Plamienie na początku ciąży – rodzaje, przyczyny, skutki
Plamienie na początku ciąży jest objawem, którego doświadcza część kobiet ciężarnych. Często budzi niepokój i obawę. Istnieją różne przyczyny występowania plamienia w pierwszych miesiącach ciąży. Mimo, że często wywołuje ono niepokój związany z utratą ciąży, nie zawsze jest oznaką nieprawidłowości. Plamienie na początku ciąży może być nawet objawem fizjologicznym. Co może być przyczyną plamienia? Co zrobić w przypadku zauważenia plamienia? Kiedy może wystąpić oraz z czym może się wiązać?
Z tego artykułu dowiesz się:
Plamienie na początku ciąży
Istnieje część kobiet, która w okresie ciąży nie czuje się najlepiej lub doświadcza pewnych dolegliwości. Szczególnie wczesna ciąża charakteryzować się może okresem występowania nieprzyjemnych objawów. Z drugiej strony istnieją także kobiety, które ciążę przechodzą bez żadnych dolegliwości. Większość kobiet ciężarnych łączy jednak wspólna cecha – troska i lęk o stan zdrowia rozwijającego się w nich dziecka.
Powodów do zmartwień w czasie ciąży oraz powstających w głowie pytań czasami może być sporo. Dlatego jeszcze przed zajściem w ciążę lub na jej samym początku należy znaleźć odpowiednią osobę prowadzącą ciąże. Dobrze jest wybrać osobę, którą będziemy darzyć zaufaniem. Będzie ona stać na straży bezpieczeństwa i oddzielać objawy fizjologiczne od tych nieprawidłowych. Jednym z objawów, który powinien być skonsultowany z osobą prowadzącą ciążę jest plamienie.
Jak wygląda plamienie?
Plamienie to wydostawanie się z pochwy wydzieliny z domieszką krwi. Wydzielina ta może przyjmować kolor od jasnoróżowego po ciemnobrązowy. Wyglądem może przypominać podbarwione niewielką ilością krwi upławy. Zazwyczaj jest jej niedużo. Może być to także jasna wydzielina zawierająca nitki krwi. Plamieniem natomiast nie można nazwać wydostawania się z pochwy krwi przypominającej miesiączkę lub obecności skrzepów w wydzielinie. Jeśli pojawia się krew, a nie wydzielina podbarwiona krwią – mówimy o krwawieniu. Plamieniu raczej nie powinien towarzyszyć ból brzucha.
Plamienie w pierwszym trymestrze ciąży występuje u 20 – 40 % ciężarnych i nie zawsze jest groźnym objawem. Delikatne plamienie na początku ciąży może być nawet fizjologią, jednak fakt jego wystąpienia powinno się skonsultować z ginekologiem, aby upewnić się, że ciąża przebiega prawidłowo.
Początek ciąży – przyczyny plamienia
Pierwsze lekkie plamienie, jakie może pojawić się w czasie ciąży to plamienie implantacyjne. Świadczy ono o zagnieżdżaniu się zarodka w jamie macicy. Plamienie to może się pojawić, ale nie musi. Występuje u około 30% kobiet w ciąży. Czym jest implantacja zarodka? To proces charakteryzujący początek ciąży, w którym zapłodniona komórka jajowa zagnieżdża się w jamie macicy. Tylko tam może się dalej prawidłowo rozwijać.
Jak dochodzi do procesu implantacji? W czasie owulacji z jajnika uwolniona zostaje komórka jajowa. Następnie wędruje do jajowodu, gdzie może zostać zapłodniona. W tym samym czasie w macicy zachodzą zmiany, które polegają na mocnym przekrwieniu i rozpulchnieniu błony śluzowej macicy. Za zmiany te odpowiadają hormony: progesteron oraz estradiol. Przygotowują one macicę do przyjęcia zapłodnionej komórki jajowej, z której rozwijać się będzie płód. Po zapłodnieniu, do którego najczęściej dochodzi w miejscu zwanym bańką jajowodu, zapłodniona komórka zaczyna się intensywnie rozwijać. Kiedy jest już w odpowiednim stadium rozwoju, przychodzi moment na jej wędrówkę do jamy macicy, gdzie następuje proces implantacji zarodka. Dzieje się to zazwyczaj między 6., a 12. dniem po zapłodnieniu. Implantacja, czyli zagnieżdżenie polega w skrócie na przyczepieniu się zarodka do błony śluzowej macicy. W związku z tym, że błona śluzowa macicy jest mocno przekrwiona, podczas zagnieżdżania się zarodka może dojść do niewielkiego pęknięcia naczynia krwionośnego. To właśnie stąd pojawić się może plamienie, które nazwane jest plamieniem implantacyjnym. Plamienie to jest prawidłowym, normalnym objawem wczesnej ciąży, nie powinno być powodem do niepokoju i może trwać od kilku godzin do 3 dni. Czasami jest bardzo delikatne i ledwo zauważalne przez kobietę. Bywa, że kobiety, które nie wiedzą, że są w ciąży, mylą plamienie implantacyjne ze skąpą miesiączką. Dzieje się tak dlatego, że okres plamienia implantacyjnego przypada mniej więcej na termin spodziewanej miesiączki.
