36 tydzień ciąży - przygotowania do porodu, porady położnej
W 36 tygodniu Twoja przygoda związana z ciążą nieuchronnie dobiega końca. Płód jest w pełni rozwinięty i gotowy do rozpoczęcia życia poza macicą. Niedługo skończą się typowe ciążowe dolegliwości, a Ty będziesz musiała zmierzyć się z procesem porodu i nadchodzącymi trudami macierzyństwa. Czytaj dalej, a nasz kalendarz ciąży przedstawi Ci porady dotyczące tego wyjątkowego czasu. Dowiesz się, jakie są wzorcowe parametry płodu, jak przebiega rozwój dziecka i poród w 36 tygodniu ciąży, kiedy możemy używać terminu „ciąża donoszona” oraz co oznaczają skurcze przepowiadające. Przybliżymy Ci wskazówki, dzięki którym przygotujesz się do przyjścia swojego maluszka na świat. Zaplanujesz także zakup wyprawki dla noworodka.
Z tego artykułu dowiesz się:
36 tydzień ciąży - rozwój, waga dziecka
W 9. miesiącu ciąży, ruchy dziecka stają się mniej intensywne niż w poprzednich tygodniach, ponieważ ma ono coraz mniej miejsca w macicy. Maleństwo utrzymuje pozycję embrionalną, przygotowując się do narodzin i życia poza łonem matki. W tym czasie jego organizm osiąga pełną dojrzałość. Wraz z początkiem 37 tygodnia możemy używać terminu „ciąża donoszona”. Przeciętna waga dziecka wynosi na tym etapie 2800 g, a jego długość to około 50 cm.
Płuca dziecka są już praktycznie gotowe do podjęcia aktywności z chwilą porodu. Oprócz tego, wszystkie główne narządy i układy, takie jak układ krążenia, nerwowy, moczowy, mięśniowo-szkieletowy oraz pokarmowy, są już odpowiednio rozwinięte. Kości czaszki nadal stopniowo się utwardzają, maź płodowa zanika, a dziecko doskonali swoje odruchy. Jego główka powoli kieruje się ku kanałowi rodnemu, przygotowując się do narodzin.
W 36. tygodniu ciąży, dziecko nadal połyka płyn owodniowy. W jego jelitach powstaje również smółka, która zostanie wydalona niedługo po porodzie (smółka to pierwszy stolec noworodka, charakteryzuje się ciemnozielonym kolorem oraz gęstą, lepką konsystencją). To naturalny i pożądany proces, który przygotowuje jelita dziecka do przyjmowania pokarmu po narodzinach.
W tym czasie płód gromadzi również zapasy tłuszczu, które stanowią niezbędne źródło energii potrzebnej do odpowiedniej termoregulacji po urodzeniu. Ma to szczególne znaczenie w pierwszych dniach życia dziecka, kiedy adaptuje się ono do funkcjonowania poza Twoją macicą.
Jeśli Twój maluszek nie obrócił się jeszcze główką w kierunku kanału rodnego, z dużym prawdopodobieństwem wydarzy się to właśnie w tym tygodniu. Przyjmowanie odpowiedniej pozycji jest kluczowe dla bezpiecznego porodu naturalnego, a skurcze przepowiadające, które nasilają się w ostatnich tygodniach ciąży, pomagają maluchowi w osiągnięciu właściwego położenia.
Sprawdź, jak odróżnić skurcze przepowiadające od porodowych.
Pamiętaj, że każdy dzień trwającej ciąży jest istotny dla rozwoju dziecka, dlatego ważne jest, abyś nadal dbała o siebie i regularnie uczestniczyła w wizytach kontrolnych. Twój lekarz będzie monitorował rozwój dziecka i podejmował odpowiednie działania w przypadku wszelkich niepokojących objawów, aby zapewnić Tobie i Twojemu dziecku najlepszą opiekę.
Czego unikać pod koniec trzeciego trymestru ciąży?
Tuż przed porodem warto dbać o siebie co najmniej z taką samą uwagą, jak dotychczas. Pozwoli to na ograniczenie niepotrzebnych problemów i komplikacji. Unikaj przede wszystkim nadmiernego wysiłku fizycznego. Pod koniec ciąży Twój organizm działa na „zwiększonych obrotach”, a wysiłek fizyczny jest trudniejszy i bardziej ryzykowny. Zrezygnuj z wyczerpujących prac domowych, podnoszenia ciężkich przedmiotów i długotrwałego stania lub chodzenia, szczególnie jeśli odczuwasz zmęczenie lub dyskomfort.
