Ból gardła w ciąży - jak leczyć, co wziąć, na co uważać?
Ciąża to okres, kiedy nasza odporność jest nieco osłabiona, w związku z czym łatwiej o wystąpienie różnych infekcji. W czasie ciąży, szczególnie w okresie jesienno – zimowym oraz zimowo - wiosennym ból i podrażnienie gardła to dosyć często zgłaszane dolegliwości. Objawiać się mogą jako drapanie, kłucie czy ból przy przełykaniu. Co wziąć na ból gardła w ciąży? Jakie są bezpieczne sposoby, aby złagodzić silny ból gardła w ciąży? Sprawdź jakie tabletki do ssania są dopuszczone do stosowania w czasie ciąży oraz poznaj domowe sposoby, które łagodzą objawy przeziębienia.
Ból gardła w ciąży
Ból w gardła w ciąży zazwyczaj jest objawem stanu zapalnego wywołanego infekcją górnych dróg oddechowych. W czasie ciąży, tak samo jak poza jej okresem, infekcja górnych dróg oddechowych spowodowana jest najczęściej (bo aż w 90 – 95% przypadków) przez wirusy. Zdecydowanie rzadziej spowodowana jest przez bakterie, a w bardzo rzadkich przypadkach przez patogeny grzybów. Ból gardła nie zawsze jest objawem zapalenia spowodowanego przez patogeny. Może być również objawem na przykład alergii czy choroby refluksowej przełyku.
Ile trwa ból gardła w ciąży? Wszystko zależy od tego, jaka jest przyczyna bólu. Ból gardła najczęściej spowodowany jest przez wtargnięcie wirusów takich jak: rinowirusy, koronawirusy, adenowirusy, wirusy herpes simplex, wirus Epsteina - Barr czy wirusy grypy. Najwięcej wirusowych zakażeń gardła występuje w okresie wiosennym oraz jesiennym. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Zakażenia bakteryjne najczęściej spowodowane są przez paciorkowce i wymagają antybiotykoterapii. Antybiotykoterapia ma sens jedynie w leczeniu zakażeń bakteryjnych, które w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych osób dorosłych stanowią zaledwie 5-10%.
Jak odróżnić wirusowe zapalenie gardła od zapalenia bakteryjnego? W przypadku wirusowego zapalenia, często występują inne objawy, takie jak: kaszel katar, biegunka czy bóle mięśniowe. W przypadku infekcji bakteryjnej początek choroby jest nagły, pojawia się gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza, a kaszel nie występuje. Zarówno w przypadku wirusowego, jak i bakteryjnego zapalenia gardła na błonie śluzowej pojawić się może zaczerwienienie, obrzęk czy wybroczyny.
Domowe sposoby na bolące gardło
W bólu gardła ulgę przynieść mogą naturalne sposoby. W przypadku chrypki oraz podrażnienia gardła, stosować można produkty, które będą nawilżać błonę śluzową gardła oraz będą ją powlekać. Stosować można preparaty, które zawierają wyciąg z porostu islandzkiego, propolis, miód czy wyciąg z prawoślazu.
Domowym sposobem na ból gardła jest stosowanie produktu, który stoi w kuchennej szafce w większości domów. Mowa o miodzie. Miód ma właściwości powlekające i osłonowe. Nazywany jest naturalnym antybiotykiem. Miód stosować można w taki sposób w jaki tylko chcemy – można po prostu zjadać go prosto ze słoika, a można również rozpuścić jego niewielką ilość w ciepłej wodzie czy w mleku i pić.
Kolejnym naturalnym sposobem, który działa odkażająco jest płukanie gardła. Płukanie powinno odbywać się dosyć często, najlepiej około 5 razy dziennie. Do płukania gardła wykorzystać można napar z herbaty, napar z ziół takich jak rumianek czy mięta lub płukać gardło wodą z solą. W tym celu do szklanki z ciepłą wodą należy wsypać pół łyżeczki soli kuchennej i dobrze wymieszać aż do całkowitego rozpuszczenia się kryształków. Taka płukanka ma działanie odkażające i ściągające.
