Ból pochwy w ciąży - przyczyny i możliwe konsekwencje

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Kamila Pilawka - MazurekDrukujUdostępnij

Ból pochwy w ciąży

Kobiety ciężarne na pewnym etapie ciąży zaczynają coraz częściej odczuwać dyskomfort płynący z różnych części ciała. Zazwyczaj dotyczy on kręgosłupa oraz narządów miednicy mniejszej i jest związany z rozwojem płodu i zwiększającym się obwodem oraz ciężarem brzucha. Bardzo charakterystyczną dolegliwością, która dotyka przyszłe mamy już w 30 tygodniu ciąży (lub wcześniej) jest ból pachwin i ból pochwy w ciąży przy chodzeniu. Dyskomfort w okolicy miednicy pojawia się zwykle na skutek długotrwałego siedzenia, może też nasilać się podczas ruchu, a szczególnie ćwiczeń i wstawania. Niekiedy ciężarne zgłaszają również skurcze w pochwie, rwanie w kroczu i uczucie napierania na krocze oraz nadwrażliwość i ból łechtaczki.

O ile wymienione objawy są średnio nasilone i nie utrudniają w znacznym stopniu codziennego funkcjonowania, nie powinnaś się martwić. To czysta fizjologia. Jeżeli natomiast ból i ciągnięcie w kroczu nie mijają samoistnie po zmianie pozycji i odpoczynku oraz utrudniają Ci wykonywanie obowiązków i zakłócają odpoczynek, powinnaś skonsultować się z lekarzem lub położną. Upewnisz się, czy na pewno zgłaszane objawy wywołane są przedporodowymi zmianami w organizmie, a nie alarmują na przykład o rozejściu spojenia łonowego, które jest rzadką komplikacją, ale wywołuje podobne objawy.

Czy w ciąży boli pochwa? – objawy

Okres ciąży wiąże się z szeregiem zmian fizjologicznych w organizmie kobiety. Wzrost stężenia estrogenu sprawia, że struktury zbudowane z tkanki chrzęstnej, tzw. chrząstkozrosty, ulegają poluzowaniu. Dotyczy to głównie stawów krzyżowo-biodrowych oraz spojenia łonowego, ale elastyczność zwiększa się w całym aparacie więzadłowym miednicy. Jest to zjawisko jak najbardziej naturalne, które ma za zadanie przygotowanie miednicy kostnej do porodu. Z uwagi na powyższe, możesz odczuwać:

• ból spojenia łonowego – zwykle pojawia się w trzecim trymestrze ciąży. Spowodowany jest obniżaniem się główki płodu w kanale rodnym;
• ból pochwy w ciąży – związany jest zwykle ze skurczami przepowiadającymi, które pojawiają się tym częściej, im bliżej jest do terminu porodu;
• rozpieranie w pochwie w ciąży – zazwyczaj w 9 miesiącu ciąży (lub chwilę wcześniej) dziecko szykując się do przyjścia na świat zaczyna ustawiać się główką do dołu, w kierunku kanału rodnego. Wiele ciężarnych określa to uczucie jako “ucisk dziecka na krocze”. Jest to bowiem charakterystyczny rodzaj dyskomfortu, kiedy to czuć typowe rozpieranie wywołane przez główkę dziecka, która stara się dopasować do struktur kostnych Twojej miednicy.;
• ból krocza podczas chodzenia oraz dokuczliwy dyskomfort podczas aktywności fizycznej.

Co oznacza kłucie w pochwie na początku ciąży?

Kłucie w pochwie może pojawić się na długo zanim dowiesz się o tym, że jesteś w ciąży. Warto zatem słuchać sygnałów swojego organizmu. Na początku ciąży kłucie i ból pochwy są efektem zapłodnienia oraz zagnieżdżenia zarodka w jamie macicy. Dodatkowo potęguje go burza hormonalna. Opisane objawy nie powinny Cię niepokoić, natomiast powinnaś zgłosić się do lekarza, kiedy towarzyszą im:

• silne bóle brzucha i/lub podbrzusza;
• krwawienie z pochwy;
• wzrost temperatury ciała i gorączka;
• osłabienie;
• zawroty głowy;
• omdlenia.

Kłucie w pochwie pod koniec ciąży

Jeśli jesteś w trzecim trymestrze, szczególnie w okolicach 38-40 tygodnia ciąży, prawdopodobnie będziesz coraz częściej odczuwała kłucie i pieczenie w kroczu. Dzieje się tak, gdyż tkanki pochwy i szyjki macicy zaczynają obkurczać się i rozciągać naprzemiennie, przygotowując się tym samym na poród. U niektórych ciężarnych rozwarcie szyjki macicy postępuje stopniowo i powoli, natomiast u innych kobiet szyjka otwiera się tuż przed porodem. Ponadto, pojawiają się dodatkowe skurcze, a dno macicy ulega obniżeniu. Jest to również moment, w którym zaczną występować tak zwane “skurcze przepowiadające”, czyli skurcze Braxtona-Hicksa.

