Ból kręgosłupa promieniujący do brzucha – jak sobie z nim radzić?

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Kamila Pilawka - MazurekDrukujUdostępnij

Ból kręgosłupa w ciąży

Ból kręgosłupa w ciąży to dolegliwość, z którą boryka się wiele kobiet. Część przyszłych mam skarży się na ból w dole pleców we wczesnej ciąży, innym dokuczają silne bóle dopiero w 2 trymestrze ciąży. Dyskomfort wynika głównie z przyrostu masy ciała, związanego ze wzrostem płodu i ciężarnej macicy, co w konsekwencji obciąża kręgosłup. W wyniku wspomnianego wzrostu masy ciała, środek ciężkości ciała przenosi się ku przodowi, co zaburza równowagę narządu ruchu. Dodatkowo, działanie hormonów, takich jak relaksyna i estrogen, powoduje rozluźnienie połączeń stawowych w miednicy i kręgosłupie. Te procesy prowadzą do bólów pleców, które często pojawiają się w dolnej części kręgosłupa, w okolicy talii, ale mogą również promieniować do kończyn dolnych lub objąć cały kręgosłup aż do odcinka szyjnego. Ból zwykle nasila się podczas długiego siedzenia, stania lub po podnoszeniu ciężkich przedmiotów, takich jak zakupy. Często największy ból występuje wieczorem, kiedy ciężarna ma za sobą cały dzień różnych aktywności. Na szczęście istnieją różne metody, które mogą pomóc Ci uporać się z bólem pleców w ciąży, bez konieczności przyjmowania leków.

Ból kręgosłupa w pierwszym trymestrze ciąży

We wczesnej ciąży ból pojawia się zazwyczaj w dole pleców. Jego przyczyną najczęściej jest zagnieżdżający się w macicy zarodek oraz rozciągające się więzadła macicy. W miarę jak ciąża postępuje, pojawia się kolejne źródło bólu - rozluźnienie struktur miednicy. W takim przypadku, ból pleców zlokalizowany jest najczęściej w odcinku lędźwiowym.

Ból lędźwi w 2 trymestrze ciąży

W 2 trymestrze ciąży, szczególnie często w 4 miesiącu, pojawia się ból pleców związany głównie z anatomicznymi zmianami w ciele kobiety. Ciążowy brzuch powiększa się, miednica pochyla się do przodu, a środek ciężkości ciała zmienia swoje położenie, co powoduje pogłębienie naturalnej krzywizny kręgosłupa. Zmiana postawy ciężarnej – garbienie się i wysuwanie głowy do przodu może wywołać ból w odcinku szyjnym i piersiowym kręgosłupa. Dolegliwości bólowe najczęściej występują w odcinku lędźwiowym, co jest związane z obciążeniem kręgosłupa przez nabierający wagi płód oraz szybko rosnący brzuszek. Ból może nasilać się w miarę trwania ciąży, a pod koniec ciąży może być potęgowany przez ucisk na kręgosłup, a dokładniej przez nacisk płodu na splot lędźwiowo-krzyżowy. Ponadto, przyrost zbędnej wagi ciążowej może prowadzić do bólu pleców, szczególnie u kobiet z nadwagą lub otyłością.

Jak sobie radzić z bólem kręgosłupa w ciąży?

Zbilansowana dieta

W walce o zdrowy kręgosłup w ciąży bardzo istotne jest dbanie o swoją wagę. Kobiety ciężarne, które nadmiernie przybierają na wadze są bardziej narażone na dolegliwości bólowe kręgosłupa. Ważne jest więc, aby przyszłe mamy nie jadły za dużo – w końcu “jedzenie za dwoje” to mit. Mniejsza masa ciła nie obciąża tak bardzo struktur kręgosłupa, a co za tym idzie – dolegliwości bólowe pojawiają się rzadziej.

Odpowiednie obuwie

Wysoki obcas (nawet koturn) poprawia wygląd sylwetki, podnosi pewność siebie i sprawia, że każda kobieta czuje się piękniejsza. Niestety, należy zapomnieć o wszystkich wymienionych zaletach. Obcasy bowiem sprawiają, że miednica “wytrącana” jest ze swojego naturalnego położenia, tworząc w dolnej części pleców zwiększoną krzywiznę. Mimo, że charakterystyczne uwydatnienie bioder wygląda korzystnie, kręgosłup odczuwa wtedy spore obciążenie, co kończy się bólem pleców.

