14 tydzień ciąży - objawy, dolegliwości, porady, ciekawostki
Pierwszy trymestr ciąży masz już za sobą - gratulacje! Czekają jednak na Ciebie kolejne wyzwania. Co czuć w 14 tygodniu ciąży? Jakie jest ułożenie dziecka? Jak wygląda brzuch w 14 tygodniu ciąży? Jaka jest wielkość dziecka? Czytaj dalej – w niniejszym artykule odpowiemy na wszystkie te pytania.
Z tego artykułu dowiesz się:
Czternasty tydzień ciąży- jak rozwija się płód?
Wielkość dziecka w czternastym tygodniu ciąży oscyluje w zakresie 9-10 cm. Waga dziecka może wynosić nawet do 35 gramów i swoim gabarytem przypomina średniej wielkości pomarańczę. Z tego powodu wielkość brzucha przyszłej mamy zaczyna się widocznie powiększać. Dalej zmieniają się proporcje ciała dziecka. Powiększa się jego brzuszek, przez co głowa nie jest już tak nieproporcjonalnie duża. Skóra - nadal cienka i prześwitująca - pokrywa się meszkiem regulującym temperaturę ciała.
Już niedługo poczujesz pierwsze ruchy dziecka. Płód już teraz, podczas kształtowania swoich mięśni, porusza rękami i nogami. Zgina się, prostuje i wykonuje obroty. Wszystkie te czynności i samo ułożenie dziecka towarzyszą rozwojowi układu nerwowego. Dziecko „ćwiczy” w ten sposób nawet mięśnie twarzy, na której pojawiają się zawiązki brwi i rzęs.
U chłopców w czternastym tygodniu rozwoju kształtuje się prostata. Jajniki dziewczynek w tym czasie powoli wędrują na właściwe im miejsce. Zastanawiasz się, czy w 14 tygodniu ciąży można poznać płeć dziecka? Podczas badania USG na tym etapie lekarz ginekolog z dużym prawdopodobieństwem może stwierdzić czy w Twojej macicy znajduje się chłopiec, czy dziewczynka.
Płód nie odbiera jeszcze bodźców dźwiękowych, mimo całkiem dobrze już rozwiniętego aparatu słuchowego. Jest za to wrażliwy na dotyk. Brzuszek Twojego dziecka połączony jest za pomocą pępowiny z łożyskiem, które za kilka tygodni będzie już w pełni rozwinięte. Jego zadaniem jest dostarczanie do płodu składników odżywczych i tlenu, oraz odprowadzanie produktów przemiany materii.
Co czuć w 14 tygodniu ciąży? – objawy i dolegliwości
Do tej pory mogłaś zauważyć stopniowe, delikatne powiększanie się Twojej wagi. Proces ten teraz zacznie przyspieszać, ponieważ bardzo szybko wzrasta wielkość macicy. Tym bardziej powinnaś zwrócić uwagę na prawidłowy dobór aktywności fizycznej oraz odpowiednią dietę. Jeśli masz zwyczaj sięgania po słodkie przekąski, pora z nim zerwać. Puste kalorie zwiększają ryzyko wystąpienia nadwagi lub otyłości.
Podobnie jak w trzynastym tygodniu ciąży, w czternastym większość mam czuje się już całkiem dobrze. Wielkość brzucha stopniowo się zwiększa. Możesz przy tym odczuwać delikatny ból w podbrzuszu. Zwiększa się także waga dziecka oraz ilość krwi w krwioobiegu. Promieniejesz, masz zaróżowioną cerę, świetnie wyglądają Twoje włosy i paznokcie. Prawdopodobnie przestały boleć Cię piersi.
Efektem ubocznym zwiększonej produkcji estrogenu i większej objętości krwi w organizmie mogą być krwawienia z nosa i katar. Dzieje się tak ze względu na obrzęk błon śluzowych. Możesz uskarżać się także na ból pleców i spuchnięte nogi. Rośnie Twój apetyt - nie tylko na jedzenie, ale także na zbliżenia seksualne.
Więcej informacji o katarze i kroplach do nosa w ciąży.
Ból brzucha w 14 tygodniu ciąży jest normalny. Najczęściej ma on podłoże skurczowe i na tym etapie ciąży jest fizjologiczny. Nie są to jeszcze skurcze przepowiadające ani przygotowujące macicę do porodu, ale bez obaw – niedługo i te się pojawią. Jeśli jednak ból nasila się lub jest bardzo silny – nie zwlekaj. Jak najszybciej udaj się do lekarza lub położnej. Specjalista sprawdzi wszystkie niepokojące objawy i zaleci dalsze postępowanie. Na tym etapie możesz zauważyć gęste i intensywne upławy. Nie ma jednak powodów do obaw. Są naturalne. Drogi rodne powoli szykują się do porodu, stają się nawilżone i elastyczne.