Ból pochwy w ciąży - czy da się go leczyć?

By ograniczyć występowanie nieprzyjemnych objawów, zaleca się prowadzenie oszczędnego trybu życia oraz unikania podnoszenia ciężarów. Aktywność fizyczna powinna zostać ograniczona. Ból może być zwalczany za pomocą farmakoterapii dobranej pod okiem lekarza. Pamiętaj, że w ciąży wiele leków jest niewskazanych, zatem powinnaś zawsze skonsultować przyjmowanie nowych środków z położną lekarzem prowadzącym Twoją ciążę.

Okazuje się, że w walce z dyskomfortem sporą poprawę może przynieść zmiana diety. Postaraj się wprowadzić pokarmy bogate w żelatynę, która działa wzmacniająco na chrząstkozrosty. Poza jedzeniem, możesz przyjmować dostępne bez recepty preparaty wzmacniające chrząstki. Wielu ciężarnym dużą ulgę przynosi stosowanie specjalnych pasów stabilizujących miednicę.

Pieczenie w kroczu w ciąży a infekcja pochwy

Infekcje pochwy mogą wystąpić u kobiet w każdym wieku. W czasie ciąży podatność na zapalenie dodatkowo wzrasta, dlatego powinnaś pozostać czujna. Pieczenie w kroczu w ciąży może bowiem sugerować zakażenie układu moczowego lub infekcję pochwy. Jeśli dodatkowo odczuwasz bóle brzucha i podbrzusza, masz podniesioną temperaturę ciała, a nawet gorączkę, męczą Cię bóle głowy i nudności oraz często biegasz do toalety, powinnaś udać się do lekarza, aby potwierdzić infekcję. Ważne jest również określenie rodzaju zapalenia pochwy, ponieważ tylko na tej podstawie możliwe jest wprowadzenie skutecznego leczenia. Bakteryjne zapalenie pochwy manifestuje się pieczeniem i występowaniem żółtych lub szarawych upławów o intensywnym, rybim zapachu. Infekcję grzybiczą można łatwo rozpoznać na podstawie obecności silnego świądu sromu i pochwy oraz po białych upławach o konsystencji twarożku wiejskiego.

Ponieważ w czasie ciąży Twój układ immunologiczny może być nieco osłabiony, rośnie podatność na wszelkie infekcje. Powinnaś zatem zadbać o to, aby minimalizować ryzyko ich wystąpienia. Przestrzegaj zasad higieny intymnej, pij dużo wody, nie noś wkładek higienicznych. Zwróć uwagę na tkaninę, z jakiej wykonana jest Twoja bielizna – wybieraj oddychającą bawełnę. Po skorzystaniu z toalety podcieraj się od przodu do tyłu, aby uniknąć przedostania się bakterii z okolic odbytu do cewki moczowej i pochwy. A przede wszystkim, nie przesadzaj z nadmierną higieną – zdecydowanie lepiej podmywać się wodą, niż perfumowanymi detergentami, nawet jeśli ich etykieta mówi nam, że zostały przetestowane. Jeśli nie możesz przekonać się do używania samej wody, wybieraj płyny hipoalergiczne o kwaśnym pH.

Jeżeli wymienionym powyżej objawom, poza kłuciem w pochwie, towarzyszy silny ból, krwawienie i gorączka, niezwłocznie udaj się do lekarza lub do Izby Przyjęć. Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o dolegliwościach w ciąży.

Ból pochwy w ciąży po stosunku

Wiele ciężarnych zgłasza się na wizyty z powodu bólu pochwy, który pojawia się tuż po stosunku. Zazwyczaj jest on wynikiem suchości pochwy, którą powodują wahania hormonalne związane z ciążą. Ból może również być sygnałem alarmowym infekcji – charakterystyczne objawy, na które warto zwrócić uwagę opisałam powyżej.

Parcie na krocze w ciąży

Jak już wspomniałam, ostatnie tygodnie ciąży związane są ze stopniowym obniżaniem się brzucha oraz płodu w macicy. W efekcie, główka dziecka coraz mocniej uciska a szyjkę macicy, co w terminie porodu spowoduje jej rozwieranie. Z uwagi na bliskie sąsiedztwo macicy i pęcherza moczowego, uczucie parcia na krocze często powiązane jest z parciem na pęcherz moczowy, które intensyfikuje się przy ruchach dziecka.

