Salami w ciąży - można jeść, czy lepiej nie? Położna wyjaśnia
Okres ciąży jest czasem, kiedy zewsząd docierają do nas informacje na temat tego, co powinniśmy robić, a czego powinniśmy unikać. Istnieje wiele sprzecznych informacji na temat bezpieczeństwa przyjmowania pokarmów w trakcie ciąży. Jednak istnieje grupa produktów spożywczych, których w okresie ciąży faktycznie nie powinno się spożywać. Czy salami do niej należy? Czy pizza z salami w ciąży jest bezpieczną potrawą? Czy szynka szwarcwaldzka i inne wędliny dojrzewające w ciąży są bezpieczne? Czy można jeść wędzone mięso w ciąży?
Z tego artykułu dowiesz się:
Dlaczego nie można jeść niektórych produktów w trakcie ciąży?
Zalecenia w zakresie odżywiania się w czasie ciąży obejmują między innymi zakaz spożywania surowego mięsa, surowych ryb i owoców morza, a także surowych jaj. Zalecenia te powstały ze względu na ryzyko zatruć pokarmowych wywołanych przez drobnoustroje, które w tych produktach mogą się znajdować.
Zatrucia pokarmowe zazwyczaj nie są bardzo groźne dla ludzi. W większości przypadków prowadzą do łagodnego nieżytu żołądkowego lub pojawienia się objawów grypopodobnych. W trakcie ciąży zatrucie pokarmowe jest jednak bardziej ryzykowne, gdyż nie dotyczy tylko kobiety ciężarnej. Zakażenie niektórymi drobnoustrojami poprzez spożycie pokarmu może powodować problemy zdrowotne u płodu.
Listerioza i toksoplazmoza
W trakcie ciąży obawiamy się zakażenia drobnoustrojami takimi jak: listeria monocytogenes, która wywołuje chorobę zwaną listeriozą, a także toxoplazma gondii, która wywołuje toksoplazmozę. Drobnoustroje te mogą się znajdować w surowym lub niedogotowanym mięsie, a także w nieumytych owocach i warzywach. Listeria monocytogenes może się znajdować także w produktach z mleka niepasteryzowanego.
Kobiety ciężarne są około 20 razy bardziej narażone na zachorowanie na listeriozę niż pozostałe osoby dorosłe. Choroba ta nie musi wywoływać żadnych objawów u kobiety ciężarnej, jednak może być przeniesiona na płód przez łożysko i wywołać powikłania zdrowotne, a nawet doprowadzić do poronienia czy przedwczesnego porodu.
Toksoplazmoza w ciąży, tak samo jak listerioza, nie stanowi dużego zagrożenia dla kobiety ciężarnej i zazwyczaj przebiega bezobjawowo. Jednak choroba ta jest groźna dla rozwijającego się płodu. W zależności od trymestru, w którym dojdzie do zakażenia, dojść może do poronienia, do wad w obrębie narządu wzroku czy do zmian w obrębie mózgu.
Czy można jeść salami w ciąży?
Salami to rodzaj suchej, długodojrzewającej kiełbasy. Wędlina ta znana jest w wielu regionach świata. Tradycyjne salami produkowane było z mięsa osła. Aktualnie najczęstszym mięsem, z którego robi się salami, jest wieprzowina. Wędlina ta powstaje po zmieleniu i zmieszaniu ze sobą surowego mięsa oraz tłuszczu. Następnie salami dojrzewa od kilku dni do kilku miesięcy, w zależności od jego konkretnego rodzaju.
Jak widzimy, w procesie produkcji salami nie jest poddawane obróbce termicznej. W związku z tym wędliny tej w okresie ciąży na surowo lepiej nie spożywać. Jeśli chcesz zjeść salami w ciąży – możesz je zjeść, jednak po uprzedniej obróbce termicznej. Wszystkie potrawy z salami, które poddawane były obróbce termicznej powinny być bezpieczne. Zatem jeśli masz ochotę na pizzę z salami – upieczona pizza z salami w ciąży jest jak najbardziej dozwolona.
Czy można jeść wędliny w ciąży?
Wędliny należą do grupy produktów, która może ulec zanieczyszczeniu listerią podczas przechowywania w lodówce. Co prawda ryzyko jest niewielkie. Jednak w badaniu przeprowadzonym w 2003 roku okazało się, że najczęstszym źródłem zakażeń były właśnie wędliny garmażeryjne. Stąd niektóre źródła zalecają, aby wędliny przed spożyciem podgrzewać do momentu parowania.
Zaleca się, aby spożywane przez nas wędliny były jak najbardziej naturalne. Wędlinę przygotować można na także samemu – w domu. Taka wędlina jest znacznie bardziej korzystna dla naszego zdrowia niż wędliny dostępne w sklepach.
