4 tydzień ciąży - pierwsze objawy, badania, zalecenia

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Izabela GołdynDrukujUdostępnij

4 tydzień ciąży - co się dzieje w Twoim ciele?

Czwarty tydzień ciąży to początek wielkich zmian w organizmie przyszłej mamy. To wtedy ciało zaczyna przystosowywać się do nowej sytuacji i daje pierwsze ciążowe objawy. Możesz borykać się z nietypowym zmęczeniem, wrażliwością na niektóre zapachy, wahaniem nastrojów, tkliwością lub bolesnością piersi. Jednocześnie wzrasta przy tym temperatura ciała.

Długość trwania ciąży nie jest określana od zapłodnienia komórki jajowej, ale od pierwszego dnia ostatniej miesiączki przed jego wystąpieniem. Na chwilę przed rozpoczęciem czwartego tygodnia ciąży dochodzi do tzw. implantacji, czyli „wgryzienia się” zarodka w ścianę błony śluzowej macicy. Od tego momentu mówimy o rozwoju zarodkowym. Jeśli implantacja zachodzi w innym miejscu niż macica, mówimy o ciąży ektopowej.

Procesowi temu może towarzyszyć niewielkie krwawienie, które niektóre kobiety uznają za „miesiączkę”. Wygląda ono podobnie, przy czym charakteryzuje się znacznie mniejszą intensywnością. Nie występuje ono jednak u każdej ciężarnej. Pamiętaj, że nie jest to powód do niepokoju – to zupełnie naturalna część implantacji.

Wraz z rozwojem zarodka, w Twoim organizmie zaczyna systematycznie wzrastać poziom hormonu beta-hCG (ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej). Odgrywa on kluczową rolę w utrzymaniu ciąży i warunkuje jej prawidłowy rozwój. W Twoim ciele rośnie również stężenie progesteronu i estrogenu, które mają za zadanie ukrwienie błony śluzowej macicy i zapobieganie owulacji przez całą ciążę.

Jakie objawy i dolegliwości poczujesz w czwartym tygodniu ciąży?

4 tydzień ciąży to dla wielu przyszłych mam początek namacalnych zmian i objawów. Najważniejszym z nich jest brak spodziewanej miesiączki. To właśnie ten symptom najczęściej skłania kobiety do wykonania testu ciążowego. Pamiętaj, że w czwartym tygodniu ciąży test może dać wynik negatywny, dlatego jeśli krwawienie nadal nie występuje, powtórz go za kilka dni.

W tym czasie możesz odczuwać również zawroty głowy, tkliwość lub bolesność piersi. Pod wpływem hormonów wydzielanych przez Twój organizm, piersi mogą być większe, a brodawki ciemniejsze. Dodatkowo zmiany strukturalne w obrębie gruczołów powodują ich znaczne uwrażliwienie. Uwalniane w tym czasie estrogeny powoli stymulują kanaliki mlekowe do rozwoju.

Zmiany hormonalne wpływają także na pracę układu pokarmowego. Możesz odczuwać mdłości lub wymioty. Objawy te szczególnie dają o sobie znać w porze porannej. Przyszłe mamy często borykają się także z nadwrażliwością na niektóre intensywne zapachy, bólem głowy lub dyskomfortem w dole brzucha. Temperatura Twojego ciała również może być podwyższona. Pamiętaj, że te symptomy są tymczasowe. Gdy organizm przyzwyczai się do nowej sytuacji, zaczniesz zauważać ich zmniejszoną intensywność, aż w końcu ustaną.

Wczesnej ciąży towarzyszy czasem plamienie z dróg rodnych, które jest wynikiem implantacji zarodka. Dzieje się tak dlatego, że macica wspomagana przez hormony ciążowe jest bardzo dobrze ukrwiona. To zupełnie naturalny objaw – nie musisz się tym martwić. Jeśli jednak wiesz, że jesteś w ciąży, a krwawienie trwa kilka dni lub jest intensywne – nie zwlekaj. Udaj się jak najszybciej do ginekologa, który zaleci Ci najodpowiedniejsze postępowanie.

Początek ciąży wiąże się też z występowaniem zmęczenia i senności. Twoje ciało zaczyna pracować na najwyższych obrotach. Ma nowe, bardzo ważne zadanie - dostarczenie dziecku składników niezbędnych do prawidłowego rozwoju.

Dolegliwości w czwartym tygodniu zazwyczaj nie są intensywne. Poniżej znajdziesz kilka wskazówek, które możesz wdrożyć, aby zniwelować ich działanie:

• zdrowo się odżywiaj, aby dostarczyć organizmowi składników odżywczych, które są potrzebne do prawidłowego rozwoju ciąży,
• regularnie odpoczywaj i wysypiaj się,
• prowadź lekką aktywność fizyczną,
• pamiętaj, że każda dawka alkoholu jest toksyczna dla rozwijającego się płodu. Koniecznie zrezygnuj również z palenia papierosów.

