Magnez w ciąży - położna wyjaśnia, czy i jak go suplementować

Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe w trakcie ciąży

Zapotrzebowanie organizmu na składniki odżywcze jest różne, w zależności od wieku, płci oraz stanu zdrowia. Ciąża jest okresem, podczas którego zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze jest zwiększone. Zwiększa się również zapotrzebowanie kaloryczne. Związane jest to z koniecznością pokrycia dodatkowych potrzeb energetycznych, które potrzebne są do budowy tkanek, rozwoju płodu i łożyska, a także wytwarzania pokarmu – mleka kobiecego.

To, co spożywamy ma bezpośredni wpływ na nasze zdrowie, a w trakcie ciąży również na jej przebieg oraz na zdrowie rozwijającego się płodu. Niedobory żywieniowe doprowadzić mogą do różnych komplikacji, dlatego tak dużą rolę poświęca się prawidłowemu odżywianiu w tym szczególnym okresie. Stosowanie prawidłowej, dobrze zbilansowanej diety nie zawsze jest proste, chociażby ze względu na fakt, że wiele kobiet ciężarnych doświadcza dolegliwości ciążowych takich jak mdłości oraz wymioty. Sprawiają one, że znacznie trudniej jest przyjmować niektóre pokarmy lub wpływają na zmniejszenie apetytu Prawidłowe odżywianie się w trakcie ciąży ma sprawić, że nasz organizm będzie zaspokojony pod względem składników odżywczych i energetycznych nie tylko na sam czas ciąży, ale także na czas połogu i laktacji.

Średnie zapotrzebowanie kaloryczne kobiety ciężarnej wynosi 2800 kcal na dobę. W drugim oraz trzecim okresie zaleca się zwiększenie podaży kalorii – w drugim trymestrze o 360 kcal, a w trzecim o 475 kcal na dobę. Przyjmowanie odpowiedniej ilości kalorii oraz składników odżywczych ma na celu uniknięcie niedoborów energetycznych, a z drugiej strony – zapobiegnięcie ich nadmiernemu spożywaniu. Prawidłowe odżywianie się w trakcie ciąży nie tylko wpływa na prawidłowe tempo wzrastania płodu czy dojrzewanie organów wewnętrznych, ale także na dojrzewanie doznań smakowych oraz kształtowanie się prawidłowych nawyków żywieniowych dziecka.

Rola magnezu w organizmie

Magnez jest makroelementem, którego rolą jest aktywacja ponad sześciuset enzymów w naszym organizmie. To bardzo ważny pierwiastek, który bierze udział między innymi w syntezie białek, a także w przewodnictwie nerwowo – mięśniowym poprzez obniżenie kurczliwości mięśni. Jego rolą jest również regulacja ciśnienia tętniczego, termoregulacja oraz regulacja gospodarki mineralnej kości.

Magnez w ciąży

Prawidłowa podaż magnezu w ciąży zmniejsza częstość występowania ograniczenia wzrastania płodu, zmniejsza częstość porodów noworodków z niską masą urodzeniową oraz częstość porodów przedwczesnych. Dobowe zapotrzebowanie na magnez w okresie ciąży wynosi 320 mg na dobę, a w okresie laktacji 350 mg na dobę. Mimo, że magnez jest bardzo ważnym makroelementem, nie zaleca się jego suplementacji w okresie ciąży na własną rękę. Przede wszystkim odpowiednia podaż magnezu powinna wynikać z dobrze zbilansowanej diety.

Niedobór magnezu

Niedobór magnezu w organizmie prowadzi do pojawienia się zaburzeń ze strony układu nerwowo – mięśniowego, układu krążenia, a także apatii, osłabienia czy depresji. Najczęstszym objawem niedoboru magnezu w ciąży są występujące skurcze mięśni. Oprócz skurczów mięśni, niedobór magnezu może objawiać się występowaniem zaburzeń rytmu serca, ogólną męczliwością czy wypadaniem włosów.

Skurcze mięśni w trakcie ciąży

Skurcze mięśni są zaliczane do dolegliwości ciążowych. Zazwyczaj są one objawem niedoboru magnezu oraz stanowią wskazanie do jego suplementacji. Skurcze mięśni z reguły występują w kończynach dolnych – w łydkach lub stopach. Bardzo często kobiety doświadczają ich w nocy. Pojawiają się nagle i są bolesne. Skurcze mięśni mogą pojawiać się także z innych powodów. Ich przyczyną, oprócz niedoboru magnezu może być także: przemęczenie, niewłaściwa postawa ciała, odwodnienie czy zbyt intensywne ćwiczenia fizyczne. Sprawdź także ten artykuł: CRP w ciąży - co to jest, badanie, wynik, norma, przyczyny, objawy.

