Jak palenie w ciąży wpływa na dziecko? Położna wyjaśnia

Palenie papierosów w ciąży

Palenie papierosów jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów ludzi na całym świecie. Palenie przynosi ogrom negatywnych skutków, jednak wciąż cieszy się dosyć dużą popularnością. Niestety również w gronie kobiet ciężarnych.

Szacuje się, że palenie papierosów jest najczęstszym nałogiem kobiet w ciąży. Do palenia papierosów w okresie ciąży przyznaje się około 15-20% kobiet. Dane wskazują na to, że nałogowe palaczki wypalają około 15 sztuk papierosów, a w okresie ciąży około 9 sztuk. To o całe 9 sztuk za dużo, gdyż wdychany dym tytoniowy skutkować może poważnymi zaburzeniami rozwoju ciąży.

Czym grozi palenie w ciąży?

Jak wiadomo, palenie papierosów wpływa na ogólny stan zdrowia każdej osoby. Konsekwencjami palenia może być nowotwór złośliwy – rak płuca, krtani, tchawicy, przełyku, języka, wargi oraz jamy ustnej, choroby płuc, choroby układu sercowo – naczyniowego – na przykład nadciśnienie tętnicze, zawał mięśnia sercowego czy udar mózgu. Palenie papierosów zwiększa również ryzyko nowotworów złośliwych piersi, szyjki macicy oraz jajników.

Konsekwencje palenia dotyczą nie tylko zdrowia kobiety, ale także zdrowia jej dziecka. Dym papierosowy powoduje skurcz naczyń krwionośnych, przez co zmniejsza się przepływ krwi przez łożysko. Czym grozi palenie w ciąży? Palenie tytoniu skutkuje zaburzeniami związanymi z niedotlenieniem krwi oraz ze zwężeniem naczyń krwionośnych. Kobiety palące papierosy, posiadają większe ryzyko wystąpienia ciąży ektopowej – o której więcej dowiesz się tutaj: ciąża pozamaciczna, łożyska przodującego, a także przedwczesnego oddzielenia się łożyska, przedwczesnego pęknięcia błon płodowych i przedwczesnego porodu oraz występowania krwawień podczas ciąży, a także urodzenia martwego dziecka.

Palenie w ciąży – skutki dla dziecka

Dym tytoniowy zawiera toksyczne związki, które przenikają barierę łożyska i mają negatywny wpływ na dziecko. Nikotyna, tlenek węgla, cyjanowodór, ciała smoliste i substancje rakotwórcze są wdychane podczas palenia i oddziałuje nie tylko na nasz organizm, ale także na organizm rozwijającego się dziecka. Palenie tytoniu wpływać może na rozwój całego organizmu płodu. Rozwój zarodka, a następnie płodu może zostać zaburzony na każdym etapie, jednak największe ryzyko powstania wad rozwojowych istnieje w pierwszym trymestrze ciąży.

Wpływ nikotyny na ciążę

Wyniki badań naukowych oraz opinie lekarzy w kwestii palenia w ciąży są jasne. Palenie papierosów w ciąży może być przyczyną przewlekłego niedotlenienia dziecka ze względu na wdychany tlenek węgla, który ma dużo większe powinowactwo do hemoglobiny niż tlen. Kolejnymi konsekwencjami palenia papierosów w ciąży może być wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania płodu, poronienie oraz poród przedwczesny. Sprawdź także, co warto wiedzieć na temat picia kawy w ciąży.

Palenie w ciąży, a rozwój dziecka

Dzieci matek, które paliły w okresie ciąży zdecydowanie częściej rodzą się z obniżoną masą ciała w porównaniu z dziećmi matek niepalących w czasie ciąży. Dzieci te są słabsze fizycznie, częściej są nadpobudliwe oraz bardziej płaczliwe. Częściej obarczone są również wadami rozwojowymi, gdyż palenie papierosów jest czynnikiem teratogennym. Wady dotyczyć mogą:

• układu trawiennego,
• zastawek serca,
• skóry,
• układu nerwowego,
• nieprawidłowości chromosomowych.

Dzieci te częściej wymagają również hospitalizacji oraz częściej posiadają zaburzenia ze strony układu oddechowego i układu krążenia. Częściej chorują na choroby alergiczne, astmę oraz infekcje dolnych dróg oddechowych. Palenie papierosów przez kobiety ciężarne negatywnie wpływa również na rozwój emocjonalny i intelektualny ich dzieci. Kolejną konsekwencją palenia w czasie ciąży lub palenia po porodzie w obecności niemowlęcia zwiększone ryzyko wystąpienia zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS). Ryzyko to jest tym większe, im większa jest wypalana ilość papierosów.

Nie wszystkie kobiety ciężarne przyznają się do palenia papierosów w ciąży, jednak fakt ten zauważalny jest przez personel medyczny po porodzie. Palenie papierosów wpływa na funkcjonowanie łożyska – zmniejsza jego wydolność i zmienia także jego wygląd. Łożysko kobiet palących posiada zwapnienia.

Bierne palenie

Bierne palenie oznacza przebywanie w zadymionych pomieszczeniach. Bierne palenie jest równie szkodliwe, co palenie czynne, gdyż może wywołać dokładnie takie same powikłania. Bierna ekspozycja na dym tytoniowy w domu, pracy oraz w miejscach publicznych jest równa wypaleniu jednego papierosa dziennie.

Bierne palenie zwiększa ryzyko chorób takich jak: zapalenie górnych dróg oddechowych, zapalenie płuc, angina. Zwiększa również nasilenie astmy oraz alergii, a także zachorowania na nowotwory oraz choroby serca.

Zawsze należy unikać bycia biernym palaczem, a w czasie ciąży już szczególnie, gdyż konsekwencje palenia jak już wiemy – dotyczą również rozwijającego się dziecka. Dlatego palenie papierosów czy to przez kobietę ciężarną czy przez osoby przebywające w jej otoczeniu nie powinno mieć miejsca.

Jak przestać palić w ciąży?

Jak przestać palić w ciąży? Najlepiej byłoby, gdyby nasza ciąża była zaplanowana, a rzucanie palenia odbyło się na kilka tygodni przed ciążą. Jednak statystyki pokazują, że około połowa  ciąż jest nieplanowana - stąd rzucanie palenia zazwyczaj ma miejsce we wczesnej ciąży – w momencie, kiedy się o niej dowiadujemy.

Sposoby na rzucenie palenia są różne. Niektórym palaczom pomagają specjalne preparaty, które mają na celu wspomaganie rzucenie palenia (na przykład specjalne plastry). Większość z nich zawiera nikotynę, dlatego w okresie ciąży preparaty te nie powinny być stosowane. W przypadku, kiedy jesteśmy palaczkami i dowiadujemy się o nieplanowanej ciąży, najlepszym wyjściem byłoby nagłe rzucenie palenia z dnia na dzień. Jednak nie zawsze się to udaje. Niektórym łatwiej jest rzucić palenie codziennie ograniczając ilość wypalanych papierosów.

Dla wielu kobiet samo poznanie zagrożeń i konsekwencji palenia dla rozwijającego się dziecka jest największą motywacją do rzucenia palenia. Palenie jest przyczyną wielu powikłań, których można po prostu uniknąć.