Czternasty tydzień ciąży – dieta
By zapewnić swojemu dziecku wszystkie potrzebne związki odżywcze, skup się przede wszystkim na dostarczaniu odpowiednich ilości żelaza, kwasu foliowego i witamin z grupy B, białka, wapnia, cynku, jodu i kwasów tłuszczowych omega-3.
Powinnaś jeść produkty mleczne: żółty ser, jogurty i kefiry. Potrzebujesz obecnie dwa razy tyle wapnia, co przed ciążą. Nabiał bywa tłusty - czytaj etykiety i postaraj się wybierać produkty o obniżonej zawartości tłuszczu. Unikaj przy tym żywności, która jest go zupełnie pozbawiona. Tłuszcze też są potrzebne! Kluczowe jest również białko - podstawowy budulec wszystkich żywych organizmów. Włącz do swojej diety chude mięso (indyka, kurczaka, ryby) i warzywa strączkowe oraz orzechy.
Ty i Twoje dziecko potrzebujecie witamin - śmiało sięgaj więc po warzywa i owoce, najlepiej w formie nieprzetworzonej. Im więcej surowych roślin, tym lepiej. Jeśli jesteś wegetarianką i weganką, w ciąży powinnaś korzystać z pomocy dietetyka. Nieodzowne będzie spożywanie odpowiednio dobranych suplementów. Każda ciężarna, niezależnie od przyzwyczajeń i przekonań dietetycznych, powinna suplementować kwas foliowy, aby zapobiec wadom układu nerwowego u dziecka.
Pamiętaj również o prawidłowym nawodnieniu. Pij wodę i niesłodzone soki owocowe. Uelastycznisz i nawilżysz w ten sposób swoją skórę, ograniczając powstawanie rozstępów. Prawdopodobnie i tak ich nie unikniesz - warto zaopatrzeć się w odpowiedni krem przeznaczony dla ciężarnych.
Dowiedz się więcej o rozstępach w ciąży.
Unikaj dużych ilości soli, a co za tym idzie - fast foodów, wyrobów cukierniczych, gotowych produktów garmażeryjnych i konserw. Kebaby, pizze, hamburgery i frytki muszą poczekać, aż Twój organizm wróci do domyślnego stanu po porodzie.
Pod żadnym pozorem nie pij alkoholu. Nawet w minimalnych ilościach może powodować nieodwracalne zmiany neurologiczne płodu, takie jak płodowy zespół alkoholowy (FAS). Ponadto może on uszkodzić serce, wzrok i słuch dziecka. Jeśli lubisz kawę i herbatę, nie musisz z nich rezygnować. Ogranicz ich ilość do 2-3 filiżanek dziennie i nie parz ich zbyt mocno.
Jak dbać o siebie w 14 tygodniu ciąży?
W drugim trymestrze ciąży obok diety i dopasowanej aktywności fizycznej, powinnaś przywiązać wagę także do nawyków w codziennym funkcjonowaniu. Mieszka z Tobą kot? Powierz sprzątanie jego kuwety komuś innemu. Kocie odchody mogą zawierać niebezpieczne pierwotniaki, wywołujące toksoplazmozę - chorobę pasożytniczą, szczególnie niebezpieczną dla kobiet w ciąży.
Nie spożywaj surowego mięsa, ryb, jaj i serów pleśniowych, by uniknąć zakażenia listeriozą lub salmonellozą. Na czas ciąży zrezygnuj z czynności takich jak podnoszenie ciężkich przedmiotów, remontowanie i prace w ogrodzie. Pomyśl o zapisaniu się do szkoły rodzenia. Ciężarne zaczynają zajęcia w okolicach 20. tygodnia ciąży. Warto wcześniej wybrać ośrodek i upewnić się, że będzie w nim miejsce.
Pamiętaj o odpowiedniej dbałości o higienę intymną. Twoim sprzymierzeńcem jest zdrowy rozsądek. Zaszkodzić Ci w tym obszarze może zarówno zbytnia nonszalancja, jak i nadgorliwość. Podmywaj się dwukrotnie w ciągu dnia. Używaj w tym celu letniej wody z niewielkim dodatkiem niedrażniącego mydła. Możesz sięgnąć także po specjalne płyny - zwróć jednak uwagę na to, by były delikatne i nie zawierały perfum. Ręczniki i gąbki są siedliskami grzybów i bakterii. Zmieniaj je jak najczęściej, a jeśli to możliwe, używaj ręczników papierowych (jednorazowych). Sprawdź także ten artykuł z opisem ciąży tydzień po tygodniu.
Czy 14 tydzień ciąży jest bezpieczny?
