Nudności i wymioty w ciąży – położna radzi, co zrobić

Skąd biorą się nudności i wymioty w ciąży?

Na pewno zdajesz sobie sprawę z tego, że okres ciąży wiąże się nierozerwalnie z wieloma zmianami w twoim organizmie. Znakomita większość z nich spowodowana jest przez wahania w układzie hormonalnym, zwłaszcza na samym początku ciąży.

Jeżeli dojdzie do zapłodnienia, w twoim organizmie rusza wielka machina zmian i już po kilku dniach możesz sama zaobserwować, że dzieje się w twoim ciele coś zupełnie innego, nowego. Do tych najbardziej oczywistych objawów ciąży należą:

• zatrzymanie miesiączki – wynik wzrostu stężenia progesteronu i estrogenów,
• zaparcia – działanie progesteronu na napięcie mięśniówki gładkiej jelita grubego,
• częste oddawanie moczu – zwiększone przekrwienie pęcherza oraz powiększająca się macica, która uciska pęcherz,
• tkliwość i bolesność piersi – obrzęk przewodów wyprowadzających i gruczołów w sutkach z powodu wysokich stężeń progesteronu i estrogenów,
• drażliwość i zmęczenie
• wymioty, ból głowy i nudności.

Nudności i wymioty w ciąży są wciąż pod baczną obserwacją naukowców, ponieważ nie ma stuprocentowej pewności skąd się biorą i dlaczego u jednych kobiet pojawiają się w stopniu nasilonym, a u niektórych występuje brak nudności w ciąży. Najprawdopodobniej jedną z głównych ról grają estrogeny i progesteron.

Dodatkowo, niezwykle ważnym czynnikiem okazał się tak zwany hormon ciążowy – gonadotropina kosmówkowa hCG. Jej produkcja rozpoczyna się po kilku dniach od zapłodnienia, a stężenie jej w twoim organizmie wzrasta do końca 1 trymestru. To w zasadzie dzięki niej możemy rozpoznać w badaniu krwi, czy jesteś w ciąży oraz czy ciąża prawidłowo się rozwija.

Obecność w organizmie gonadotropiny kosmówkowej nie tylko warunkuje prawidłowy rozwój zarodka, ale również spowalnia pracę układu pokarmowego oraz przyczynia się do wyostrzonej reakcji na różne zapachy u przyszłej mamy. Często bywa tak, że wasze ulubione potrawy nagle zaczynają wam brzydko pachnieć lub nawet powodują ból głowy i nudności.

Mdłości w ciąży mogą również pojawić się nieco później w 2 miesiącu ciąży, ponieważ dolegliwości te powstają również na podłożu psychosomatycznym. Znalezienie się w nowej, nieznanej sytuacji, zmiany funkcjonowania organizmu, emocje około ciążowe, stres i zmęczenie – te wszystkie aspekty mogą doprowadzać do reakcji organizmu, jakimi są mdłości w ciąży.

Kiedy pojawiają się nudności w ciąży?

Jak już wspominałam wyżej, nudności i wymioty pojawiają się u 50–80% ciężarnych, a więc znakomita większość z was borykała się lub dopiero będzie stawiać czoła tym nieprzyjemnym dolegliwościom. Kochane mamy i ciężarne, które już mają to za sobą – kiedy zaczęły wam się mdłości?

Zazwyczaj pierwsze objawy ciąży udaje wam się rozpoznać w momencie, gdy powinna pojawić się miesiączka, a jednak jej brakuje. Właśnie wtedy, około 4.–6. tygodnia ciąży nastaje ten moment, kiedy pojawiają się nudności w ciąży. Sprawdź również: 4 tydzień ciąży – pierwsze objawy, badania, zalecenia.

Jak zapewne zauważyłaś, nie używam popularnego terminu „poranne nudności” i robię to celowo. Nieprawdą jest, że dolegliwości pojawiają się tylko z samego rana. Bardzo często widujemy również wieczorne nudności w ciąży albo takie, które przeciągają się na cały dzień, momentami mniej lub bardziej nasilone.

Okazuje się dodatkowo, iż bodziec przyczyniający się do powstawania nudności i wymiotów w ciąży związany jest z tak zwaną kosmówką (błona chroniąca płód i tworząca łożysko), a nie samym płodem, ponieważ w sytuacji, gdy ciąża powikłana jest zaśniadem groniastym (wadliwe zapłodnienie komórki jajowej), kobiety często skarżą się na silne mdłości i wymioty.

Sytuacja ma się również nieco inaczej przy ciąży wielopłodowej. W przypadku ciąży bliźniaczej lub trojaczej, stężenie gonadotropiny kosmówkowej w organizmie przyszłej mamy jest zdecydowanie większe, dlatego ryzyko wystąpienia nudności i wymiotów jest jeszcze wyższe niż w przypadku ciąży pojedynczej.

Co zrobić, jeżeli u ciebie występuje brak nudności w ciąży? Cieszyć się! To oznacza, że jesteś w tej grupie szczęśliwców, którym udało się ominąć ten nieprzyjemny aspekt ciąży. Korzystaj z dobrego samopoczucia, sprawdzaj, jak smakują ci różne potrawy i dbaj o siebie w tym ważnym dla ciebie i twojego maluszka czasie.

