Czarna herbata – właściwości

Czarna należy do rodziny Camellia i w zależności od miejsca pochodzenia można spotkać jej różne odmiany. Herbata zawiera wiele składników, które są korzystne dla zdrowia m.in. usprawnia pracę mózgu, wzmacnia uwagę, poprawia zdolności pamięciowe. Dużo dobroczynnych substancji ginie niestety w procesie technologicznym, ale wśród tych, które zostają są polifenole (taniny, katechiny), alkaloidy (teina), olejki eteryczne oraz witaminy z grupy B, witamina C, prowitamina A i kilka innych związków.

Herbata czarna to liście herbaty, które zostały poddane całkowitej fermentacji; utleniono je i wypalono, by uzyskały odpowiedni smak i kolor. Liście herbaty po zbiorze są układane w wilgotnych pomieszczeniach, aby tam ulegały fermentacji.

Czerwona herbata jest w połowie sfermentowana; poddawana obróbce chwilę po zbiorze liści. Ma charakterystyczny kolor i ziemisty smak.

Zielona herbata w ogóle nie jest poddawana procesowi fermentacji, jest dlatego delikatna. Posiada najwięcej właściwości zdrowotnych wśród herbat.

Czy zielona herbata w ciąży może szkodzić? Więcej w artykule o zielonej herbacie.

Biała herbata jest uzyskiwana z zebranych na wiosnę listków i pączków, kiedy do końca jeszcze nie są rozwinięte, stąd ta herbata uznawana jest za najszlachetniejszą i najdelikatniejszą.

Czy czarna herbata w ciąży jest dozwolona?

Choć herbata ma pozytywne właściwości i dobrze działa na organizm, to nie należy z nią przesadzać. Potrafi czasami pobudzać znacznie bardziej niż mocna kawa, a wszystko to dzieje się, jeśli jest wypijana w dużej ilości, często i w długim procesie parzenia. Z tego powodu picie herbaty w ciąży jest uznawane za dość problematyczną kwestię. Mówi się, że można spożywać słabą herbatę i jest to prawda, jednak pojęcie „słaba herbata” może tak naprawdę dla każdej osoby oznaczać co innego. Wszelkie dawki herbaty (w gramach lub mililitrach) nawet w opracowaniach naukowych są bardzo różnie wyrażane, czasami bez szczegółów, jedynie przez określenia „mocna” i „słaba”.

Zarówno herbata, jak i kawa zawierają kofeinę. Jeśli chodzi o właśnie tę substancję to maksymalne dziennie spożycie w ciąży do tej pory zalecane jest do 200 mg dziennie. Kierując się kofeiną, nie należy spożywać więcej niż około 4 herbat dziennie, lecz dotyczy to herbat z małej ilości liści i o krótkim czasie parzenia

Poniżej tabela ukazująca średnią zawartość kofeiny w popularnych napojach. Różnice w zawartości kofeiny zależą od gatunku, miejsca gdzie rosła herbata, czy kawa, długości jej parzenia. Im dłużej parzona kawa, czy herbata, tym więcej w niej kofeiny.

Zawartość kofeiny w napojach

Zawartość kofeiny w mg na 100 ml napoju

Napój

50 - 85

Kawa mielona

Kawy

ok. 50

Kawa rozpuszczalna

ok. 4

Kawa bezkofeinowa

ok. 40

Herbata czarna liściasta

Herbaty

20 - 40

Herbata czarna w torebkach

30 - 40

Herbata czerwona

14 - 30

Herbata zielona

14 - 15

Herbata biała

40 - 50

Yerba mate

Pozostałe

15 -17

Kakao

0

Herbatki ziołowe i owocowe

Metabolizm kofeiny wynosi od 2 do 10 godzin u osoby dorosłej, w ciąży wydłuża się do około 18 godzin, a aż około 150 godzin trwa u płodu. Kofeina potrafi przenikać przez łożysko w ciąży, już nawet od około 7 – 8 tygodnia ciąży, kiedy jeszcze mówimy o trofoblaście (który w przyszłości będzie łożyskiem). Ponieważ organy zarodka, płodu nie są jeszcze wykształcone, to wątroba nie radzi sobie jeszcze z rozkładem kofeiny. Stąd picie herbaty czarnej, tak jak i kawy, może przynosić konsekwencje zdrowotne dla dziecka. Przy spożywaniu ilości kofeiny większej niż 200 mg dziennie zanotowano u płodów zaburzenia przyrastania, a noworodki rodzą się z niższą masą ciała. Zbyt duże spożycie składnika kawy i herbaty może spowodować hipotrofię płodu.

Przeczytaj, czym jest hipotrofia płodu i jakie czynniki ją powodują.

Można pomyśleć, że przecież skoro herbata nie zawiera tak dużo kofeiny to na spokojnie można ją pić. Oczywiście, że tak, jednak miejmy na uwadze, żeby łącznie ze wszystkich źródeł kofeiny nie spożywać jej więcej niż 200mg. Kawa, herbata i kilka kostek czekolady dostarczają już maksymalną dzienną dawkę kofeiny.

Zobacz, czy można pić bezpiecznie kawę w ciąży.