Nie wszystkie kobiety w czwartym tygodniu ciąży doświadczają nieprzyjemnych objawów w równym stopniu. Część przyszłych mam już na tym etapie boryka się z uciążliwymi symptomami, a inne nie odczuwają ich wcale. Jeśli cokolwiek Cię niepokoi, skonsultuj się ze swoim lekarzem lub położną. Specjalista wyjaśni Ci zmiany zachodzące w Twoim organizmie i zaleci dalsze postępowanie. Sprawdź także ten artykuł: Na czym polegają badania prenatalne i kiedy je wykonać?

4 tydzień ciąży – rozwój i wielkość zarodka

Czwarty tydzień ciąży to czas, w którym rozwój embrionu zaczyna intensywnie postępować. W tym okresie wykształca wszystkie podstawowe struktury. Wielkość zarodka to około 1 mm, co odpowiada rozmiarom ziarnka maku.

W tym czasie zachodzi intensywny podział komórek oraz powstają trzy listki zarodkowe (endoderma, mezoderma i ektoderma), z których rozwijają się organy i układy Twojego dziecka.

• z endodermy powstają układy pokarmowy i oddechowy,
• z mezodermy wykształcają się układ sercowo-naczyniowy, moczowo-płciowy oraz mięśniowo-szkieletowy,
• z ektodermy formuje się naskórek, włosy, paznokcie, oczy, uszy i układ nerwowy.

Na tym etapie embrion zaopatrywany jest w substancje odżywcze przez ciałko żółte, które potem zostanie wchłonięte przez nowo powstały układ pokarmowy. Zarodek zaczyna wykształcać zaczątek łożyska – kluczowego organu, który jest niezbędny do życia dla płodu. Przez łożysko w późniejszym etapie będzie transportowany tlen oraz składniki pokarmowe. Jego zadaniem jest również odprowadzanie zbędnych produktów przemiany materii.

W otaczającym zarodek woreczku żółtkowym tworzy się płyn owodniowy, który będzie stanowił środowisko życia płodu aż do końca ciąży. W początkowych tygodniach ciąży wzrastający płód jest wyjątkowo wrażliwy na czynniki zewnętrzne, takie jak alkohol, substancje pochodzące z papierosów oraz niektóre leki. Dlatego w tym czasie powinnaś szczególnie zadbać o swoje zdrowie.

Jakie badania warto wykonać w czwartym tygodniu ciąży?

Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety, pełen radości, ale również obaw i niepewności. Jednym z najważniejszych aspektów w tym okresie jest dbanie o zdrowie przyszłej mamy i rozwijającego się dziecka. Regularne wykonywanie badań pozwala na monitorowanie przebiegu ciąży i szybkie wykrywanie ewentualnych nieprawidłowości.

Jeśli test ciążowy z moczu dał pozytywny lub niejednoznaczny wynik, możesz potwierdzić ciążę wykonując badanie poziomu beta-HCG z krwi żylnej. Oczekiwana wartość tego parametru to 5-426 mIU/ml. Od tego momentu zacznie ona intensywnie wzrastać, podwajając swój poziom co każde 48 godzin.

Na podstawowe badania krwi powinnaś się udać około 8 tygodnia ciąży. Jeśli masz wynik badania grupy krwi, możesz przygotować go na pierwszą wizytę. Przyda się w późniejszym czasie, kiedy ginekolog będzie zlecał inne potrzebne procedury.

USG jest podstawowym elementem diagnostyki nieinwazyjnej w przebiegu ciąży. W czwartym tygodniu ciąży nie ma jednak potrzeby jego wykonania. Pęcherzyk ciążowy najczęściej jest zbyt mały, alby lekarz dostrzegł go na monitorze aparatu. W późniejszym terminie specjalista określi dokładny czas trwania ciąży oraz wielkość zarodka. Zarezerwuj sobie czas na wykonanie  badania USG około 5-10 tygodnia ciąży, kiedy pęcherzyk ciążowy będzie miał już rozmiary odpowiednie do oceny.

Pamiętaj, że każda ciąża jest inna i to lekarz prowadzący decyduje o konieczności wykonania poszczególnych czynności. Na tym etapie nie musisz robić wszystkiego „na własną rękę”, ponieważ niektóre wyniki muszą być jak najbardziej aktualne.

Czy test wykryje ciążę w 4 tygodniu?

Test ciążowy dostępny w aptekach wykrywa obecność hormonu beta-hCG w moczu kobiety przy wartości 10 mIU/ml lub 25 mIU/ml. Możesz wykonać go w domu. Hormon ten zaczyna być produkowany w Twoim organizmie przez rozwijający się embrion, a jego poziom zwiększa się wraz z postępem ciąży. Jednak w 4 tygodniu wartość tego parametru jest jeszcze stosunkowo niska. Dlatego test ciążowy z moczu może być negatywny, nawet przy prawidłowo rozwijającej się ciąży.