Ból spojenia łonowego w ciąży

Jeśli pod koniec ciąży odczuwasz ból spojenia łonowego, prawdopodobnie Twoje dziecko zaczyna szykować się do przyjścia na świat. Układając się w kanale rodnym rozpiera swoją główką kości miednicy, które dzięki relaksynie, progesteronowi i estrogenom są zdolne do delikatnego odsuwania się od siebie, aby zwiększyć ilość miejsca dla rodzącego się dziecka. Jeśli ból spojenia jest na tyle dokuczliwy, że nie możesz chodzić, udaj się do specjalisty, gdyż część ciężarnych doświadcza tak zwanego cichego rozejścia spojenia łonowego, które wymaga odpowiedniego zaopatrzenia podczas porodu.

Aby wykryć tę nieprawidłowość należy przeprowadzić badanie ginekologiczne. W zależności od tego, jaki stopień rozejścia spojenia łonowego zostanie stwierdzony, możesz zostać skierowana do porodu drogą cięcia cesarskiego. W poważniejszych przypadkach może zajść konieczność całkowitego unieruchomienia miednicy lub przeprowadzenia zabiegu operacyjnego po porodzie.

Niekiedy podczas skomplikowanej akcji porodowej, np. z użyciem kleszczy, czy próżnociągu położniczego, może dojść do uszkodzenia spojenia łonowego. Ryzyko rośnie szczególnie mocno wtedy, kiedy noworodek jest zbyt duży do wielkości miednicy (niewspółmierność porodowa). Poród taki może poskutkować rozejściem, rozerwaniem, a nawet pęknięciem spojenia.

Ból pochwy w ciąży – jak sobie z nim radzić?

Jeśli podczas ciąży odczuwasz dolegliwości bólowe pochwy i krocza, pierwszą rzeczą jaką powinnaś zrobić jest wizyta u lekarza lub położnej prowadzącej Twoją ciążę. Jest to jedyny sposób na wykluczenie nieprawidłowości, które mogą stanowić zagrożenie dla Ciebie i Twojego dziecka. Kiedy specjaliści potwierdzą, że zgłaszany przez Ciebie dyskomfort jest spowodowany jedynie zmianami fizjologicznymi w Twoim organizmie, będziesz mogła przystąpić do dalszych działań.

Jednym z najskuteczniejszych sposobów zwalczania ciążowego dyskomfortu w okolicy miednicy jest konsultacja z fizjoterapeutą uroginekologicznym. Przeprowadzi on terapię rozluźniającą przepięte tkanki miednicy mniejszej,, nauczy Cię wykonywania bezpiecznych dla ciąży ćwiczeń oraz przekaże Ci ogrom wiedzy na temat pracy z ciałem. Ulgę możesz odczuć już po jednej wizycie.

Kłucie krocza w ciąży – profilaktyka

Pamiętajmy też, jak ważna jest profilaktyka. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia pewnych dolegliwości wpływających na ból pochwy, wprowadź do codziennego życia następujące zasady:

• Bądź aktywna przez cały okres ciąży. Nawet spokojne ćwiczenia o niskiej intensywności, jak na przykład spacery pomogą Ci utrzymać formę, wzmocnić mięśnie oraz zadbać o prawidłową postawę ciała. To z kolei załagodzi ból krocza, zniweluje ucisk oraz wzmocni mięśnie dna miednicy. W doborze odpowiednich ćwiczeń pomoże Ci położna lub fizjoterapeuta uroginekologiczny.
• Pij wodę! To złota zasada, szczególnie jeśli ćwiczysz, a na zewnątrz panują upały. Odpowiednie nawodnienie organizmu ogranicza ryzyko występowania zapalenia pęcherza moczowego oraz zaparć, które często skutkują bólem w obrębie krocza.
• Udaj się do fizjoterapeuty uroginekologicznego na masaż prenatalny. Terapia manualna rozluźni Twoje mięśnie, ścięgna i więzadła.
• Zastosuj ciepły kompres na krocze – polecam woreczek z pestkami wiśni lub z grochem.
• Do snu układaj się na boku, z poduszką między kolanami. Taka pozycja wpływa na rozluźnienie mięśni bioder.
• Rozważ kinesiotaping. Terapeuci specjalizujący się w terapii kobiet ciężarnych potrafią skutecznie zaaplikować taśmy, aby zniwelować obciążenie wywierane przez macicę na mięśnie dna miednicy i tkanki krocza.
• Unikaj gwałtownych ruchów. Staraj się obracać całym ciałem, zamiast wyginać się w talii.

Bibliografia:

1. Facchinetti, F., Dante, G., Venturini, P., Grandi, G., & Nappi, R. E. (2001). Pelvic pain and pelvic organ mobility in pregnancy. Obstetrics & Gynecology, 97(1), 26-28
2. Błaszkowska, I., Krzyżanowski, A., & Dydowicz, P. (2017). Ból krocza w ciąży - przyczyny i leczenie. Przegląd Menopauzalny, 16(2), 72-76
3. Mazur-Bialy, A., & Piskorz-Ogórek, K. (2018). Ból krocza i miednicy jako problem zdrowotny u kobiet ciężarnych i połogu. Ginekologia Polska, 89(3), 171-175