Należy więc przerzucić się na sportowe obuwie z ergonomiczną podeszwą zapewniającą wsparcie dla całej stopy. Na szczególne okazje można ubrać szpilki, ale warto wybierać te na niższym i szerszym obcasie.

Prawidłowe podnoszenie rzeczy

Prawidłowe techniki podnoszenia przedmiotów mogą pomóc w zapobieganiu bólowi kręgosłupa w ciąży. Warto pamiętać o kilku ważnych zasadach, które pozwolą Ci uniknąć bólu  w dole pleców. Przy podnoszeniu czegoś z ziemi, zegnij kolana i przykucnij z zachowaniem prostej postawy kręgosłupa. Użyj mięśni ud i brzucha jako dźwigni. Ta umiejętność przyda Ci się również w przyszłości, kiedy będziesz podnosić swoje dziecko – w końcu maluch spędza na rękach bardzo dużą część pierwszych lat swojego życia.
Zwróć uwagę na to, jak przenosisz ciężkie przedmioty. Upewnij się, że obciążenie jest równomiernie rozłożone i nie przechylaj ciała na boki, aby nie przeciążyć żadnej strony. Trzymaj to, co podnosisz, blisko ciała. Staraj się także używać mniejszych toreb, aby uniknąć przeciążenia ramion. Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły na temat innych dolegliwości w ciąży.

W jakiej pozycji spać, gdy boli kręgosłup lędźwiowy?

Spanie na brzuchu jest ulubioną pozycją sporej części kobiet. Jednak ciążowy brzuszek może skutecznie utrudnić odpoczynek w tym ułożeniu. Co więcej, spanie na brzuchu wywołać może bóle krzyża w ciąży (i nie tylko). Warto więc przyzwyczaić się do spania w innych, mniej obciążających pozycjach. Najlepszym rozwiązaniem będzie sen na lewym boku. Aby zwiększyć swój komfort, można sięgnąć po specjalne ciążowe rogale, których kształt pozwala na wtulenie się całym ciałem i odciążenie brzuszka.

Ból pleców promieniujący do brzucha

Ból pleców promieniujący do brzucha może być bardzo niepokojący dla przyszłej mamy. Zazwyczaj występowanie tego dyskomfortu związane jest z rozciąganiem więzadła obłego macicy. W ciąży dochodzi do naturalnego rozciągania się więzadeł macicy ze względu na wzrost i rozwój płodu. Wraz z postępującą ciążą, macica zaczyna się powiększać i ciążyć na więzadłach, co powoduje ich rozciąganie. To może prowadzić do bólu w dolnej części pleców i brzucha. Ból ten może być szczególnie odczuwalny przy nagłych ruchach, takich jak podnoszenie ciężkich przedmiotów lub po dłuższym siedzeniu lub staniu w jednej pozycji. W takim przypadku ważne jest, aby zadbać o właściwe pozycjonowanie ciała, unikanie nagłych ruchów, a także wykonywanie odpowiednich ćwiczeń wzmacniających mięśnie pleców i brzucha, co może pomóc w łagodzeniu bólu i zmniejszeniu napięcia mięśniowego. W każdym przypadku, jeśli masz jakiekolwiek niepokojące objawy, powinnaś skonsultować się z lekarzem.

Ćwiczenia w ciąży na ból pleców

Poniżej przedstawiam kilka ćwiczeń, które pomogą Ci złagodzić bóle pleców i zredukować napięcie w kręgosłupie podczas ciąży:

• Siedząc w rozkroku na piłce gimnastycznej, wykonuj powolne ósemki biodrami w jedną i w drugą stronę. Możesz też położyć ręce na brzuchu i zwrócić uwagę na reakcję Twojego dziecka na wykonywane ruchy.
• Wykonaj tzw. "koci grzbiet", a następnie powoli wyprostuj kręgosłup w odcinku lędźwiowym i unosząc głowę ku górze. Powtórz ćwiczenie kilka razy wykonując od 8 do 10 powtórzeń w jednej serii.
• Usiądź na podłodze w pozycji po turecku. Wyciągnij prawą rękę do góry i pochyl tułów w lewą stronę. Przytrzymaj pozycję przez kilka sekund i skup się na oddychaniu do dolnej części klatki piersiowej z prawej strony. Następnie powróć do pozycji wyjściowej i opuść rękę. Powtórz ćwiczenie z drugą ręką, wykonując skłon w przeciwną stronę. Wykonuj naprzemienne ruchy w kilku seriach po 8-10 powtórzeń.