Inną przyczyną plamienia na początku ciąży może być ektopia szyjki macicy. Szyjka macicy zbudowana jest z dwóch rodzajów nabłonka. Kanał szyjki macicy zbudowany jest z nabłonka gruczołowego, natomiast zewnętrzna część szyjki (tarcza szyjki macicy) pokryta jest nabłonkiem płaskim. Między tymi dwoma rodzajami nabłonków istnieje granica. O ektopii mówimy wtedy, kiedy nabłonek z szyjki macicy przemieszcza się na zewnętrzną część - tarczę szyjki macicy. Czyli wtedy, kiedy granica pomiędzy dwoma nabłonkami jest przesunięta Zjawisko to dotyczy około 30 % kobiet i jeśli nie daje objawów - uznawane jest za stan prawidłowy. Ektopia czasami jednak może dawać pewne objawy. Objawem takim może być zwiększona wydzielina z pochwy oraz plamienie lub delikatne krwawienie.
Kolejną przyczyną plamienia w ciąży mogą być infekcje intymne. Niestety ciąża jest okresem predysponującym do występowania infekcji intymnych. Plamienie lub upławy oraz występowanie dodatkowych objawów takich jak ból, obrzęk, swędzenie czy pieczenie mogą wskazywać na występowanie infekcji intymnej. Ból podczas oddawania moczu lub odczuwanie parcia na pęcherz może być objawem infekcji układu moczowego. Infekcje zawsze należy zdiagnozować oraz leczyć, aby nie dopuścić do powstania powikłań, które mogą być groźne dla matki i/lub płodu. Dlatego w przypadku wystąpienia wyżej wymienionych objawów należy zgłosić się do lekarza.
Plamienie w pierwszych miesiącach ciąży może wynikać także z niewielkiego urazu mechanicznego naczynia krwionośnego. Wczesna ciąża jest okresem, kiedy dochodzi do szeregu zmian fizjologicznych. Mają one za zadanie przygotować organizm do ciąży i sprawić, że organizm kobiety zapewni najlepsze warunki do rozwoju płodu. Za większość tych zmian odpowiadają hormony, szczególnie progesteron oraz estrogeny. Przykładem zmian w organizmie kobiety ciężarnej jest rozpulchnienie macicy, a także silne ukrwienie szyjki macicy oraz pochwy. Dlatego o wystąpienie urazu w postaci pęknięcia naczynka krwionośnego jest łatwiej niż przed ciążą. W przypadku wystąpienia plamienia warto zastanowić się, czy nie jest ono skorelowane z wcześniejszymi czynnościami. Czynnością taką może być badanie ginekologiczne, pobranie cytologii lub stosunek płciowy. W tym przypadku plamienie nie jest groźne i ustępuje zazwyczaj w ciągu jednego lub dwóch dni. Sprawdź także ten artykuł: Antygen HBs w ciąży - co to za badanie i kiedy je wykonać.
Plamienie a krwawienie
Plamienie w ciąży jest dosyć powszechne wśród kobiet ciężarnych. Mimo, że nie zawsze jest groźnym objawem, zawsze należy zbadać jego przyczynę. Jeśli wystąpi lekkie plamienie – nie należy wpadać w panikę. Warto zastanowić się czy plamienie to może być z czymś powiązane, a także przypomnieć sobie, że istnieją przyczyny plamienia, które nie oznaczają bezpośredniego zagrożenia ciąży. Należy starać się zachować spokój, przyjrzeć się wydzielinie - ocenić jej kolor, ilość oraz skonsultować to z osobą prowadzącą ciążę.
Krwawienie, szczególnie obfite i towarzyszący mu ból brzucha jest poważnym objawem, który może, ale nie musi oznaczać zagrożenia ciąży lub zagrożenia zdrowia ciężarnej. W przypadku, kiedy wystąpi delikatne krwawienie w ciąży – zawsze należy skonsultować się z lekarzem. Lekarz wykonana badania w celu zdiagnozowania jego przyczyny i zaleci dalsze postępowanie. Obfite krwawienie w ciąży jest powodem do pilnego zgłoszenia się na szpitalną izbę przyjęć w celu znalezienia jego przyczyny oraz leczenia.
Bibliografia:
- Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo i ginekologia tom 1. PZWL, Warszawa 2007
- Breeze C.: Early pregnancy bleeding. Australian Family Physician, 2016
- Hasan R.: Vaginal bleeding in early pregnancy: patterns, predictors, and association with miscarriage. Core, 2009