Postaraj się zapanować nad stresem - niepotrzebne napięcie psychiczne może mieć negatywny wpływ na zdrowie zarówno matki, jak i dziecka. Wygospodaruj czas dla siebie i przeznacz go na relaks. Już za chwilę czeka Cię ciężki wysiłek związany z porodem, połogiem i macierzyństwem. Warto się do tych wyzwań odpowiednio przygotować.
Pamiętaj o właściwym odżywianiu. Nadmiar tłustych, słodkich i przetworzonych produktów spożywczych zawsze będzie szkodliwy - nie tylko w ciąży. Sięgaj za to śmiało po zrównoważone posiłki bogate w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, białko i zdrowe tłuszcze, takie jak np. oliwa z oliwek.
Unikaj niewłaściwych pozycji podczas snu - pod koniec ciąży zalecane jest spanie na lewym boku. Taka pozycja zmniejsza nacisk na żyłę główną dolną. O postawę ciała warto zatroszczyć się także za dnia - zaopatrz się w wygodne i stabilne buty, które zapewnią wsparcie dla zmęczonych nóg i kręgosłupa.
Przeczytaj więcej o braku snu w czasie ciąży.
Ogranicz styczność z substancjami toksycznymi, takimi jak dym papierosowy, opary farb i chemikalia gospodarstwa domowego. Mogą one zaszkodzić zarówno Tobie, jak i dziecku. Alkohol, nikotyna i inne substancje psychoaktywne są całkowicie wykluczone.
W przypadku jakichkolwiek niepokojących dolegliwości, takich jak bóle brzucha, skurcze, krwawienia z pochwy, czy też nagłe obrzęki, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem lub położną. Wczesna reakcja na niepokojące symptomy może być kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno Tobie, jak i Twojemu dziecku. Nie wahaj się szukać pomocy medycznej, gdy tylko poczujesz się zaniepokojona – zawsze zachowuj ostrożność i nie lekceważ nowych objawów.
Poród w 36 tygodniu ciąży – jakie szanse na przeżycie ma wcześniak?
Dziecko urodzone w trakcie 36 tygodnia ciąży nadal zaliczane jest do grona późnych wcześniaków. Pomimo, że jego narządy są praktycznie w pełni wykształcone, nadal jest ono narażone na wystąpienie komplikacji związanych z adaptacją do życia pozamacicznego. Mimo tego, wcześniak urodzony w tym czasie ma bardzo duże szanse na zdrowy rozwój.
Prawdopodobieństwo wystąpienia poważnych komplikacji zdrowotnych jest znacznie niższe w porównaniu z wcześniakami urodzonymi we wcześniejszych tygodniach ciąży. Nadal istnieje jednak ryzyko wystąpienia zespołu zaburzeń oddychania, trudności z regulacją temperatury ciała, niskiej masy urodzeniowej, powikłań żółtaczki noworodków a także potencjalnych infekcji.
W przypadku wcześniaków urodzonych w 36 tygodniu, które nie mają problemów zdrowotnych, hospitalizacja zazwyczaj jest krótsza i mniej skomplikowana niż u maluchów narodzonych przed tym terminem.
36 tydzień ciąży - przygotuj się do połogu
Połóg, czyli okres poporodowy, to istotny proces następujący po przyjściu dziecka na świat, podczas którego kobieta powraca stopniowo do stanu sprzed ciąży. To czas, w którym bezwzględnie konieczna jest troska o zdrowie psychiczne i fizyczne matki oraz zapewnienie odpowiedniej opieki nad noworodkiem.
Zmiany fizyczne, których doświadcza położnica (kobieta po porodzie) obejmują: skurcze macicy, których celem jest jej obkurczenie, krwawienie z dróg rodnych (lochia), trudności z oddawaniem moczu oraz stolca czy potencjalne problemy z laktacją. Pamiętaj, aby unikać nadmiernego wysiłku fizycznego przez pierwsze tygodnie po porodzie oraz o utrzymywaniu odpowiedniej higieny intymnej. W tym celu zaopatrz się w specjalną butelkę z „rurką” do podmywania się. Skutecznie ułatwia ona zachowanie w czystości miejsc intymnych i zapobiega infekcjom.
Pod względem zdrowia psychicznego połóg może być wyzwaniem. Niektóre kobiety doświadczają okresowego smutku poporodowego, znanego jako "baby blues", podczas gdy inne mogą zmagać się z depresją poporodową lub innymi zaburzeniami psychicznymi. W tym okresie nieocenione staje się wsparcie ze strony partnera, rodziny i przyjaciół oraz w razie potrzeby zasięgnięcie pomocy specjalisty. Organizacja pomocy w opiece nad dzieckiem, podtrzymanie na duchu oraz pomoc w codziennych obowiązkach domowych mogą znacznie ułatwić ten czas.
