Cena badań prenatalnych – sprawdzamy, ile kosztuje zestaw badań

Opublikowano: 01.12.2023Autor: Paulina AmbroziakDrukujUdostępnij

Czym w ogóle są badania prenatalne?

Na samym początku chciałabym przybliżyć Ci omawiany temat z medycznego punktu widzenia, abyś wiedziała, jak ważny aspekt ciąży dzisiaj poruszamy. Pokażę Ci, jakie istnieją rodzaje badań, a pod koniec odpowiemy sobie na pytanie: ile kosztują badania prenatalne. Zdradzę Ci mały sekret: otóż diagnostykę prenatalną możemy inaczej nazwać badaniami przedurodzeniowymi! Już nie brzmi tak strasznie, prawda?

Termin – diagnostyka prenatalna odnosi się do wszystkich badań wykonywanych przed porodem. Dotyczy to badań zarówno nieinwazyjnych, jak również inwazyjnych. Zaawansowanie diagnostyczne, występujące w naszych czasach, pozwala nam na bardzo dokładne rozpoznanie sytuacji ciąży i szybką reakcję, w razie potrzeby.

Rozwój badań prenatalnych zdecydowanie zmienił nasze postrzeganie płodu, stawiając go na równi z resztą pacjentów. Innymi słowy: Twój maluszek ma prawo do leczenia, przebywając jeszcze w Twoim łonie – super, prawda? Znamy teraz kilka możliwości wykrywania chorób czy wad genetycznych, które (jeśli rozpoznane) mogą przyczynić się do decyzji o leczeniu wewnątrzmacicznym lub szybszym zakończeniu ciąży i pomocy dziecku w odpowiednim momencie już na świecie.

Nieinwazyjne badania prenatalne

Zacznijmy od badań, które na pewno bardzo dobrze znasz, i które są absolutnie bezpieczne dla matki i dziecka. Przeprowadza się je w ciągu pierwszych tygodni ciąży (I trymestr), aby już na samym początku mieć obraz jej stanu i rozwoju. Do tej grupy należą:

• przeprowadzanie ankiet – dzięki nim możemy ustalić, w jakiej grupie ryzyka się znajdujesz i lepiej poznać sytuację medyczną Twoją i Twojej rodziny,
• badanie krwi – pod tym hasłem kryje się szereg badań z krwi, dzięki którym mamy możliwość wykrycia obecności i określenia ilości wielu czynników, między innymi: ciążowego białka osoczowego PAPP-A oraz hormonu β-hCG,
• USG – ultrasonografia służy do zobrazowania tego, co dzieje się wewnątrz Twojego ciała i ułatwia nam, naprawdę dokładne, sprawdzenie stanu ciąży.

Z takim rodzajem badań jesteś już zapoznana bardzo dobrze, prawda? Najprawdopodobniej na każdej wizycie u ginekologa będziesz miała wykonywane badanie ultrasonograficzne, dzięki któremu lekarz określi m.in. wiek płodu, jego akcję serca, ilość płynu owodniowego czy stan łożyska i macicy. Na początku ciąży, poprzez USG, dodatkowo ocenia się przezierność karkową, obecność kości nosowej i przepływ na zastawce trójdzielnej.

Pamiętaj, że nieinwazyjne badania prenatalne z krwi oraz USG są dostępne dla wszystkich kobiet w ciąży i służą przede wszystkim ocenie ryzyka wystąpienia choroby. Dopiero wykonanie testów inwazyjnych, daje nam konkretną diagnozę.

Inwazyjne badania prenatalne

Przejdźmy teraz do drugiej grupy badań, mianowicie do inwazyjnych badań diagnostycznych, które zawsze przeprowadzane są pod kontrolą USG. Chciałabym, abyś się z nimi zapoznała i nie bała się dyskutować na ten temat z lekarzem. Tylko do Ciebie należy decyzja, czy zdecydujesz się na rozszerzoną diagnostykę, czy też wystarczą Ci wyniki z badań nieinwazyjnych.

 Podręcznikowo do badań prenatalnych inwazyjnych należą:

• biopsja kosmówki (CVS) – polega na ocenie kariotypu płodu, po uprzednim pobraniu kosmków; wykonuje się ją około 9-12 tygodnia ciąży – I trymestr ciąży. Ogromnym plusem jest szybkie uzyskanie wyniku kariotypu, a ryzyko poronienia to zaledwie 2-3%,
• amniopunkcja genetyczna – to badanie wykonuje się około 15-20 tygodnia ciąży, w przypadku, gdy wyniki z I trymestru okazały się nieprawidłowe lub wykryto jakieś wady w trakcie badania USG. Amniopunkcja polega na nakłuciu cienką igłą brzucha ciężarnej, aby pobrać 15-20 ml płynu owodniowego, w którym „pływają” komórki płodu. Jak bardzo przerażająco to brzmi, nie masz właściwie się czego obawiać – ryzyko wystąpienia powikłań to tylko około 1%,
• kordocenteza – ta groźnie brzmiąca nazwa jest niczym innym, jak wspaniałą metodą diagnostyki oraz leczenia płodu; wykonuje się ją od 20 tygodnia ciąży, aż po sam moment porodu. W tym wypadku również nakłuwa się powłoki brzuszne ciężarnej cieniutką igłą, aby móc pobrać około 1 ml krwi pępowinowej lub, jak wspomniałam, podać potrzebne leki bezpośrednio do pępowiny. Kordocentezę wykonuje się, gdy w badaniu USG lekarz stwierdza jakieś wady rozwojowe płodu przy równoczesnym małowodziu bądź bezwodziu. Badania szacują ryzyko obumarcia płodu po takim badaniu na około 2%,
• fetoskopia – polega na oglądaniu płodu przy użyciu tzw. endoskopu (kamerki), wprowadzonego przez powłoki brzuszne ciężarnej; badanie to wykonuje się w II trymestrze ciąży (obecnie bardzo rzadko).

