Jak obliczyć termin porodu? Położna wyjaśnia krok po kroku

Jak obliczyć termin porodu?

Termin porodu obliczany jest na wizycie potwierdzającej ciążę. Położne oraz lekarze obliczają go na podstawie daty ostatniej miesiączki, a następnie wpisują ten termin w kartę ciąży. Zdarza się tak, że kobiety nie pamiętają daty ostatniej miesiączki. Istnieją jednak inne metody, dzięki którym można wyliczyć przewidywany termin porodu „bez miesiączki”. Oprócz terminu porodu wyliczonego na podstawie daty ostatniej miesiączki, termin ten wyliczany jest również na podstawie USG, które wykonywane jest w pierwszym trymestrze. Czasami bywa tak, że data porodu według ostatniej miesiączki dosyć mocno różni się od daty obliczonej na podstawie USG. W tym przypadku data z USG może być bardziej brana pod uwagę przez osobę prowadzącą ciążę. Jeszcze inną metodą jest obliczenie daty porodu na podstawie daty zapłodnienia.

Jak obliczyć termin porodu na podstawie daty ostatniej miesiączki?

Przyjmujemy, że ciąża trwa 280 dni od pierwszego dnia ostatniej miesiączki do daty porodu. 280 dni to właśnie 40 tygodni – 10 miesięcy kalendarzowych (28 – dniowych). Jednak, aby nie wyliczać terminu porodu poprzez skreślanie 280 dni w kalendarzu, powszechnie stosuje się regułę Naegelego. Reguła ta jest dostosowana do cykli miesiączkowych, które trwają 28 dni, a więc takich, w których owulacja przypada w połowie cyklu. Aby obliczyć termin porodu z miesiączki należy znać datę pierwszego dnia ostatniej miesiączki oraz warto mieć pod ręką kalendarz. Od daty pierwszego dnia ostatniej miesiączki odejmujemy 3 miesiące, następnie dodajemy 7 dni oraz dodajemy 1 rok.

• Przykład 1: Załóżmy, że pierwszy dzień ostatniej miesiączki to 5.10.2022 r. Odejmujemy 3 miesiące, otrzymujemy 05.07.2022r. Teraz dodajemy 7 dni i otrzymujemy 12.07.2022 r. Na końcu dodajemy 1 rok,  otrzymujemy przewidywaną datę terminu porodu, którą jest 12.07.2023 r.
• Przykład 2: Załóżmy, że pierwszy dzień ostatniej miesiączki to 14.02.2023 r. Odejmujemy 3 miesiące,  otrzymujemy 14.11.2023 r. Teraz dodajemy 7 dni i otrzymujemy 21.11.2023 r. Na końcu dodajemy 1 rok, otrzymujemy przewidywaną datę terminu porodu, którą jest 21.11.2024 r.

Reguła Naegelego dotyczy cykli, które trwają 28 dni. Długość cykli miesiączkowych u wielu kobiet jest inna niż 28 dni, dlatego, aby obliczyć bardziej dokładny termin porodu, zastosować można modyfikację. Jeśli twój cykl miesiączkowy był krótszy, np. trwał 23 dni, to w wyliczaniu terminu porodu zamiast dodawania 7 dni, powinno się dodać tyle dni mniej, o ile krótszy jest twój cykl miesiączkowy od tego standardowego – 28 dniowego. Cykl 23 – dniowy jest krótszy o 5 dni, dlatego podczas wyliczania terminu porodu, zamiast dodawania 7 dni, powinno się dodać tylko 2 dni. Tak samo w drugą stronę – jeśli długość cyklu miesiączkowego jest dłuższa, np. trwa 34 dni, to powinno się dodać tyle dni więcej, o ile dłuższy jest cykl miesiączkowy od tego standardowego – 28 dniowego. Zatem w przypadku 34 – dniowego cyklu miesiączkowego, podczas wyliczania terminu porodu zamiast dodawania 7 dni, powinno się dodać o 6 dni więcej, czyli 13 dni. Korzystamy zatem ze wzoru: 1. dzień ostatniej miesiączki – 3 miesiące +7 dni + 1 rok +/- X. X to różnica w dniach w stosunku do cyklu 28 – dniowego.

W związku z tym, że wyliczanie terminu porodu z miesiączki zakłada, że cykl miesiączkowy trwa 28 dni – tym samym zakładamy, że ciąża powstaje w 15 dniu licząc od pierwszego dnia ostatniej miesiączki (ponieważ wtedy przypada owulacja dla cyklu 28 – dniowego). Dobrze wiedzieć, że według podręczników taka sytuacja ma miejsce tylko w 5% przypadków. Pozostałe 95% stanowią ciążę, które powstały pomiędzy 5., a 25. dniem po miesiączce. Dlatego w ciąży wykonywane są badania, które mają na celu między innymi potwierdzenie ustalonego wieku ciążowego lub skorygowanie go. Dokładne ustalenie terminu porodu (oraz tym samym wieku ciążowego) jest dosyć istotne, ponieważ każdy dzień w macicy mamy jest dla płodu bardzo cenny– szczególnie, jeśli dziecko nie jest jeszcze dojrzałe do tego, aby przyjść na świat. Informacje te mają największe znaczenie wtedy, kiedy zachodzi konieczność indukcji porodu, czyli jego wywołania. Indukcja porodu czasami jest konieczna - najczęściej ze względu na niektóre współistniejące choroby, które mogą stwarzać zagrożenie dla dalszego przebiegu ciąży lub stanu zdrowia kobiety ciężarnej.

Obecnie, aby skorygować wyliczony dzień porodu na podstawie daty ostatniej miesiączki, stosuje się obliczenia wykonywane podczas USG pierwszego trymestru. Obliczenia te mają sens w pierwszym trymestrze ciąży, gdyż w tym okresie wszystkie płody rozwijają się bardzo podobnie – rosną w tym samym tempie.

Termin porodu na podstawie daty ostatniej miesiączki zostaje wyliczony przez osobę, która prowadzi ciążę. Znając regułę Naegelego obliczyć ją można samemu. Do obliczeń wykorzystać można również kalendarz – kalkulator ciąży, który dostępny jest w Internecie. Wówczas należy podać jedynie datę pierwszego dnia ostatniej miesiączki oraz średnią długość cyklu, a kalkulator ciąży obliczy termin porodu. Istnieje również sporo aplikacji na telefon, które oprócz wyliczenia terminu porodu oraz podawania aktualnego tygodnia i dnia ciąży, informują również jakiej wielkości jest płód – ile prawdopodobnie waży i mierzy. W celu lepszego zobrazowania, zazwyczaj wielkość i masa dziecka porównywana jest do różnych owoców. Sprawdź także ten artykuł: Jak przebiega poród naturalny – położna opowiada krok po kroku.

Jak obliczana jest data porodu na podstawie USG?

Wyliczony termin porodu z USG pierwszego trymestru jest zazwyczaj wysoce miarodajny. Obliczenia opierają się na zmierzeniu pomiaru ciemieniowo – siedzeniowego płodu. Pomiar ten nazywany jest w skrócie CRL (crown rump length). Termin porodu wyliczany jest komputerowo, według specjalnego algorytmu, który oblicza na jakim etapie ciąży płód aktualnie się znajduje. Dzięki temu, że wiemy w którym tygodniu ciąży płód osiąga daną wielkość, komputer obliczyć może szacowany termin porodu. Obliczenia te mają sens jedynie w pierwszym trymestrze ciąży, ponieważ tylko wtedy wszystkie ciąże rosną podobnie.