23 tydzień ciąży - objawy, rozwój dziecka, dalsze zmiany
W 23. tygodniu ciąży kontynuujesz podróż do zostania mamą. To czas pełen fascynujących przeobrażeń, które sprawiają, że jeszcze bardziej angażujesz się we wszystko, co związane jest z macierzyństwem. Jest to także doskonały moment, aby zastanowić się nad przygotowaniami do porodu, zapisaniem się na zajęcia w szkole rodzenia oraz wykonaniem zalecanych w tym okresie badań. Sprawdź nasz kalendarz ciąży, który odpowie na pytania: jakie jest ułożenie dziecka? Co zrobić, kiedy dziecko mało się rusza? Jaką dietę stosować w 23 tygodniu ciąży?
Z tego artykułu dowiesz się:
Jak wygląda dziecko w 23 tygodniu ciąży? - rozwój dziecka
W dwudziestym trzecim tygodniu ciąży Twoje maleństwo rozwija się błyskawicznie. Waga dziecka wynosi około 450 gramów, a jego długość 27-30 cm. Pamiętaj, że na tym etapie te parametry są przybliżone, ponieważ przez spore gabaryty płodu, lekarz może mieć trudności z precyzyjnym uchwyceniu całego ciała dziecka w obrazie USG. Twój maluch aktywnie eksploruje wnętrze macicy. Często przy tym zmienia się także ułożenie dziecka. Z pewnością odczuwasz już aktywnie jego obecność, o której przypomina Ci kopniakami. Ruchy płodu stanowią na tym etapie cenną wskazówkę dotyczącą jego rozwoju i dobrostanu.
W 23. tygodniu ciąży dynamicznie dojrzewa trzustka płodu, produkuje już także niezbędne hormony. Jej właściwa praca ma kluczowe znaczenie dla zdrowego funkcjonowania organizmu dziecka po urodzeniu. Wraz z postępem ciąży, płód zyskuje także na sile, rozwijając swoje mięśnie i układ kostny. Nie bez znaczenia dla wspierania rozwoju malucha pozostaje Twoje zaangażowanie w zdrowy tryb życia oraz zrównoważoną dietę.
Poród w 23 tygodniu ciąży – czy powinnaś się obawiać?
Poród w 23. tygodniu ciąży to sytuacja, która budzi naturalne obawy i zmartwienia u przyszłych mam (szczególnie u tych w ciąży bliźniaczej). Warto jednak zaznaczyć, że dziecko urodzone na tym etapie ciąży jest nadal w fazie rozwoju. Mimo, że szanse na przeżycie tak skrajnego wcześniaka są obecnie większe niż kiedyś, ryzyko powikłań zdrowotnych jest znacznie wyższe niż w późniejszych tygodniach ciąży. W przypadku porodu w 23. tygodniu, personel medyczny podejmuje wszelkie możliwe środki, aby wspierać wcześniaka, który wymaga wysokospecjalistycznej opieki. Problemy zdrowotne, z którymi wiąże się niska waga dziecka i jego niedojrzałość (krwawienia dokomorowe, niepełnosprawności różnego typu) są jednak bardzo częstym zjawiskiem.
Jeśli znajdujesz się w grupie kobiet ciężarnych narażonych na przedwczesny poród, pamiętaj o przestrzeganiu zaleceń lekarza prowadzącego. Regularnie uczestnicz w zaplanowanych wizytach i badaniach. Monitoruj swoje ciało i reaguj na wszelkie ewentualne niepokojące objawy. Jeśli doświadczysz krwawienia, regularnych skurczów macicy, silnego bólu brzucha czy odpływania wód płodowych – nie czekaj. Jak najszybciej udaj się na położniczą izbę przyjęć lub SOR. Natychmiastowa interwencja personelu medycznego ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i życia Twojego dziecka. Sprawdź także ten artykuł z informacjami, ile trwa ciąża.
Zmiany w organizmie - jak wygląda brzuch w 23 tygodniu ciąży?
W 23. tygodniu ciąży zmiany w organizmie przyszłej mamy stają się coraz bardziej zauważalne, a brzuch nabiera wyrazistego kształtu. W tym okresie doświadczysz znacznego zwiększenia obwodów. Jest to wynik dynamicznego wzrastania płodu. Skóra na brzuchu podlega przez to napięciu, co może skutkować pojawieniem się rozstępów. Aby ograniczyć ich widoczność, nie zapominaj o codziennej pielęgnacji. Stosuj nawilżające kremy lub olejki dedykowane dla kobiet w ciąży.