Czy można jeść wędliny dojrzewające w ciąży?
Czy takie wędliny to coś, czego nie można jeść w ciąży? Należy pamiętać o tym, że wędliny dojrzewające produkowane są z surowego mięsa. Przykładem jest szynka parmeńska czy szynka szwarcwaldzka. Takie produkty mogą być bezpiecznie spożywane tak samo, jak w przypadku salami – dopiero po obróbce termicznej. Surowa szynka parmeńska może być źródłem zakażenia, jednak już pieczona czy smażona szynka parmeńska będzie bezpieczna pod tym kątem.
Czy można jeść wędzone mięso w ciąży?
Jeśli mięso oprócz procesu wędzenia poddawane było obróbce termicznej, to jest ono bezpieczne do spożycia. Większość produktów zwanych jako wędzone mięso zostaje poddawane zarówno wędzeniu, jak i obróbce termicznej, na przykład parzeniu czy pieczeniu w odpowiedniej temperaturze, która zapewnia zabicie drobnoustrojów.
Istnieją jednak również produkty „wędzone na zimno”. Żywność ta w procesie produkcji nie jest poddawana dodatkowej obróbce termicznej. Produktów tych w okresie ciąży należy unikać lub spożywać je dopiero po podgrzaniu.
Czy w trakcie ciąży można jeść kabanosy? To zależy – te kabanosy, które są surowe, długo dojrzewające – powinny być spożywane dopiero po obróbce termicznej. Kabanosy, które były wcześniej parzone lub gotowane – mogą być spożywane prosto z opakowania.
Sery wędzone w ciąży
Sery w okresie ciąży mogą być spożywane wtedy, kiedy wyprodukowane zostały z mleka pasteryzowanego. Aktualnie większość serów wytwarzana jest z mleka pasteryzowanego, a informacja o tym znajduje się na etykiecie produktu. Należy jednak zwracać uwagę na produkty regionalne, takie jak oscypki, gdyż w ich przypadku nie mamy pewności co do tego, jakie mleko było wykorzystywane do ich produkcji. Więcej na temat spożywania serów w ciąży przeczytasz tutaj: sery wędzone w ciąży oraz inne rodzaje serów.
Wędzona ryba
Spożywanie ryb w trakcie ciąży jest bardzo zalecane, ze względu na to, że ryby są źródłem kwasów DHA. Odpowiednie spożycie kwasu DHA w czasie ciąży ma ogromny wpływ między innymi na rozwój prawidłowy dziecka.
W trakcie ciąży zaleca się jednak kupowanie surowych ryb, które następnie poddajemy obróbce termicznej. Nie zaleca się jedzenia surowych oraz wędzonych ryb na zimno, które jak już wiemy - zawierać mogą chorobotwórcze drobnoustroje. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat jedzenia ryb w okresie ciąży, sprawdź ten artykuł: wędzona ryba - czy jest dozwolona w trakcie ciąży?
Zasady przygotowywania posiłków
W związku z tym, że w trakcie ciąży surowe mięso oraz ryby stanowią pewne zagrożenie – zaleca się przestrzegania zasad podczas przygotowywania posiłków. Zasady te mają na celu zminimalizowanie ryzyka zakażenia toksoplazmozą oraz listeriozą.
Zaleca się:
- używać osobnej deski do krojenia, która będzie przeznaczona wyłącznie do krojenia surowego mięsa i ryb,
- myć ręce po kontakcie z surowym mięsem,
- nie kosztować mięsa i ryb, które nie są w pełni ugotowane, upieczone czy usmażone,
- przestrzegać zalecanego okresu przechowywania żywności,
- przechowywać mięso oddzielnie od innych produktów, które są gotowe do spożycia,
- szybko spożywać produkty, które łatwo tracą świeżość,
- regularnie czyścić lodówkę.
Bibliografia:
- Jean T. Cox, MS, RD, LN, Sharon T. Phelan, MD.: Część 1. Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży: obiektywna ocena ryzyka. Ginekologia po dyplomie, 2010.
- Poradnik żywienia dla kobiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2014.
- Lutak M.: Dieta w ciąży - jakich produktów powinnaś unikać, gdy spodziewasz się dziecka? https://1000dni.pl/ciaza-i-porod/dieta-w-ciazy-jakich-produktow-powinnas-unikac#footnote2_a0klykw.
- Jean T. Cox, MS, RD, LN, Sharon T. Phelan, MD.: Część 2. Co mogę jeść, panie doktorze? Bezpieczne odżywianie w czasie ciąży. Ginekologia po Dyplomie, 2010.