Kolejnym sposobem na łagodzenie bólu gardła jest imbir. Korzeń imbiru zawiera substancje działające przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, przeciwalergicznie i przeciwutleniająco. Imbir można stosować w takiej formie, w jakiej lubimy. Dobrze sprawdza się kandyzowany imbir w plasterkach (aczkolwiek jego smak jest dosyć ostry i intensywny). Jeśli nie przepadasz za zbyt mocnym smakiem imbiru, wypróbować możesz napar z imbiru, cytryny i miodu. Taki napar doskonale rozgrzewa organizm w trakcie zimy. Imbir można również wykorzystać jako dodatek do syropu z cebuli i miodu.
Inną rośliną, która również posiada swój charakterystyczny smak oraz właściwości lecznicze są goździki. Goździki to roślina bogata w olejek eteryczny, który otrzymywany jest głównie z pąków kwiatowych. Goździki – przyprawa, która do kupienia jest w sklepie to właśnie pąki kwiatowe, tylko nierozwinięte. Właściwości lecznicze goździków znane są już od bardzo dawna. Goździki często używane były jako produkt, który wspomaga trawienie, a olejek z nich znany był i jest jako produkt łagodzący bóle zębów. Aktualnie goździki stosowane są jako produkt antyseptyczny, rozgrzewający, dezynfekcyjny i antymikrobowy (hamuje rozwój sporej grupy drobnoustrojów chorobotwórczych). Pozyskiwany z goździków olej używać można do inhalacji, która pomagać może w bólach gardła i przeziębieniu. Olejek goździkowy wchodzi w skład płynów do płukania jamy ustnej czy past do zębów. Najprostszy sposób na bolące gardło z wykorzystaniem goździków to ich żucie. Rozgryzione goździki mają bardzo intensywny smak, jednak zazwyczaj szybko można się do niego przyzwyczaić. Równie szybko żucie goździków może przynieść uczucie ulgi. Jeśli jednak żucie goździków nam nie odpowiada, przygotować można napar z goździków i takim naparem płukać można gardło.
Pomocne mogą okazać się również inhalacje, szczególnie jeśli dodatkowo męczy nas katar. W takim przypadku inhalacje pomogą w udrożnieniu nosa i zapewnią większą swobodę w oddychaniu. Aby zrobić najprostszą inhalację – należy nalać gorącej wody na przykład do miski czy głębokiego talerza oraz dodać kilka kropli olejku eterycznego. Aby para szybko nie uciekała na boki, warto pochylić się nad talerzem oraz przykryć głowę ręcznikiem i spokojnie oddychać. W inhalacjach, które mają wspomagać leczenie bólu gardła czy towarzyszącego mu kataru, dobrze sprawdza się olejek eukaliptusowy.
W łagodzeniu objawów bólu gardła bardzo ważne jest stosowanie produktów, które mają właściwości powlekające. W przypadku bólu gardła bardzo dobrze sprawdza się siemię lniane. Z siemienia lnianego w parę minut przygotować można kisiel, który doskonale będzie wspomagał leczenie bólu gardła, a dodatkowo jego picie przyczyni się do nawodnienia organizmu. Kisiel lniany stworzyć można poprzez zagotowanie szklanki wody w garnku i dodanie do niej dwóch łyżek nasion lnu. Po kilku minutach konsystencja powinna już przypominać kisiel. Następnie kisiel ten najlepiej schłodzić oraz przecedzić przez sitko tak, aby pozbyć się nasion. Kiedy kisiel jest gotowy – najlepiej zażywać go kilka razy dziennie po łyżce.
Leczenie bólu gardła
Czasami ból gardła może być tak ostry, że naturalne sposoby łagodzenia bólu mogą być niewystarczające i konieczne okazać się może leczenie farmakologiczne. Na szczęście istnieją leki, które bezpieczne są do stosowania w czasie ciąży. W większości przypadków ból gardła spowodowany jest infekcją wirusową. W tej sytuacji leczenie bólu gardła polega przede wszystkim na łagodzeniu objawów poprzez zmniejszenie bólu i stanu zapalnego oraz obkurczenie błony śluzowej. Jak już wiemy – antybiotykoterapie stosuje się jedynie w przypadku zakażenia bakteryjnego.
