Skąd się bierze kaszel?

Pomimo, iż odruch kasłania jest tym mniej przyjemnym dla nas, stanowi on jednak dobre źródło informacji o ewentualnej chorobie toczącej się w naszym organizmie i przyczynia się do oczyszczania dróg oddechowych z różnych zanieczyszczeń oraz wydzieliny.

Kaszel może powstać na drodze odruchowej, pojawiać się mimowolnie lub może być celowo przez nas wywołany. Mimowolny odruch kaszlu ma swój początek w receptorach kaszlowych w oskrzelach, które poprzez podrażnienie wysyłają impulsy nerwowe do ośrodka kaszlu w mózgu (w zasadzie w rdzeniu przedłużonym), aby ten mógł skoordynować działanie przepony, mięśni klatki piersiowej i krtani i wywołać odruch kaszlu.

Na początku dochodzi do głębokiego wdechu i krótkotrwałego zamknięcia się krtani. Kiedy drogi oddechowego na nowo się otwierają następuje szybki wydech, a ciśnienie wytworzone w płucach i klatce piersiowej gwałtownie wyrzuca powietrze na zewnątrz wraz z napotkanymi po drodze, drażniącymi zanieczyszczeniami.

Zapewne każda z was już miliony razy słyszała, bądź widziała, reklamy różnych specyfików na kaszel, w których to pojawia się pytanie „czy wiesz, jak odróżnić suchy kaszel od mokrego”? Pomimo mojej ogromnej antypatii do wszelakich reklam, uważam, że jest to bardzo dobrze zadane pytanie i wymaga tylko jasnej i zrozumiałej odpowiedzi.

Jakie są rodzaje kaszlu?

Istnieją dwa rodzaje podziału kaszlu w zależności od czasu jego trwania oraz charakteru. Okres kasłania mówi nam, czy mamy do czynienia z:

  • kaszlem ostrym – trwa mniej niż 3 tygodnie,
  • kaszlem podostrym – trwa od 3 do 8 tygodni,
  • kaszlem przewlekłym – trwającym powyżej 8 tygodni.

Patrząc pod kątem charakteru kaszlu wyróżniamy dwa jego rodzaje: kaszel suchy i mokry, które najłatwiej rozróżnić poprzez obecność wydzieliny lub jej brak.

Kaszel suchy, nazywany bezproduktywnym, rozpoczyna się wraz z początkiem infekcji pozaoskrzelowych układu oddechowego lub przy podrażnieniu gardła jakimś czynnikiem z zewnątrz. Zazwyczaj towarzyszy mu uczucie swędzenia lub drapania w gardle i nie obserwuje się produkcji wydzieliny.

Kaszel suchy jest bardziej dokuczliwy ze względu na swój duszący i męczący charakter. Podczas kaszlenia możesz usłyszeć charakterystycznie huczenie i nie będzie dochodziło do odkrztuszania żadnej wydzieliny z dróg oddechowych, gdyż jej po prostu tam nie będzie.

Kaszel mokry, jak się pewnie domyśliłaś, nazywamy również kaszlem produktywnym lub wilgotnym. Zazwyczaj pojawia się po kilku dniach przeziębienia i ma za zadanie pozbycia się wydzieliny zapalnej z dróg oddechowych. Podczas kaszlenia słychać charakterystyczny dźwięk „odrywania się” i odkrztuszania wydzieliny i zazwyczaj dochodzi do pozbycia się jej poprzez wyplucie.

Pomimo, iż jest on stosunkowo korzystniejszy dla nas, nie może zostać zlekceważony, gdyż stanowi objaw takich chorób, jak zapalenie oskrzeli, płuc czy zapalenie oskrzelików. Koniecznie zwróć również uwagę na kolor wypluwanej wydzieliny. Barwa żółta lub zielona zdecydowanie informuje o toczącej się infekcji.

Niezależnie jaki rodzaj kaszlu ci dokucza, koniecznie skonsultuj się ze swoim lekarzem rodzinnym, abyś mogła rozpocząć jak najszybciej odpowiednią terapię. Kaszel może zwiastować chorobę, być reakcją na alergię, ale także może sugerować poważniejsze problemy, jak na przykład choroby serca, astmę czy gruźlicę, a te mogą niekorzystnie wpływać na dobrostan twojego maluszka. Dlatego tak ważne jest, aby szybko odkryć źródło i przyczynę męczącego kaszlu.

Przyczyny kaszlu w ciąży

Nie będzie to dla ciebie zaskoczeniem, jeśli powiem ci, że przyczyny kaszlu w ciąży są identyczne do tych, które mogą spotkać każdego z nas. Należą do nich:

  • rozwijająca się infekcja wirusowa lub bakteryjna,
  • alergia wziewna,
  • zbyt suche powietrze,
  • stan zapalny dróg oddechowych (górnych i dolnych),
  • astma oskrzelowa.

Będąc w ciąży jesteś po prostu bardziej narażona na złapanie jakichś infekcji ze względu na słabszą odporność. Dodatkowo podwyższony poziom estrogenu wpływa na błony śluzowe dróg oddechowych, przez co wydzielają one więcej śluzu i doprowadzają do potrzeby odkrztuszenia go.

Pojawienie się uporczywego kaszlu wymaga konsultacji z lekarzem, jednak nie obawiaj się o swojego maluszka. Sam odruch kaszlenia nic mu nie zaszkodzi, może jednak wpłynąć negatywnie na jego dobrostan, jeżeli nie wprowadzisz odpowiedniej terapii.

Jaki syrop na przeziębienie w ciąży można stosować?