Pamiętaj, aby przed rozpoczęciem jakiejkolwiek aktywności fizycznej skonsultować się z lekarzem lub fizjoterapeutą.

Co na ból kręgosłupa lędźwiowego w ciąży?

Oto kilka sposobów na złagodzenie bólu lędźwiowego w trakcie ciąży:

• Nie rezygnuj z aktywności fizycznej, ale wybieraj takie ćwiczenia, które nie obciążają kręgosłupa. Pływanie, spacerowanie, aqua aerobic czy joga są dobrym wyborem.
• Dbaj o właściwą postawę ciała, prostując się i ściągając łopatki. W ten sposób miednica również będzie ustawiona prawidłowo, co zniweluje bóle lędźwiowe.
• Zwracaj uwagę na technikę podnoszenia ciężkich przedmiotów. Podnoś obiekty przykucając, nie schylaj się.
• Regularnie wykonuj ćwiczenia wspomniane wyżej, takie jak koci grzbiet i ćwiczenia na piłce, które pomogą wzmocnić i rozciągnąć mięśnie kręgosłupa.
• Noś wygodne buty na płaskiej podeszwie lub niskim słupku, które zapewnią odpowiednią amortyzację i stabilność podczas chodzenia.
• Podczas długotrwałego siedzenia używaj podnóżka pod stopy, nie zakładaj nogi na nogę. Co około godzinę wstań i zrób parę kroków.
• Podczas siedzenia umieść pod dolnym odcinkiem kręgosłupa małą poduszkę lub tzw. wałek lędźwiowy, aby zapewnić sobie dodatkowe wsparcie.
• Śpij na dość twardym materacu w pozycji na lewym boku, ze zgiętymi kolanami. Zainwestuj w poduszkę w kształcie rogala.
• Skorzystaj z masażu całego ciała, który nie tylko przyniesie ulgę obolałym i zmęczonym mięśniom, ale też będzie dobrym sposobem na relaks.

Kiedy ból pleców w ciąży jest niebezpieczny?

Zazwyczaj, aby złagodzić bóle pleców w ciąży, warto odciążyć kręgosłup i stosować wskazówki opisane powyżej. Niestety, w niektórych przypadkach silne bóle w dole pleców mogą być objawem poważniejszych schorzeń lub nawet stanowić zagrożenie dla ciąży. Jeśli zauważysz dodatkowe, niepokojące objawy takie jak: ból pleców promieniujący do brzucha, gorączka, nudności i wymioty, skurcze macicy, plamienie lub krwawienie z dróg rodnych, koniecznie skonsultuj się z lekarzem lub udaj się na Izbę Przyjęć najbliższego szpitala. Te symptomy mogą świadczyć o toczącej się infekcji, poronieniu lub nawet o przedwczesnym rozpoczęciu akcji porodowej.

Dlaczego boli prawa dolna strona?

Ból po prawej dolnej stronie brzucha w czasie ciąży może być związany z różnymi przyczynami, w tym z niegroźnymi dolegliwościami, takimi jak ból mięśni brzucha lub skurcze jelit, ale także z poważniejszymi stanami, takimi jak ciąża pozamaciczna lub zapalenie wyrostka robaczkowego. Jeśli ból pojawia się nagle i towarzyszy mu gorączka, wymioty lub krwawienie, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem lub udać się na Izbę Przyjęć.

Czego nie lubi kręgosłup lędźwiowy?

Kręgosłup lędźwiowy, szczególnie w ciąży może nie lubi nadmiernego obciążenia i niewłaściwej postawy ciała. W ciąży wzrasta ciężar macicy i płodu, co może powodować dodatkowe obciążenie dla kręgosłupa. Ponadto, hormonalne zmiany zachodzące w organizmie kobiety ciężarnej mogą wpływać na rozluźnienie stawów i więzadeł kręgosłupa, co z kolei zwiększa ryzyko urazu lub bólu. Dlatego ważne jest, aby przestrzegać odpowiedniej postawy ciała i wykonywać ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha i pleców, aby zmniejszyć obciążenie kręgosłupa i zapobiec bólowi lędźwiowemu w ciąży.

1. "Prevalence and risk factors of low back pain among pregnant women" – Mohsen Sadeghian i in. (2020)
2. "Prevalence and factors associated with back pain during pregnancy: A literature review" –  Jéssica Mariana dos Santos i in. (2020)
3. "The relationship between back pain and pregnancy: A systematic review”  –  Rachel Lowe i in. (2018)