Jakie leki na ból gardła są bezpieczne w czasie ciąży? Najlepszym sposobem wydają się być leki, które działają miejscowo na błonę śluzową gardła, ponieważ słabo wchłaniają się do krążenia ogólnego. Są to na przykład preparaty zwierające chlorowodorek chlorheksydyny. Na podstawie badań wiemy, że codzienne płukanie jamy ustnej roztworem z tą substancją przez kobiety ciężarne nie stwarza zagrożenia dla płodu. Co więcej, stomatolodzy zalecają nawet codzienne płukanie jamy ustnej chlorheksydyną począwszy od drugiego trymestru ciąży. Ciąża to okres, kiedy ze względu na zmiany hormonalne znacznie łatwiej dochodzi do chorób jamy ustnej oraz przyzębia, a chlorheksydyna pomaga zachować odpowiednia higienę, ponieważ posiada właściwości bakteriobójcze.
Na ból gardła zalecane są również leki w aerozolu takie jak Tantum Verde. Oprócz Tantum Verde stosować można również Uniben oraz Hascosept. Leki te są dopuszczalne do stosowania w trakcie ciąży, ponieważ ich substancje lecznicze nie wykazały szkodliwego działania na płód. Brak przeciwwskazań do stosowania w trakcie ciąży posiadają tabletki do ssania Cholinex Intense.
Istnieją leki na ból gardła, które ze względu na zawarte w nich substancje, które mogą być szkodliwe dla rozwoju ciąży, nie są zalecane. Niezalecane są preparaty zawierające substancje takie jak: salicylan choliny, lidokaina, benzokaina, alkohol 2,4 – dichlorobeznylowy i amylometrakrezol, flurbiprofen oraz wyciąg z podbiału. Substancje te zawarte są w produktach takich jak: Cholinex, Envil gardło, Neo-Angin, Orofar MAX, Septolete Plus, Strepsils Intensive, Tymianek i podbiał. Sprawdź także ten artykuł: Jak przebiega poród naturalny – położna opowiada krok po kroku.
Inne dolegliwości związane z okresem ciąży
Ciąża to okres, kiedy dosyć często pojawić się może krwawienie z dziąseł. Krwawienia z dziąseł nie są objawem infekcji górnych dróg oddechowych, lecz spowodowane są zmianami hormonalnymi. W związku ze zwiększonym stężeniem progesteronu dochodzi do zwiększonego ukrwienia oraz rozpulchnienia dziąseł. Dziąsła są więc wrażliwe i podatne na urazy. Dodatkowo dochodzić może do nadmiernego odkładania się płytki nazębnej, przez co dziąsła mogą być bolesne, opuchnięte i mogą krwawić – to objawy ciążowego zapalenia dziąseł. W czasie ciąży zaleca się szczególną dbałość o higienę jamy ustnej. Stomatolodzy zalecają używanie miękkiej szczoteczki do zębów oraz jej częstą wymianę, używanie pasty z fluorem oraz mycie zębów po każdym posiłku lub minimum dwa razy dziennie.
Leki na ból gardła a karmienie piersią
Leki na ból gardła to leki, które w większości przypadków działają miejscowo. Wiemy już, że leki działające miejscowo na błonę śluzową gardła w bardzo małym stopniu wchłaniane są do krążenia ogólnego. Dodatkowo zawierają bardzo małą dawkę substancji czynnej. W związku z tym leki te uznawane są za leki niskiego ryzyka w okresie laktacji i można je stosować.
Bibliografia:
- Kalicki B., Milart J., Wachnicka – Bąk A., Plaszczyńska M., Jung A.: Ból gardła – kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?
- Edukacja przedporodowa
- Wiercińska M.: Ból gardła – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby. https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105644,bol-gardla.
- Przegląd preparatów na ból gardła w ciąży https://opieka.farm/przeglad-preparatow-na-bol-gardla-w-ciazy/.
- Co na ból gardła? https://pantabletka.pl/co-na-bol-gardla/
- Leki na ból gardła a karmienie piersią https://laktaceuta.pl/leki-na-bol-gardla-a-karmienie-piersia/.
- Kisiel lniany na ból gardła https://pantabletka.pl/kisiel-lniany-na-bol-gardla-doskonala-domowa-receptura/.
- Nowak K., Ogonowski J., Jaworska M., Grzesik K.: Olejek goździkowy – właściwości i zastosowanie. CHEMIK 2012, 66, 2, 145-152.
- Jałoza D., Kamińska – Jałoza M.: Fitoterapia stanów zapalnych błony śluzowej jamy ustnej. HERBALISM[online]. 20 grudzień 2015, T. 1, nr 1, s. 76–83.
- Waśniewska – Okupniak E.: Ból gardła. Lekarz w POZ, 5, 2020.