Aktywność fizyczna w ciąży – czy to bezpieczne?

Jeśli mielibyśmy porównać aktualne podejście do okresu okołoporodowego z podejściem, które miało miejsce w czasach, kiedy nasze mamy oraz babcie były w ciąży, to moglibyśmy stwierdzić, że bardzo wiele rzeczy się zmieniło. Aktualnie zalecenia opierają się na podstawie badań, dzięki którym wiemy co dobrze wpływa na przebieg ciąży, a co źle– zatem co powinniśmy robić, a czego powinniśmy unikać.

Jak to jest z aktywnością fizyczną w ciąży? Przecież ciąża to okres obciążający dla naszego organizmu. Aktywność fizyczna jest bardzo ważnym elementem zdrowego trybu życia. Według aktualnej wiedzy aktywność fizyczna przyczynia się do prawidłowego rozwoju ciąży oraz polepszenia samopoczucia, a każda kobieta ciężarna, która nie posiada przeciwwskazań powinna ją uprawiać.

Kiedyś zalecenia dotyczące ruchu w czasie ciąży były bardzo zachowawcze. Zazwyczaj sugerowano, aby ciąża była czasem odpoczynku i ograniczenia aktywności fizycznej. Dzisiaj wiemy, że to podejście nie jest właściwe. Uprawianie aktywności fizycznej nie tylko wpływa na prawidłowy rozwój ciąży, na zmniejszenie dolegliwości ciążowych, ale także na lepszy przebieg porodu.

Aby daną czynność uznać za aktywność fizyczną, nie trzeba wykonywać męczących i skomplikowanych ćwiczeń. Rodzajem aktywności fizycznej jest na przykład szybki marsz. Rozpoczynanie przygody z regularną aktywnością fizyczną w ciąży nie zawsze jest łatwe. Badania pokazują, że kobiety ciężarne chętniej uprawiają aktywność fizyczną wtedy, kiedy wyrobiły sobie ten nawyk jeszcze przed zajściem w ciążę. Dlatego jeśli planujesz ciążę, a nie uprawiasz aktywności fizycznej – zacznij już teraz. Nawyk ten sprzyja kontynuowaniu ćwiczeń po zajściu w ciążę i czerpaniu z tego wielu korzyści.

Czy w ciąży można jeździć na rowerze?

Jazda na rowerze stacjonarnym jest jedną z najbardziej polecanych aktywności fizycznych w ciąży. Dlaczego zazwyczaj zaleca się rower stacjonarny w ciąży na rzecz zwykłego roweru? Zalecenia są takie, a nie inne tylko z jednego względu. Jazda na rowerze sama w sobie nie jest niebezpieczna. Jednak jazda na zwykłym rowerze obarczona jest pewnym ryzykiem upadku, a ten już dla kobiety ciężarnej stanowi ryzyko.

W pierwszym trymestrze brzuszek jest niewielki, jednak w 2 trymestrze brzuch zdecydowanie szybciej rośnie, a wraz z jego wzrostem dochodzi do zmiany postawy ciała oraz przesunięcia się środka ciężkości do przodu. Brzuszek może ograniczać wykonywanie niektórych ruchów, szczególnie pod koniec ciąży, w 9 miesiącu. Jednak, jeśli czujesz się na siłach i chcesz – oczywiście możesz jeździć na zwykłym rowerze. Warto jednak wybierać wtedy lekki rower, z niską ramą. Najlepiej sprawdzi się rower miejski. Wybrana przez nas trasa rowerowa powinna być łatwa. Oprócz tego dobrze jest wybierać niezatłoczone ścieżki rowerowe.

Do kiedy, jak długo i ile można jeździć na rowerze w ciąży? Przyszła mama powinna się kierować zdrowym rozsądkiem. Jeśli brzuszek jest już na tyle duży, że utrudnia jazdę na rowerze – wtedy lepiej jest zamienić rower na spacery, pływanie czy też jogę.

Kobieta w zaawansowanej ciąży w białej sukience na rowerze, a także czy w ciąży można jeździć na rowerze
Czy w ciąży można jeździć na rowerze, czyli aktywność w ciąży, którą można bezpiecznie uprawiać, a czego lepiej unikać

Co do czasu i intensywności aktywności fizycznej w ciąży – zaleca się wykonywanie aktywności fizycznej o umiarkowanym wysiłku. Podczas wykonywania wysiłku nie powinno dochodzić do przekroczenia 140 uderzeń serca na minutę. W przypadku kobiet, które dopiero co zaczynają uprawiać aktywność fizyczną – aktywność powinna być wprowadzona stopniowo, zaczynając od 15 minut. Według najnowszych zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników oraz Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej, zaleca się 150 minut tygodniowo umiarkowanej aktywności fizycznej. Ćwiczenia najlepiej wykonywać minimum 3 razy w tygodniu.