Kaszel sam w sobie nie jest chorobą, a jej objawem, przez co musimy sięgać po odpowiednie leki, aby się go pozbyć. Reguła do zapamiętania – nigdy nie bierz żadnych leków bez konsultacji z lekarzem! Nawet takich, które pomagały i nie szkodziły ci wcześniej. Dla kobiet w ciąży istnieje specjalnie stworzony podział leków, na te, które są bezpieczne i te, które mogą wpłynąć negatywnie na płód lub nie mają odpowiednich certyfikatów bezpieczeństwa.

Niestety na rynku jest dostępnych wiele preparatów na kaszel bez recepty, których nie wolno ci stosować w czasie ciąży, gdyż zawierają na przykład alkohol. Całe szczęście producenci leków myślą również o ciężarnych i dostępne są już różne syropy na kaszel w ciąży, bezpieczne dla mamy i dziecka.

Więcej sposobów na chorobowe dolegliwości znajdziesz w artykule: Co na przeziębienie w ciąży?

Jakie syropy na kaszel w ciąży?

Na samym początku należy określić, jaki rodzaj kaszlu cię dopadł i znaleźć jego przyczynę. Oprócz dokonania wyboru, jaki syrop na kaszel w ciąży będzie najlepszy, należy pochylić się także nad jego źródłem i ewentualnie zastosować odpowiednią farmakoterapię. Na temat stosowania antybiotyków przeczytasz w artykule: Antybiotyki w ciąży – czy są bezpieczne?

Ciężarna kobieta z syropem
Jaki syrop na kaszel w ciąży wybrać, by był bezpieczny dla dziecka

Syropy na kaszel w ciąży również dzielą się na te, które stosuje się przy kaszlu suchym i kaszlu mokrym. Słyszałaś, że syrop homeopatyczny, z porostu islandzkiego lub syrop z cebuli na kaszel w ciąży są idealnym wyborem? A czy wiesz, który i kiedy stosować?

Do walki z kaszlem suchym zaleca się preparaty o działaniu powlekającym błony śluzowe, zawierające propolis, porost islandzki, kwiat dziewanny czy korzeń prawoślazu. Zaliczamy do nich:

  • syrop z porostu islandzkiego – koniecznie bez alkoholu(!), dostępny bez recepty, może być stosowany przez osoby nietolerujące laktozy lub glutenu,
  • syrop prawoślazowy – wybieraj również ten bez alkoholu, sprawdzi się również przy kaszlu mokrym,
  • syrop Prenalen – wieloskładnikowy lek, wzmacniający odporność, zawiera czosnek, sok malinowy, czosnek i witaminę C,
  • syrop Apipregna – zawiera miód, wyciąg z aceroli, czosnku i rokitnika, a dodatkowo kwas foliowy,
  • syrop Promama Odporność – w jego skład wchodzą: czarna porzeczka, sok malinowy, owoce dzikiej róży i czosnek,
  • syrop homeopatyczny Drosetux – jako jedyny dozwolony do stosowania w czasie ciąży.

Koniecznie sprawdzaj skład syropów, gdyż butamirat – jeden z możliwie obecnych składników – jest zabroniony w I trymestrze ciąży, ze względu na zachodzącą w tym czasie organogenezę.

Kaszel mokry wymaga innego podejścia i innych preparatów. Ich zadaniem jest rozrzedzenie zbierającej się wydzieliny w drogach oddechowych i ułatwienie jej odksztuszania. Do zalecanych syropów należą syrop prawoślazowy oraz domowe sposoby na ten rodzaj kaszlu.

Czy syrop z cebuli na kaszel w ciąży jest dozwolony? Owszem, tak jak syrop z czosnku i miodu. Problematyczne jednak może okazać się zniesienie jego zapachu przez ciężarną. Dodatkowo lub zamiennie zaleca się ciężarnym inhalacje z olejkami eterycznymi: sosnowym, miętowym czy eukaliptusowym. Zwracaj tylko szczególną uwagę na rodzaj olejku, te naturalne na pewno nie będą dostępne za pięć złotych w pierwszym lepszym sklepie.

Pamiętaj, aby nie sięgać po klasyczne syropy odkrztuśne, gdyż zawierają one alkohol oraz mają w składzie takie substancje, jak sulfogwajakol, bromheksynę lub ambroksol, a te są absolutnie przeciwskazane do stosowania w ciąży, ze względu na ich teratogenność.

Nie wahaj się skonsultować z lekarzem lub położną, jeżeli najdą cię jakiekolwiek wątpliwości. Jesteśmy od tego, aby pomóc wam jak najłagodniej przejść przez cały okres ciąży.

Bibliografia:

  1. G. H. Bręborowicz, Położnictwo, tom 1, wydanie III, red. naukowa G.H. Bręborowicz, K. Czajkowski, Warszawa 2020.
  2. A. Łuczak, M. Nowak, E. Szałek, Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży, Farmacja Współczesna, 2017, 10, str. 140–146.
  3. A. Bazylko, Substancje roślinne, wskazania i przeciwskazania do stosowania w czasie ciąży i przygotowania do porodu, Farmakologia Polska, 2010, 66(7), str. 478–483.
  4. https://www.medme.pl/artykuly/co-na-kaszel-w-ciazy-domowe-sposoby-na-suchy-i-mokry,87447.html dostęp: 27.04.2024.
  5. https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/choroby-w-ciazy/czy-kaszel-w-ciazy-szkodzi-dziecku dostęp: 27.04.2024.
ikona podziel się Przekaż dalej