Zapewne zauważyłaś, że zwróciłam większą uwagę na procentowe ryzyko powikłań w tych badaniach. Moim celem jest uspokojenie Cię i pokazanie, że współczesny rozwój medycyny pozwala nam na szybkie i dokładne diagnozowanie oraz leczenie maluchów jeszcze przed porodem, z minimalnym odsetkiem powiłań. Sprawdź także ten artykuł: Na czym polegają badania prenatalne i kiedy je wykonać?

Cena badań prenatalnych

Przejdźmy teraz do spraw, które interesują nas wszystkich – cena badań prenatalnych. W Polsce refundowane są wszystkie podstawowe badania ciążowe oraz możliwa jest refundacja większości badań prenatalnych, o ile ciężarna spełnia określone warunki:

• jest w wieku > 35 lat,
• urodziła wcześniej dziecko z jakąś wadą genetyczną,
• w jej rodzinie zdarzyły się przypadki wad genetycznych,
• posiada wyniki badań, które wskazują na nieprawidłowy rozwój dziecka.

W takim wypadku Narodowy Fundusz Zdrowia refunduje badanie USG, badanie krwi, amniopunkcję, biopsję i kordocentezę. Jeżeli nie spełniasz powyższych warunków, oznacza to, iż nie znajdujesz się w grupie ryzyka – jedno zmartwienie mniej, ale pamiętaj, że nadal możesz zdecydować się na wykonanie diagnostyki. Koszt badań będzie po Twojej stronie, jednak będziesz miała możliwość upewnienia się, czy z Twoim maluchem jest wszystko w porządku lub będziesz mogła szybko zadecydować o leczeniu – warto, prawda?

Cennik badań prenatalnych

Ciężko jednoznacznie i „sztywno” określić koszt badań prenatalnych, gdyż cennik każdej jednostki medycznej nieco się od siebie różni. Poniżej przedstawię Ci przybliżone wartości wszystkich badań, o których mówiłam wcześniej.

1. Badanie krwi – w tym wypadku mamy szeroki rozstrzał cen, w zależności od pakietu badań z krwi, na który się zdecydujesz. Wykonanie standardowego testu podwójnego, w którym oceniamy stężenie β-hCG i białka PAPP-A, celem wykrycia predyspozycji do zespołu Downa, Patau oraz Edwardsa, to koszt rzędu 250 zł. Do wyboru na rynku są jeszcze: test Sanco (ok. 2,4 tys. zł), test Nifty (ok. 2,5 tys. zł) oraz test Harmony (ok. 2,5 tys. zł), które wykrywają wiele innych chorób genetycznych (nawet do 94 różnych nieprawidłowości).

1. Badanie USG – może je wykonać nawet Twój ginekolog, prowadzący ciążę. Koszt badań ultrasonograficznych waha się między 150-250 zł. W prywatnych gabinetach lekarskich cena bywa korzystniejsza, gdyż wliczona jest często w koszt samej wizyty. W zależności od wieku ciąży, ultrasonografem bada się przezierność karkową, obecność kości nosowych, wymiary i pracę narządów wewnętrznych, stan łożyska i pępowiny oraz ilość płynu owodniowego.

1. Biopsja kosmówki – wykonywana poprzez nakłucie powłok brzusznych lub przy pomocy cewnika, wprowadzanego do szyjki macicy. Koszt pobrania próbki trofoblastu (kosmówki) to około 1,5 tys. zł. Dzięki tej metodzie możemy wykryć: zespół Downa, Turnera, Patau, Edwardsa, Tay-Sachsa oraz Duchenne’a. Dodatkowo rozpoznaje się takie choroby, jak zwłóknienie torbielowate, mukowiscydoza, anemia czy hemofilia.

1. Amniopunkcja genetyczna – jest najczęściej wykonywanym badaniem prenatalnym z grupy inwazyjnych. Pobranie próbki płynu owodniowego przez powłoki brzuszne to koszt rzędu 1,3-2 tys. zł. Amniopunkcja pozwala nam ocenić ryzyko wystąpienia zespołu Downa czy Edwardsa, mukowiscydozy, niedokrwistości, choroby Tay-Sachsa oraz choroby Huntingtona. W płynie owodniowym znajdują się komórki płodu, przekazujące nam informacje o wadach cewy nerwowej (rozszczep kręgosłupa i bezmózgowie), a także pozwalają ustalić płeć dziecka oraz ojcostwo jeszcze w ciąży.

1. Kordocenteza – czyli pobranie i ocena krwi pępowinowej, którą wykonuje się najczęściej u kobiet z konfliktem serologicznym, kosztuje około 1 tys. zł. Kordocenteza umożliwia zbadanie grupy krwi dziecka oraz zdiagnozowanie anemii. Gdy uzyskujemy informacje o wystąpieniu ciężkiej niedokrwistości u płodu, możemy wykonać niezbędne transfuzje krwi, również przy użyciu tej metody.

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zakłada, iż każdy lekarz ginekolog ma obowiązek zaproponować swoim ciężarnym pacjentkom nieinwazyjne badania genetyczne, a także poinformować o badaniach inwazyjnych, gdy zaistnieje taka potrzeba. Po naszym dzisiejszym spotkaniu wiesz już, jakie są i ile kosztują badania prenatalne, a więc wiesz, o co masz pytać swojego lekarza prowadzącego – powodzenia!