Korzyści zdrowotne z jazdy na rowerze

Aktywność fizyczna wykonywana podczas ciąży ma szereg zalet i wpływa na prawidłowy przebieg ciąży. Zmniejsza ryzyko nadciśnienia tętniczego indukowanego ciążą, stanu przedrzucawkowego, cukrzycy ciążowej oraz nadmiernego przyrostu masy ciała.

Jakie są zalety jazdy na rowerze?

  • Wzmocnienie mięśni łydek oraz ud, a także pobudzenie krążenia, co wpływa na zmniejszenie ryzyka powstawania obrzęków oraz żylaków,
  • Poprawa wydolności krążeniowo – oddechowej,
  • Zapobieganie nadmiernemu przyrostowi masy ciała,
  • Utrzymanie prawidłowej postawy ciała,
  • Poprawa ruchomości w stawach,
  • Zapewnienie lepszego przepływu krwi również w okolicy macicy i łożyska,
  • Poprawa samopoczucia.

Sprawdź także ten artykuł: Lody w ciąży - czy można spożywać bezpiecznie lody w ciąży?

Aktywność fizyczna w ciąży – więcej wad czy zalet?

Myślę, że czytając ten artykuł już wiesz, że aktywność fizyczna stanowi bardzo ważny element w okresie ciąży. Jednak należy pamiętać o tym, że nieprawidłowo wykonywane ćwiczenia fizyczne mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Dlatego wykonując je, należy szczególnie dbać o to, aby były wykonywane poprawnie. Jeśli nie jesteśmy pewni tego, czy robimy to dobrze, warto poradzić się specjalisty lub zapisać się na zajęcia dla kobiet ciężarnych, które prowadzone są pod okiem specjalistów. W poprawnym wykonywaniu ćwiczeń pomoże również fizjoterapeuta, w szczególności fizjoterapeuta uroginekologiczny, który specjalizuje się w pracy z kobietami ciężarnymi. Warto wiedzieć, że dobrze dobrane ćwiczenia fizyczne są skuteczną metodą w łagodzeniu na przykład bólu kręgosłupa czy bólu spojenia łonowego.

O czym należy pamiętać podczas jazdy na rowerze? Zwraca się uwagę, aby zadbać o odpowiednie ustawienie siodełka oraz kierownicy. Tak, aby pozycja naszego ciała była poprawna. Zaleca się również używanie koszyka lub sakw na rzecz plecaka – tak, aby nie przeciążać pleców.

Jaka aktywność fizyczna w ciąży jest zalecana?

W pierwszym trymestrze ciąży zaleca się przede wszystkim ćwiczenia oddechowe oraz ćwiczenia, które mają na celu korekcję postawy ciała. Zaleca się unikania zbyt intensywnych ćwiczeń fizycznych. Podczas każdego trymestru najlepiej wykonywać ćwiczenia o umiarkowanej intensywności. Zaleca się jazdę na rowerze stacjonarnym, szybki marsz, pływanie, aqua aerobik, a także jogę. Do aktywności fizycznej zaliczyć możemy również pracę w ogrodzie.

Drugi trymestr ciąży to najlepszy czas na wzmocnienie organizmu. W 2 trymestrze dochodzi do zmiany środka ciężkości ciała, do zwiększenia obwodu brzucha i pogłębienia się lordozy kręgosłupa, a także do rozluźnienia więzadeł stawów oraz spojenia łonowego. W tym okresie ćwiczenia fizyczne powinny mieć na celu przede wszystkim wzmocnienie kręgosłupa, a także wzmocnienie mięśni dna miednicy.

Trzeci trymestr ciąży to czas, kiedy w dalszym stopniu powinnyśmy być aktywne fizycznie. Jednak w trzecim trymestrze ciąży zamiast ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy powinnyśmy postawić na ćwiczenia rozluźniające te mięśnie, co zapewni lepsze przygotowanie się do porodu.

Bibliografia:

  1. Czarnecki, D., Skalski, D. W., Graczyk, M., Kindzer, B., Jabłońska-Mazurek, D. B., & Rabcheniuk, S. V. (2023). AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA I FORMY ĆWICZEŃ RUCHOWYCH U KOBIET W CIĄŻY. Rehabilitation and Recreation, (15), 202–207.
  2. Torbe D., Torbe A., Ćwiek D.: Aktywność fizyczna kobiet w ciąży o fizjologicznym przebiegu. Nowa Medycyna, 4, 2013.
  3. Fuerst, N., & Adamczewska, K. (2019). Physical Activity during Pregnancy. Sport and Tourism Central European Journal, 16(3), 139–151.
ikona podziel się Przekaż dalej