Kiedy pojawia się pierwszy okres po porodzie?
Pierwsza miesiączka po porodzie pojawić się może w różnym czasie. Już pierwszą miesiączkę po porodzie poprzedzać może owulacja. Wpływ na to, kiedy miesiączka się pojawi mają różne czynniki. Po przeczytaniu artykułu dowiesz się jak wyglądać może pierwsza miesiączka po połogu oraz po jakim czasie od porodu miesiączka staje się regularna. Dlaczego karmienie piersią ma wpływ na moment powrotu miesiączki?
Z tego artykułu dowiesz się:
Czynniki wpływające na pojawienie się pierwszego okresu po porodzie
Nie da się dokładnie określić, kiedy u danej kobiety pojawi się pierwsza miesiączka po porodzie. U różnych kobiet pierwszy okres pojawić się może w różnym czasie. Istnieje kilka czynników, które mają wpływ na to, kiedy organizm powróci do regularnego miesiączkowania. Czynnikami tymi są: karmienie piersią, stosowanie antykoncepcji hormonalnej po ciąży, czynniki genetyczne oraz indywidualne cechy organizmu.
Czy po porodzie miesiączka jest mniej bolesna?
Brak miesiączki w trakcie ciąży oraz przez krótszy bądź dłuższy czas po porodzie to dla wielu kobiet prawdziwy powód do radości. Szczególnie dla tych, u których miesiączka była bardzo obfita, bolesna i długa. Nie da się jednoznacznie określić jak będzie wyglądać miesiączka po porodzie. Jeśli Twoje miesiączki przed ciążą były bolesne i obfite, to możesz liczyć na to, że jej charakter zmieni się po porodzie. Jednak nie jest to regułą.
Macica po porodzie może się efektywniej i lepiej kurczyć podczas miesiączki, co może wpływać na to, że okres jest mniej bolesny oraz mniej obfity. Nie jest to jednak regułą, a już na pewno nie jest sposobem na rozwiązanie problemu, jakim jest mocny ból podczas miesiączki. Jeśli doświadczasz bolesnych miesiączek – wiedz, że nie powinno tak być i większości przypadków pomocna okazuje się wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego.
Bardzo często bolesne miesiączki związane są z nieprawidłowym napięciem mięśni dna miednicy. Duża część kobiet doświadcza bolesnych miesiączek z tego powodu, że ich mięśnie dna miednicy są zbyt mocno napięte. W tym przypadku największą rolę ma rozluźnianie tych mięśni. W tym celu stosowane są techniki manualne. Duże znaczenie mają także ćwiczenia rozluźniające i rozciągające.
Miesiączka a karmienie piersią
Po porodzie następuje wzrost stężenia prolaktyny. Prolaktyna, to hormon, którego główną funkcją jest stymulowanie produkcji mleka przez gruczoły piersiowe. Wysoki poziom prolaktyny hamuje wydzielanie hormonu FSH i LH, przez co blokowana jest owulacja. Brak owulacji oznacza również brak miesiączki.
Powrót płodności uzależniony jest przede wszystkim od tego, czy kobieta karmi piersią, czy też nie. U kobiet niekarmiących piersią, poziom prolaktyny w organizmie będzie niższy i w związku z tym powrót płodności będzie szybki. Może nastąpić nawet 3 tygodnie po porodzie, jednak u większości kobiet, powrót płodności ma miejsce około 6 tygodni po porodzie.
U kobiet karmiących piersią powrót owulacji uzależniony jest od czasu trwania karmienia, od ilości karmień, a także od tego, czy dziecko karmione jest wyłącznie piersią czy może jest także dokarmiane. Kobiety stosujące karmienie mieszane, czyli karmiące dziecko zarówno piersią, jak i mlekiem modyfikowanym powrotu płodności mogą spodziewać się w okresie 3 – 6 tygodni po porodzie.
Karmienie piersią wpływa na utrzymywanie wysokiego stężenia prolaktyny, dzięki czemu dochodzi do tak zwanej niepłodności laktacyjnej i braku miesiączki. Jednak, aby niepłodność laktacyjna była utrzymywana, zachowane muszą być poniższe reguły:
- Wiek dziecka nie przekracza 6 miesięcy,
- Karmienie dziecka wyłącznie piersią zarówno w dzień i w nocy, przy czym minimalny czas aktywnego ssania piersi wynosić musi minimum 100 minut dziennie,
- Przerwy pomiędzy karmieniami nie powinny przekraczać 4h w dzień oraz 6h w nocy,
- Brak powrotu miesiączki ani innego krwawienia po upływie 56 dni od porodu, a także innych objawów płodności,
- Niepodawanie dziecku smoczka,
- Unikanie dopajania i dokarmiania dziecka.