Kobieta w zaawansowanej ciąży pijąca herbatę, a także informacje, czy czarna herbata w ciąży jest bezpieczna
Informacje, czy czarna herbata w ciąży jest bezpieczna, a także jakie napoje można spożywać

Ile czarnej herbaty można pić w ciąży w takim razie? Najzdrowsza będzie jedna/ dwie szklanki herbaty. Dla bezpieczeństwa, by nie zaszkodzić dziecku kofeiną czy zbyt dużą ilością polifenoli. Polifenole bowiem, podobnie jak kofeina, spożywane w nadmiernej ilości nie działają już prozdrowotnie, ale mogą powodować u dziecka m.in. przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego i zagrożenie zdrowia lub życia.

Jednak bez obaw – jeśli uważamy, ile pijemy herbaty, czy kawy, ograniczamy ją do minimum to ryzyko jest praktycznie małe. Warto więc odpowiedzialnie podchodzić do spożywania czarnej herbaty w ciąży i nie przesadzać z nią.

Co jest jeszcze istotne odnośnie herbaty w ciąży? (Ale i również kawy) Ważne jest to, że kawa i herbata obniżają wchłanianie żelaza z posiłku. Jest to w ciąży niezwykle ważna kwestia, ponieważ w anemie w tym stanie są bardzo częste. Żelazo jest wykorzystywane w końcu nie tylko na potrzeby mamy, ale też dziecka. W ciąży obniżona jest nawet norma hemoglobiny dla kobiety z 12 g/dl na 11 g/dl. W ciągu tych 9 miesięcy bardzo łatwo mieć anemię. Każdej osobie z niską hemoglobiną i kobietom w ciąży nie poleca się pić herbaty czarnej i kawy około pół godziny przed posiłkiem i do około 2 -3 godzin po nim, by nie doprowadzić do braku lub zmniejszenia wchłaniania żelaza.

Z uwagi na to, że potwierdzony jest wpływ wysokiej temperatury na ryzyko poronienia, czy porodu przedwczesnego można zastanawiać się, czy można pić gorącą herbatę w ciąży? Jednak warto w tym miejscu uspokoić, że ciepłe napoje jak i jedzenie nie wpływają negatywnie na donoszenie ciąży, ale wystawianie się na działanie wysokich temperatur w obrębie większych partii ciała - tak np. przeciwwskazane są w ciąży gorące kąpiele, sauna mokra i sucha, pływanie na basenie w wodzie z wysoką temperaturą, jacuzzi, moczenie nóg w bardzo gorącej wodzie itd.

Szukając napojów do picia w ciąży, sprawdź także ten artykuł na temat melisy w ciąży.

Jaką herbatę pić w ciąży?

Picie herbaty w ciąży jest dozwolone, ale w małych ilościach. Bezpiecznie byłoby spożywać do 2 szklanek dziennie. Dotyczy to herbaty czarnej, czerwonej, zielonej, szczególnie jeśli są długo parzone.

Najzdrowsza stanowczo w ciąży jest herbata owocowa. Praktycznie każda herbata owocowa np. malinowa, brzoskwiniowa, z owoców leśnych może być spożywana bezpiecznie. Pamiętajmy, że herbata owocowa to taka, która zawiera same owoce, a nie jest to herbata tzw. aromatyzowana. Herbata aromatyzowana mimo smaku owocu jest tak naprawdę herbatą czarną z dodatkiem smakowym.

Herbatki ziołowe z jednej strony są jak najbardziej mile widziane w ciąży, jednak zależy to od składnika, który zawierają. Nie każdy surowiec zielarski jest w ciąży bezpieczny. Często zioła kojarzą się nam ze zdrowiem i czujemy się spokojne pijąc je. Niestety bagatelizujemy nierzadko to, że zioła przecież są składnikami leków, poleca się je na różne schorzenia, a co też z tego wynika zawierają substancje bioaktywne, które działają w przeróżny sposób na organizm. Herbatki ziołowe, które są w ciąży bezpieczne (nie w przesadnie dużych ilościach) to: rumiankowa, miętowa, żurawinowa, imbirowa i nagietkowa.

Jeśli istnieje jakiekolwiek pytanie dotyczące spożycia jakiejś herbatki w ciąży, warto skonsultować to ze swoim lekarzem prowadzącym lub położną prowadzącą ciążę.

Podsumowując: czarna herbata w ciąży nie jest bezwzględnie przeciwwskazana, jednak trzeba mieć na uwadze dobro swoje i dziecka i nie przesadzać z jej ilością wsypywaną do szklanki, czy ilością saszetek oraz nie należy jej długo parzyć, ale po 1 – 2 minutach odcedzać od fusów, czy wyjmować saszetkę.

Źródło:

  1. Effects of excessive tea consumption on pregnancy weight gain and neonatal birth weight. Jasim S., Al-Momen H., Alqurishi A., Obstetrics & Gynecology Science, 2021, 64, 1, str. 34 – 41.
  2. Zagrożenia związane ze spożywaniem kofeiny w ciąży. Wiśniewska – Łowigus M., Drobik P., Pielęgniarstwo Polskie, 2013, 1, 47, str. 28 – 33.
ikona podziel się Przekaż dalej