Prawidłowe odżywianie jest istotne dla szybkiego powrotu do stanu sprzed ciąży i odpowiedniej laktacji. Staraj się spożywać zdrowe, zbilansowane posiłki, unikając restrykcyjnych diet. Koniec ciąży nie powinien wiązać się z powrotem do niezdrowych nawyków żywieniowych. Pamiętaj o regularnych kontrolach lekarskich. Powinnaś nadal monitorować stan nie tylko dziecka, ale również własny.
Przysługują Ci także wizyty patronażowe położnej po porodzie. To ważne spotkania, podczas których położna udzieli Ci wsparcia, porad i informacji na temat opieki nad noworodkiem, karmienia piersią, pielęgnacji pępka czy odpowiedniej higieny. Pomoże Ci również oswoić się z nową rolą rodzica i udzieli porad dotyczących prawidłowego rozwoju dziecka oraz radzenia sobie z ewentualnymi trudnościami. Oprócz tego, na każdej wizycie specjalistka będzie monitorować m.in. odchody połogowe, masę ciała noworodka oraz jego stan fizyczny. Jeśli będziesz rodzić poprzez cięcie cesarskie, oceni ona także Twoją bliznę po operacji.
Badania w 36 tygodniu ciąży
W 36. tygodniu ciąży, powinnaś mieć już skompletowany cały zestaw badań ciążowych. Pamiętaj, aby w tym okresie powtórzyć badania wirusowe (HIV, antygen HBs, HCV, VDRL) oraz regularnie kontrolować także morfologię krwi oraz badanie ogólne moczu. Aktualne wyniki testów laboratoryjnych są istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa zarówno Tobie, jak i Twojemu dziecku.
36 tydzień ciąży to także dobry czas na wykonanie posiewu GBS z pochwy i odbytu. Badanie to ma na celu wykrycie obecności paciorkowców B-hemolizujących, które przeniesione na dziecko w trakcie porodu mogą prowadzić do potencjalnych komplikacji (takich jak np. zapalenie płuc, sepsa czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych). Pamiętaj, aby nie martwić się za zapas. W przypadku dodatniego wyniku, lekarz zaleci profilaktykę okołoporodową pod postacią dożylnego podawania antybiotyku matce.
Zapewnienie aktualnych wyników badań pozwoli personelowi medycznemu na świadczenie Ci najlepszej opieki medycznej podczas porodu oraz zapewni optymalne warunki dla zdrowia i bezpieczeństwa Twojego dziecka. Nie wahaj się skonsultować z lekarzem w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących tych badań, a także pamiętaj o regularnych wizytach kontrolnych, które są kluczowe w tym ważnym dla Ciebie czasie.
Wyprawka dla noworodka – o czym musisz pamiętać?
Jeśli jeszcze nie skompletowałaś wyprawki dla noworodka, zdecydowanie przyszedł na to najwyższy czas. Zaopatrzenie się w niezbędne akcesoria ułatwi zapewnienie maluszkowi bezpieczeństwa i komfortu od pierwszych chwil jego życia.
Zadbaj przede wszystkim o odpowiednie ubranka dostosowane do pory roku. Nieodzowne są także pieluszki, chusteczki nawilżane (na bazie wody, bez substancji perfumowanych), kocyk i produkty do codziennej higieny: emolienty oraz krem na odparzenia. Przydać Ci się może także butelka i smoczek.
Pamiętaj o odpowiednich (wymaganych również przez polskie prawo) środkach transportu dla nowego członka rodziny – fotelik samochodowy i funkcjonalny wózek zapewnią nie tylko wygodę, lecz przede wszystkim bezpieczeństwo. Niezbędne jest także zapewnienie odpowiedniego łóżeczka, pościeli i kołderki dla maluszka.
Zatroszcz się również o wyposażenie przestrzeni kąpielowej – wanienkę, ręczniki oraz kosmetyki dedykowane niemowlętom. Przygotowując wyprawkę miej na uwadze stworzenie sobie i swojemu dziecku otoczenia pełnego ciepła i gotowości na wszelkie potrzeby.
Dzięki wcześniejszemu przygotowywaniu wyprawki uspokoisz się – planowanie organizacji opieki nad noworodkiem w domu daje poczucie kontroli nad sytuacją. Uwzględnij różnorodne potrzeby, nie tylko noworodka, ale także swoje i domowników. Wspólne zakupy i urządzanie dziecięcego pokoju są też świetną okazją do umocnienia więzi z partnerem.
Bibliografia:
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, Dziennik Ustaw, 2018
- Lesley Regan. Twoja ciąża tydzień po tygodniu; Esteri, 2016
- Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym — 2020 rok