Na tym etapie oprócz rosnącego brzucha mogą doskwierać Ci także bóle pleców czy bóle podbrzusza. Na te objawy skarżą się szczególnie przyszłe mamy, które są w ciąży bliźniaczej. Jeśli wykonujesz pracę stojącą lub siedzącą, pamiętaj o częstych zmianach pozycji. Również odpowiednia ilość snu i jego jakość mają kluczowe znaczenie do zapewnienia komfortu. Wybieraj także wygodną, przewiewną odzież wykonaną z naturalnych materiałów.
Jeśli poczujesz zaostrzenie objawów bólowych ze strony układu mięśniowo-kostnego wybierz się do fizjoterapeuty. Specjalista dobierze dla Ciebie najlepsze ćwiczenia odciążające i relaksujące kręgosłup. Dobrze dobrana aktywność fizyczna pomoże Ci złagodzić dokuczliwe symptomy.
Obrzęki nóg, szczególnie kostek i stóp, to naturalny objaw występujący w ciąży. Stanowią one odpowiedź organizmu na zwiększoną objętość krwi krążącej. Jeśli w 23 tygodniu ciąży jeszcze ich nie doświadczyłaś, z dużym prawdopodobieństwem pojawią się one u Ciebie w późniejszym etapie. Aby minimalizować te dolegliwości, staraj się często zmieniać pozycje w ciągu dnia. Wybierz się na spacer lub wykonaj lekki trening. Wypoczywaj z uniesionymi nogami i stosuj chłodne okłady na obrzęknięte części ciała. Dobrym pomysłem jest także ograniczenie podaży soli w diecie.
W 23. tygodniu ciąży może doskwierać Ci także zgaga i niestrawność. Są one wynikiem działania hormonów ciążowych i powiększającej się macicy. Aby złagodzić te nieprzyjemne symptomy możesz zastosować kilka domowych sposobów. Zasypiaj w pozycji z uniesioną górną partią ciała. Unikaj ostrych i tłustych potraw. Kieruj się zasadą „mniej a częściej” (mniejsze objętościowo posiłki jedzone częściej). Ogranicz także spożywanie kawy i owoców cytrusowych, także pod postacią soków. Jeśli objawy ze strony układu pokarmowego są szczególnie dokuczliwe, powinnaś udać na wizytę do lekarza prowadzącego.
Przeczytaj więcej o bólu żołądka w ciąży.
23 tydzień ciąży - niepokojące dolegliwości
W 23. tygodniu ciąży możesz zauważyć poprawę swojego samopoczucia. Mdłości, wymioty i ciągłe zmęczenie zapewne masz już za sobą. Udaj się jednak do specjalisty, jeśli doświadczasz objawów, takich jak:
- krwawienie z dróg rodnych. Nie lekceważ tego symptomu, ponieważ może on zwiastować potencjalne problemy z ciążą. Jeśli pojawi się u Ciebie krwawienie (niezależnie od jego intensywności) – nie zwlekaj. Jak najszybciej udaj się na położniczą izbę przyjęć lub SOR,
Dowiedz się więcej o krwawieniu w ciąży.
- regularne skurcze macicy. Choć skurcze Braxtona-Hicksa są na tym etapie fizjologiczne, to regularne, bolesne napięcia macicy mogą być sygnałem rozpoczynającego się przedwczesnego porodu. W przypadku ich wystąpienia, niezwłocznie skontaktuj się z lekarzem,
- zanik ruchów płodu. Zastanawiasz się co zrobić, kiedy dziecko mało się rusza? Regularnie kontroluj jego aktywność. Aby ją usystematyzować, załóż kalendarz ciąży. Wpisuj do niego odpowiednio daty i godziny, kiedy wyczuwasz ruchy swojego dziecka. Jeśli doświadczysz zmniejszenia lub całkowitego braku aktywności, powinnaś udać się do specjalisty w celu wykonania badania USG i skontrolowania dobrostanu płodu,
- uczucie pieczenia ze strony układu moczowego. Objaw ten może wskazywać na infekcję dróg moczowych, co stanowi istotne zagrożenie dla zdrowia matki i dziecka. W przypadku jej wystąpienia konieczne jest podjęcie odpowiedniego leczenia, aby uniknąć niepotrzebnych powikłań. Pamiętaj, aby nie przyjmować na własną rękę żadnych leków. Wiele z nich jest zakazana w ciąży. Również domowe sposoby na walkę z zakażeniem układu moczowego nie są najlepszym pomysłem. Leczenie infekcji w tym czasie musi być prowadzane pod kontrolą lekarza prowadzącego z wykorzystaniem środków farmakologicznych bezpiecznych dla Ciebie i dziecka.