Jak radzić sobie ze skurczami?

Jeśli zmagasz się ze skurczami, wprowadź do swojej codziennej rutyny ćwiczenia rozciągające, które nie tylko pomogą w zapobieganiu wystąpieniu skurczy, ale również bardzo dobrze wpłyną na ogólne samopoczucie oraz przyczynią się do lepszego przygotowania ciała do porodu. Oprócz ćwiczeń rozciągających warto wprowadzić inne regularne ćwiczenia – może to być spacer, jazda na rowerze (w czasie ciąży rekomenduje się rowerek stacjonarny) lub pływanie. Należy pamiętać o piciu odpowiedniej ilości płynów, aby utrzymywać prawidłowe nawodnienie mięśni. Należy również unikać zbyt długiego przyjmowania jednej pozycji. Szczególnie powinno się unikać siedzenia w taki sposób, który utrudnia przepływ krwi (na przykład siedzenie ze skrzyżowanymi nogami).

Warto przyjrzeć się również produktom, które na co dzień spożywamy. Aby uniknąć występowaniu skurczów mięśni, dobrze jest spożywać produkty, które bogate są nie tylko w magnez, ale również w potas i wapń. Składniki te znajdują się między innymi w pełnoziarnistych produktach zbożowych, w nasionach roślin strączkowych, w orzechach czy w suszonych owocach. Profilaktyczna suplementacja magnezu w formie tabletek w ciąży nie jest zalecana – zaleca się ją dopiero wtedy, kiedy faktycznie obserwuje się jego niedobór w organizmie.

Suplementacja magnezu w ciąży

Przyjmowanie magnezu w ciąży powinno mieć miejsce dopiero wtedy, kiedy w naszym organizmie dochodzi do niedoboru tego składnika. Suplementacja powinna rozpocząć się po konsultacji z położną lub lekarzem. Jeśli istnieje konieczność suplementacji, zażywa się tabletki w formie doustnej. Warto wiedzieć, że wchłanianie magnezu przez organizm jest niższe wtedy, kiedy jednocześnie oprócz magnezu spożywamy pokarmy bogate w błonnik i fityniany.

Czy można w ciąży przedawkować magnez? Tak, magnez można przedawkować, dlatego jego suplementacja powinna być poprzedzona konsultacją z osobą prowadzącą ciążę, która zaleci przyjmowanie odpowiedniej dawki tego makroelementu. Najłatwiej przedawkować można jednak magnez, który dostarczany jest w formie kroplówki. Dlatego kroplówka z magnezu w ciąży podawana jest tylko wtedy, kiedy istnieją konkretne wskazania oraz zawsze w szpitalu, pod kontrolą personelu medycznego.

Kroplówka z magnezem

Kiedy stosowana jest kroplówka z magnezu w ciąży? W kroplówce z magnezem znajduje się siarczan magnezu. To lek, który podawany jest kobietom ciężarnym w konkretnych sytuacjach medycznych. Przede wszystkim stosuje się go wtedy, kiedy dochodzi do wystąpienia ciężkiego stanu przedrzucawkowego (preeklampsji) lub rzucawki (eklampsji).

Stan przedrzucawkowy to stan, który wystąpić może w czasie ciąży, porodu lub połogu. Rozpoznawany jest wtedy, kiedy ciśnienie tętnicze wynosi 140/90 mmHg lub więcej oraz dodatkowo występuje białkomocz powyżej 0,3 g. Stan ten jest niebezpieczny ze względu na to, jakie może dawać powikłania. Stan przedrzucawkowy poprzedza rzucawkę, czyli wystąpienie drgawek, które zagrażają zdrowiu matki oraz dziecka. Rozwój stanu przedrzucawkowego może być spowodowany poprzez czynniki immunologiczne, poprzez uszkodzenie śródbłonka, czynniki genetyczne, a także poprzez niedostateczny przepływ krwi przez łożysko. Czynników tych może być wiele i ciągle są one badane. Dobrze znane są natomiast czynniki predysponujące do wystąpienia stanu przedrzucawkowego. Są nimi: pierwsza ciąża, wiek poniżej 20 lub powyżej 40 lat, występowanie niektórych chorób przewlekłych, a także BMI powyżej 30.

Stan przedrzucawkowy to dosyć szeroki temat w położnictwie. Jednak to, co nas dzisiaj najbardziej interesuje, to to, jaką rolę odgrywa tutaj magnez. Siarczan magnezu to lek, który stosowany jest właśnie w profilaktyce drgawek oraz w przerywaniu napadów drgawek. Podaje się go dożylnie. Ze względu na to, że może powodować wystąpienie objawów niepożądanych, w czasie jego podaży położne szczególnie monitorują stan zdrowia kobiety i płodu.