może prowadzić do nieprzespanych nocy zarówno dla matki, jak i dla malucha. W pierwszych miesiącach życia niemowlę potrzebuje odpowiedniej ilości snu, a nadmiar kofeiny może zakłócać ten ważny proces.

Możesz więc rozważyć spożycie kawy lub innych napojów zawierających kofeinę bezpośrednio po karmieniu, aby dać organizmowi czas na przetworzenie i wydalanie kofeiny przed kolejnym karmieniem. Możesz także rozważyć odciąganie mleka przed spożyciem kawy i podawanie tej wcześniej odciągniętej porcji mleka dziecku podczas następnego karmienia.

Warto pamiętać, że różne rodzaje kawy mogą mieć różne zawartości kofeiny. Dlatego kobiety karmiące piersią powinny zwracać uwagę na informacje na opakowaniu i zawartość kofeiny w jednej filiżance napoju. Ważne jest także świadome spożywanie innych produktów, które mogą zawierać kofeinę. Wśród nich znajdują się herbata czarna i zielona, yerba mate, napoje energetyczne, czekolada (zarówno w postaci tabliczek, jak i słodkiego kakao), lody i jogurty o smaku kawy, niektóre napoje bezalkoholowe, gorąca czekolada oraz niektóre leki przeciwbólowe.

Bibliografia:

1. Czajkowski K., Stępniewska A., Witek A., "Wpływ picia kawy na przebieg ciąży i zdrowie dziecka", Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków, 2018, 5(1): 53-60.
2. Lewandowska M., "Wpływ kofeiny na przebieg ciąży i rozwój płodu", Pielęgniarstwo Polskie, 2017, 3(67): 257-262.
3. Rzońca E., Szymusik I., Bartkowiak R., "Picie kawy w ciąży – wpływ na przebieg ciąży i zdrowie matki i dziecka", Ginekologia Polska, 2019, 90(11): 648-654.