Gdzie znajduje się dziecko w 23 tygodniu ciąży? W 23. tygodniu ciąży wzrastające dziecko osiąga już imponujące etapy rozwoju w Twojej macicy. Wiele istotnych struktur anatomicznych jest już dobrze wykształcone – serce pracuje niemal tak, jak u noworodka, a płuca dojrzewają, przygotowując się do przyszłego funkcjonowania po porodzie. Oczy maluszka otwierają się i rejestrują światło z zewnątrz.
Twój organizm nadal dostosowuje się do zmieniających się warunków, co możesz zauważyć poprzez rosnący brzuch. Nabiera on coraz bardziej okrągłego kształtu. Wraz z tym procesem wzrasta także waga ciała. Zjawisko to jest to naturalne i potrzebne do zapewnienia prawidłowego rozwoju płodu.
23 tydzień ciąży – badania
W dwudziestym trzecim tygodniu ciąży zaleca się aktywne uczestnictwo w edukacji przedporodowej, która prowadzona jest przez położną środowiskową. Zajęcia te pozwolą Ci zyskać niezbędną wiedzę na temat przebiegu porodu, technik oddychania, pozycji wertykalnych w porodzie, a także omówią różne aspekty opieki nad noworodkiem. Edukacja przedporodowa dostarcza cennych informacji, które pomogą Ci w zminimalizowaniu stresu i obaw związanych z nadchodzącym porodem, a także przygotują do aktywnego uczestnictwa w narodzinach dziecka. Możesz także korzystać z usług szkoły rodzenia (w ramach NFZ lub komercyjnie).
Wizyta u lekarza w tym okresie ciąży obejmuje szereg badań mających na celu monitorowanie stanu zdrowia matki i dziecka. Badanie ogólne moczu pozwala na wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu nerek, obecności białka lub glukozy oraz infekcji układu moczowego. Zaleca się także wykonanie badań: przeciwciał anty-D (u ciężarnych Rh(-)) oraz toksoplazmozy IgM (o ile wynik w pierwszym trymestrze był ujemny).
W trakcie spotkania z lekarzem zmierzone zostanie Ci także ciśnienie tętnicze krwi, co pozwoli na monitorowanie ewentualnych problemów z nadciśnieniem ciążowym, które występuje po skończonym 20. tygodniu ciąży. Specjalista oceni także przyrost masy ciała, który stanowi ważny wskaźnik prawidłowego rozwoju ciąży.
Pamiętaj, że regularne wizyty kontrolne oraz aktywne uczestnictwo w edukacji przedporodowej stanowią integralną część kompleksowej opieki prenatalnej, której celem jest zapewnienie zdrowego przebiegu ciąży i świadomych narodzin dziecka.
Dwudziesty trzeci tydzień – dieta i dobre nawyki
W dwudziestym trzecim tygodniu ciąży, troska o zdrową, zrównoważoną dietę i sprzyjające nawyki stanowi ważny element dbania o siebie i rozwijające się dziecko. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, które pomogą Ci zaplanować nadchodzący tydzień:
- warzywa i owoce. Spożywaj duże ilości warzyw i owoców, są one bogate w niezbędne witaminy, minerały i błonnik. Zawarte w nich składniki pomogą utrzymać odpowiednią kondycję organizmu i wspomogą walkę z ewentualnymi zaparciami,
- kwasy DHA. Kontynuuj zaleconą przez lekarza suplementację kwasów DHA, które odgrywają istotną rolę w rozwoju układu nerwowego dziecka,
- zróżnicowane posiłki. Spożywaj potrawy bogate w różnorodne składniki zapewniające dziecku odpowiednie makro- i mikroelementy. Zadbaj o urozmaicone źródła białka, węglowodanów i zdrowych tłuszczów,
- zakazane potrawy. Surowe ryby, mięso i jaja są w ciąży zabronione. W przypadku wątpliwości co do bezpieczeństwa danego produktu, skonsultuj się z lekarzem lub położną,
Sprawdź, czego nie można jeść w ciąży.
- wsparcie dietetyka. Skonsultuj się z dietetykiem w celu skomponowania zrównoważonej diety, dostosowanej do Twoich indywidualnych potrzeb,
- Zadbaj o relaks - czytając książki, oglądając filmy lub edukując się w temacie rodzicielstwa. Wprowadź do swojej rutyny spacery i jogę.
Bibliografia:
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, Dziennik Ustaw, 2018
- Lesley Regan. Twoja ciąża tydzień po tygodniu; Esteri, 2016
- T. W. Sadler: Embriologia Langman. Red. Jacek Malejczyk, Marek Kujawa; Edra Urban & Partner; 2017
- Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym — 2020 rok