W przypadku niejednoznacznego wyniku testu z moczu, najlepiej jest wykonać badanie hormonu beta-hCG z krwi żylnej. Wykryje ono ciążę nawet na bardzo wczesnym jej etapie. Wynik określany jest ilościowo, co stanowi najdokładniejszą metodę potwierdzenia Twojego stanu.

Czwarty tydzień ciąży - co może Cię niepokoić?

W 4 tygodniu najczęściej jeszcze nie jesteś świadoma swojego stanu. Jeśli jednak podejrzewasz, że możesz być w ciąży, zwróć uwagę na kilka czynników, których możesz doświadczyć na tym etapie.

1. Krwawienie lub plamienie z dróg rodnych. Najczęściej wiąże się z implantacją, ale nie stanowi powodu do obaw. Jeśli jest intensywne - jak najszybciej udaj się do lekarza.
2. Bóle podbrzusza. Implantacja zarodka może wiązać się z nieprzyjemnymi skurczami w obrębie dołu brzucha. Jest to naturalne i nie powinnaś się tym martwić. Jeśli bóle podbrzusza są silne i trwają nieprzerwanie, powinnaś zasięgnąć porady ginekologa.
3. Objawy, takie jak nudności, zmęczenie, bóle głowy oraz tkliwość piersi są wynikiem działania hormonów. Nie martw się jednak - jest to stan przejściowy, który wkrótce ustąpi. Jeśli są one bardzo dokuczliwe, skonsultuj się ze specjalistą, który zaleci Ci najodpowiedniejsze postępowanie.

Jak dbać o siebie i dziecko w 4 tygodniu ciąży?

We wczesnej ciąży dbanie o swoje zdrowie stanowi kluczowy wyznacznik prawidłowego jej przebiegu. Jest kilka rzeczy, które możesz zrobić, aby wspomóc rozwój embrionu:

1. Zwróć szczególną uwagę na to, co jesz. Wprowadź do swojej diety produkty pełnowartościowe, ryby, warzywa, owoce i orzechy. Unikaj potraw przetworzonych oraz fast foodów. Staraj się jeść regularnie. Takie postępowanie może również pomóc w niwelowaniu porannych mdłości.
2. Według Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników powinnaś przyjmować kwas foliowy jeszcze przed zajściem w ciążę. Jego zadaniem jest zapobieganie wystąpieniu wad cewy nerwowej u dziecka. Rekomendowana dawka to 400 µg kwasu foliowego na dobę. Nie powinnaś na własną rękę przyjmować preparatów żelaza. Obecnie nie zaleca się suplementacji tego składnika u ciężarnych bez wyraźnej przyczyny (np. anemia). Równie ważne jest przyjmowanie kwasów DHA, które wspierają prawidłowy rozwój psychoruchowy dziecka.
3. Regularnie wykonuj badania prenatalne i uczęszczaj na wizyty ginekologiczne. Ciąża to czas wzmożonych okresowych kontroli stanu zdrowia. Warto wiedzieć, jak odpowiednio się do nich przygotować. Na pierwszej wizycie ciążowej lekarz zaplanuje kolejność niezbędnych badań.
4. Unikaj stresu i dobrze się wysypiaj. W ciąży ma to szczególne znaczenie, ponieważ Twoje ciało potrzebuje regeneracji. Stres, zmęczenie i towarzyszące mu zawroty głowy mogą wpłynąć niekorzystnie na rozwijający się zarodek, dlatego zadbaj o dobre samopoczucie i odpoczywaj.
5. Postaraj się wprowadzić do swojego planu dnia lekkie ćwiczenia rozciągające i rozluźniające. Możesz stosować jogę, spacery lub pływanie.
6. Utrzymuj higienę osobistą. Ma to szczególne znaczenie, ponieważ nieodpowiednia higiena może doprowadzić do infekcji układu płciowego lub dróg moczowych, które w ciąży są bardzo niebezpieczne.
7. Zrezygnuj z alkoholu i papierosów. Substancje występujące w używkach mają niekorzystny wpływ na rozwijający się płód. Powinnaś kategorycznie unikać wszystkich środków odurzających, takich jak: piwo, wino, wódka, marihuana, papierosy, mocna kawa w dużych ilościach. Pamiętaj również, że w ciąży nie ma dozwolonej bezpiecznej dawki alkoholu. Każda ilość może być niebezpieczna dla wzrastającego dziecka.

Bibliografia:

1.Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2020.

2. https://imid.med.pl/pl/dla-pacjenta/porod-w-instytucie/ciaza-kwas-foliowy

3. T. W. Sadler: Embriologia Langman. Red. Jacek Malejczyk, Marek Kujawa; Edra Urban & Partner; 2017

4. Lesley Regan. Twoja ciąża tydzień po tygodniu; Esteri, 2016