Większość uporczywych dolegliwości masz już za sobą, a ryzyko utraty ciąży jest mniejsze. Ciąża po 12 tygodniu powszechnie i w uogólnieniu uważana jest za „bezpieczną”, chociaż nie jest to najwłaściwsze określenie. Ryzyko poronienia spada, ale nie znaczy to, że go nie ma. Mniejsze ryzyko utraty ciąży nie jest także przepustką do zaprzestania dbania o siebie i rozwijające się w Tobie dziecko.
Większość mam w drugim trymestrze czuje się lepiej. Część odczuwa jednak obawy i lęki związane ze swoim stanem i przyszłością. Zdarza się przypadki depresji. Czytaj dalej, a dowiesz się, jak sobie poradzić z tymi niepokojącymi zjawiskami.
14 tydzień ciąży - wahania nastroju i samopoczucie
W ciąży musisz dbać nie tylko o swoje ciało, ale także samopoczucie. Zwłaszcza, jeśli to Twoja pierwsza ciąża, niepewność i stres są naturalne. Choć ruchy dziecka nie są jeszcze wyczuwalne, nie martw się na zapas. Płód w Twojej macicy czuje się bezpiecznie.
Zadbaj więc przede wszystkim o prawidłową higienę snu. Należy Ci się odpoczynek. Możesz pozostać aktywna zawodowo, ale jeśli nie czujesz się na siłach, udaj się do lekarza prowadzącego ciążę. Wypisze Ci on zwolnienie lekarskie, które może trwać nawet pełne 9 miesięcy.
Nad wahaniami nastroju łatwiej zapanować, kiedy uprawia się sport. Zapisz się na zajęcia jogi lub fitness dla kobiet w ciąży. Spaceruj, zwłaszcza na świeżym powietrzu. Odpowiednia dawka ruchu ułatwia wyciszenie się i uspokojenie. Wyzwala także endorfiny, redukujące stres i skutecznie poprawiające nastrój.
Poświęć czas na wartościową lekturę. Sięgnij po specjalistyczne książki, które pomogą Ci przygotować się do porodu lub macierzyństwa. Czytanie również pomoże Ci ukoić nerwy. Równie dobrym pomysłem jest słuchanie odprężającej muzyki, audiobooków czy oglądanie ulubionego filmu.
Próbowałaś kiedyś medytacji? To praktyka mająca na celu ćwiczenie umysłu w celu uzyskania dobroczynnego skutku - ukojenia i wyciszenia. Może być też celem sama w sobie. Regularne praktykowanie jej jest zdrowym i rozwijającym nawykiem, nie tylko w czasie ciąży. Bądź dla siebie wyrozumiała. Nie staraj się rozumieć i kontrolować wszystkiego, bo to niemożliwe. Takie zachowania tylko pogłębiają lęki i stres.
Może się zdarzyć, że dotknie Cię nawet depresja. Jest to poważne schorzenie wymagające terapii, a nierzadko też leczenia farmakologicznego. Jeśli zauważyłaś u siebie zaburzenia snu (zarówno pod postacią nadmiernej senności lub bezsenności), uczucie wyczerpania, nie interesują Cię dotychczasowe aktywności, zaniedbujesz higienę, jesteś przewlekle smutna i przygnębiona - nie zwlekaj. Udaj się do psychiatry lub psychoterapeuty. Sięganie po specjalistyczną pomoc nigdy nie jest wstydem.
Badania w czternastym tygodniu ciąży
Na tym etapie USG genetyczne pierwszego trymestru i badanie PAPP-A wraz z wyliczeniem ryzyka chorób genetycznych powinnaś mieć już za sobą. W czternastym tygodniu ciąży należy wykonać rutynowe badania laboratoryjne, takie jak morfologia i analiza ogólna moczu.
Jeśli w najbliższych dniach czeka Cię wizyta u lekarza pamiętaj o zabraniu ze sobą wszystkich poprzednich wyników badań. Specjalista powinien dokonać u Ciebie pomiaru ciśnienia tętniczego krwi oraz ocenić przyrost masy ciała. Może też sprawdzić wielkość macicy. Pamiętaj, aby wszelkie niepokojące objawy, jak na przykład ból w podbrzuszu czy krwawienia zgłaszać na wizycie swojemu ginekologowi. Lekarz uspokoi Cię i wyjaśni Ci nurtujące kwestie.
Bibliografia:
- T. W. Sadler: Embriologia Langman. Red. Jacek Malejczyk, Marek Kujawa; Edra Urban & Partner; 2017
- Lesley Regan. Twoja ciąża tydzień po tygodniu; Esteri, 2016
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, Dziennik Ustaw, 2018
- Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym — 2020 rok