Kiedy ustępują nudności?

U części przyszłych mam nudności i wymioty są na stałym poziomie uprzykrzania dnia, ale czasami mogą mieć one charakter postępujący, a to wiąże się z pogorszeniem jakości życia ciężarnych. Ważne jest, aby każda z was konsultowała swoje dolegliwości z ginekologiem prowadzącym ciążę.

Jak już wspominałam, początek nudności wypada około czwartego tygodnia ciąży, ale dolegliwości mogą osiągnąć swój szczyt dopiero około 9. tygodnia ciąży. Kiedy ustępują mdłości? Bywa bardzo różnie…

U jednych z was już w 2 miesiącu ciąży sytuacja się nieco stabilizuje – i to jest właśnie to grono szczęśliwców – a u niektórych mdłości trwają nawet do końca pierwszego trymestru. Zakłada się, że do 14. tygodnia ciąży dolegliwości powinny ustąpić, jednak bardzo często bywa, że przyszłe mamy muszą borykać się z nimi do około 22. tygodnia ciąży.

A co zrobić w sytuacji, gdy mdłości pojawią się w 3 trymestrze ciąży? Przede wszystkim nie panikować. W 3 trymestrze ciąży mdłości i wymioty mogą pojawić się w związku ze stresem przed porodem, skracaniem i rozwieraniem się szyjki macicy oraz uciskiem rozciągniętej macicy na narządy układu pokarmowego.

Jak pozbyć się uczucia mdłości?

Pamiętaj, że nie wolno bagatelizować nudności i wymiotów, tylko sprawdzać i szukać tego, co pomaga akurat tobie. Poranne czy wieczorne nudności w ciąży – nie musisz się z nimi zaprzyjaźniać, a twój lekarz ginekolog na pewno poleci ci odpowiednie tabletki na nudności w ciąży.

Przede wszystkim należy odróżnić nudności i wymioty ciężarnych od innych chorób, które mogą dawać podobne objawy, jak na przykład:

• zapalenie wyrostka robaczkowego,
• zapalenie wątroby,
• zapalenie trzustki,
• choroby dróg żółciowych,
• odmiedniczkowe zapalenie nerek,
• zaburzenia metaboliczne (kwasica ketonowa w cukrzycy, porfiria, choroba Addisona).

Tyle co na nudności w ciąży, zwracaj również uwagę na wszelkie pojawiające się dodatkowe objawy. Pojawienie się gorączki, obecne bóle brzucha, biegunka i bóle głowy – nie są to typowe objawy i w takim wypadku należy niezwłocznie poszukać prawdziwej przyczyny złego samopoczucia. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Zatrucie pokarmowe w ciąży a bezpieczeństwo ciąży.

Chciałabym, żebyś zapamiętała bardzo ważną rzecz – jeżeli wymioty są uporczywe, ostre i nie dają ci normalnie funkcjonować, koniecznie skieruj swoje kroki do ginekologa. Bardzo prawdopodobnym jest fakt, iż w rozpoznaniu klinicznym usłyszysz hasło „niepowściągliwe wymioty ciężarnych” oraz otrzymasz skierowanie do szpitala.

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych wiążą się z utratą wagi, odwodnieniem, ketonurią oraz zaburzeniami elektrolitowymi, które mogą prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowia twojego oraz rozwijającego się płodu. Dlatego też ciężarne dotknięte tą przypadłością muszą pogodzić się z koniecznością hospitalizacji, która ma na celu unormowanie ich stanu zdrowia i obserwację dobrostanu ciąży.

Co na nudności w ciąży?

Według ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników w przypadku pojawienia się łagodnej wersji nudności i wymiotów, należy zweryfikować swój styl życia oraz stosowaną dietę. Twoje ciało w czasie ciąży wymaga od ciebie specjalnego traktowania, nigdy o tym nie zapominaj!

Eksperci wskazują również, iż zalecane jest doraźne stosowanie łagodzących preparatów. Tabletki na nudności w ciąży zawierają najczęściej imbir lub rumianek. Korzystnie na twoje samopoczucie, co pomaga również zmniejszyć dolegliwości gastryczne, wpływają akupunktura oraz specjalne masaże dla ciężarnych.

Według badaczy imbir na nudności w ciąży sprawdza się wręcz znakomicie. Badania wykazały, że stosowanie przez ciężarne preparatów z imbirem przez tydzień, znacznie zmniejszyło częstotliwość pojawiania się mdłości i wymiotów.

Inne badania kontrolne wykazały, iż skuteczną w walce z mdłościami i wymiotami w ciąży okazuje się być witamina B6 oraz leki przeciwhistaminowe. W sytuacji, kiedy trzeba zastosować silniejsze środki, lekarz może zdecydować się na zastosowanie antagonistów dopaminy (np. Metoklopramid), antagonistów receptora 5-hydroksytryptaminy (np. Ondansetron) lub glikokortykosteroidy (Metylprednizolon).