Jeśli zachowane są wyżej wymienione zasady, to w pierwszych 6 miesiącach po porodzie szansa na wystąpienie owulacji wynosi 1 – 2%. Zakłada się, że przy pełnym karmieniu piersią, powrotu płodności można się spodziewać nie wcześniej niż 12 tygodni od porodu. Najczęściej powrót płodności u kobiet karmiących wyłącznie piersią zauważalny jest podczas rozszerzania diety dziecka, w okolicy 6 miesiąca jego życia.
Czy można karmić piersią w trakcie miesiączki? Tak, nie ma żadnych przeciwwskazań do karmienia piersią w trakcie miesiączki. Co prawda część kobiet zauważa spadek ilości mleka w tym czasie, jednak fakt ten nie wpływa na dziecko. Dodatkowo, niektóre kobiety odczuwają zwiększoną drażliwość piersi, a także większe niż zazwyczaj zmęczenie i senność. W tym czasie warto zadbać o prawidłowe nawodnienie oraz wypoczynek. Sprawdź także ten artykuł: Łożysko po porodzie - jak wygląda wydalanie po porodzie?
Jak wygląda pierwszy okres po porodzie?
Wiemy już, że miesiączka po porodzie może wyglądać inaczej niż przed ciążą. Pojawić się może zarówno długa miesiączka, jak i krótka, a także mniej lub bardziej obfita.
Pierwszy okres po cesarce raczej nie różni się od tej miesiączki, który następuje po porodzie naturalnym. Jeśli chodzi o różnice w krwawieniu, to te wystąpić mogą, ale w trakcie połogu, kiedy dochodzi do oczyszczania się macicy, czyli wydalania odchodów połogowych. Po cesarce odchodów połogowych może być mniej niż po porodzie naturalnym. Natomiast jeśli chodzi o miesiączkę – tutaj rodzaj porodu zdaje się nie mieć znaczenia.
Pierwsze miesiączki po porodzie mogą być nieregularne. Nieregularność cykli miesiączkowych po ciąży spowodowana jest „burzą hormonów”. Szczególnie kobiety karmiące piersią mogą doświadczać nieregularnych miesiączek. Spowodowane jest to faktem, że poziom prolaktyny w organizmie (która blokuje owulację) może być zmienny. Na poziom stężenia prolaktyny wpływ ma częstotliwość karmień. Dlatego przy zwiększeniu liczby karmień dochodzić będzie do zwiększenia stężenia prolaktyny i związanego z tym braku owulacji, a więc i braku miesiączki. Znowu przy rzadszym karmieniu piersią dochodzić będzie do obniżenia stężenia prolaktyny, co może wpłynąć na powrót płodności.
Kiedy zatem miesiączka stanie się regularna? Cykle miesiączkowe u części kobiet stają się regularne jeszcze w trakcie karmienia piersią. U innych kobiet następuje to jednak dopiero po całkowitym odstawieniu dziecka od piersi. Jeśli po 2 – 3 miesiącach od zaprzestania karmienia miesiączki dalej są nieregularne – to czas, aby udać się na kontrolę do ginekologa.
Antykoncepcja po porodzie
Jak już wiemy – powrót płodności po porodzie jest bardzo indywidualną sprawą. Z tego względu, że pierwszą miesiączkę po porodzie może poprzedzać owulacja, warto pomyśleć o odpowiednim zabezpieczeniu przed szybkim zajściem w kolejną ciążę. Zajście w kolejną ciążę w okresie krótszym niż pół roku od porodu może wiązać się z powikłaniami takimi jak: poród przedwczesny czy urodzenie dziecka z niską masą urodzeniową.
Tuż po porodzie, możliwości stosowania antykoncepcji są ograniczone. Nie zaleca się stosowania dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych, ze względu na to, że zawarte w nich estrogeny hamują laktację i mogą wywierać wpływ na karmione dziecko (u dziewczynek mogłoby się pojawić krwawienie z pochwy, a u chłopców ginekomastia).
Przy niezbyt częstym współżyciu, zaleca się stosowanie prezerwatywy, najlepiej dodatkowo z zastosowaniem dopochwowego preparatu plemnikobójczego. Kobietom, które nie planują kolejnej ciąży w ciągu kilku lat, zaleca się założenie wkładki wewnątrzmacicznej. Wiele kobiet przyjmuje również jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne (minipigułki). Po zakończeniu karmienia piersią stosować można wszystkie metody antykoncepcji.
Bibliografia:
- Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo i ginekologia tom 1. PZWL, Warszawa 2019.
- Iwanowicz – Palus G., Bień A.: Edukacja przedporodowa. PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa 2020.
- Centrum Nauki o Laktacji: Karmienie, a płodność: https://cnol.kobiety.med.pl/pl/karmienie-a-plodnosc/.