Jak ustalić datę porodu?

Stało się! Test ciążowy pokazał wynik pozytywny – czekają cię teraz wspaniałe miesiące zmian w funkcjonowaniu twojego organizmu. Masz również czas, aby przygotować się na odwrócenie całego twojego życia do góry nogami po nadejściu nowego domownika. No właśnie, ile dokładnie jest tego czasu?

Prawidłowa ciąża u ludzi trwa 40 tygodni, czyli około 9 miesięcy. Dokładny termin porodu wyznacza się na podstawie daty ostatniej miesiączki, badania USG lub daty dokładnego dnia zapłodnienia, jeżeli była zastosowana technika wspomaganego rozrodu, bądź wiesz dokładnie, kiedy doszło do zapłodnienia.

Aby ustalić termin porodu na podstawie ostatniej miesiączki, stosuje się regułę Naegelego. Polega ona na dodaniu siedmiu dni do daty pierwszego dnia ostatniego krwawienia i odjęciu od tego trzech miesięcy. Brzmi trochę skomplikowanie, a wcale takie nie jest. Jeżeli, przykładowo, twój ostatni okres rozpoczął się 3 grudnia, to według tej zasady termin porodu przypada na 10 września.

Jeżeli znany jest ci dokładny termin zapłodnienia, wystarczy do tej daty doliczyć 266 dni, aby ustalić termin porodu. Sytuacja nieco się komplikuje, kiedy twoje miesiączki są nieregularne i nie jesteś w stanie ustalić, w którym momencie mogło dojść do zapłodnienia.

Około 15% populacji kobiet ma nieregularne miesiączki i ustalenie terminu porodu przy pomocy reguły Naegelego jest wręcz niemożliwe. W takiej sytuacji z pomocą przychodzi nam badanie ultrasonograficzne.

W trakcie badania USG dokonuje się pomiaru CRL (długość ciemieniowo-siedzeniowa), dzięki któremu można bardzo dokładnie określić wiek ciąży. Takie badanie wykonuje się w I lub II trymestrze, między 6. a 14. tygodniem ciąży. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Najdokładniejszy termin porodu – położna mówi, jak go określić.

Jak organizm przygotowuje się do porodu?

Ciąża donoszona to taka, która ma już 38 – 40 tygodni. W tym czasie powinien rozpocząć się proces, który pociąga za sobą wiele zmian, prowadzących do urodzenia dziecka. Za początek porodu uznaje się występowanie regularnej czynności skurczowej mięśnia macicy oraz skracanie i rozwieranie się szyjki macicy.

Czy zdajesz sobie jednak sprawę z tego, że twój organizm już kilka dni, a nawet tygodni, wcześniej daje oznaki zbliżającego się porodu? Najwcześniejsze objawy i sygnały mogą być dla ciebie mylące – możesz wcale ich nie zauważyć lub zareagować zbyt szybko i udać się niepotrzebnie do szpitala. Pamiętaj, że nasze ciała różnią się od siebie i tak samo różnie będą przechodzić ciążę i poród. Nie porównuj się do innych, tylko wsłuchuj się w swój własny organizm.

Wygląd brzucha przed porodem

Zacznijmy od obniżenia się brzucha przed porodem. W II trymestrze ciąży, kiedy płód rośnie, a macica rozciąga się aż do twoich żeber, możesz odczuwać trudności z oddychaniem –jest to zupełnie naturalne. Sytuacja zmienia się około 3 tygodni przed porodem, kiedy macica osiąga wysokość podobną do tej z 32. tygodnia ciąży.

Maluszek powoli wstawia się do kanału rodnego, a ty możesz zaobserwować w lustrze, że brzuch znajduje się zdecydowanie niżej niż dotychczas. Macica przestaje uciskać na przeponę, a tobie oddycha się znacznie łatwiej. Dodatkowo mijają dolegliwości gastryczne, związane ze ściskiem żołądka. Jeżeli chcesz wiedzieć, jak radzić sobie ze zgagą w ciąży, sprawdź tutaj.

Czop śluzowy

Wczesne symptomy porodu to takie, które pojawiają się kilka dni przed porodem, jak nasz kolejny przykład – odejście czopa śluzowego. Czym w ogóle jest ten słynny czop? Jest to zbita masa, stworzona z wydzieliny pochwowej, której zadaniem jest oddzielenie jamy macicy od środowiska zewnętrznego. Czop znajduje się w szyjce macicy i szczelnie ją zamyka, aby nie przedostały się do środka żadne patogeny.

Kiedy zbliża się czas porodu, szyjka macicy staje się bardziej miękka i rozluźniona, co zazwyczaj skutkuje wypadnięciem czopa śluzowego na zewnątrz. Może on pojawić się na bieliźnie w całości, ale również może wydostawać się powoli w postaci galaretowatej wydzieliny.

Ważna sprawa – wydzielina może być jasna, kremowa, ale także różowa, podbarwiona lekko krwią. Jeżeli wypadnięcie czopa nie pociąga za sobą żadnego krwawienia z dróg rodnych, to wszystko jest w porządku. Dowiedz się więcej w artykule na temat krwawienia w ciąży.

Zwiększony śluz przed porodem często mylony jest z odchodzeniem czopa, nie martw się, jeżeli dojdzie do takiej pomyłki. Pamiętaj jednak, że pojawienie się galaretowatej wydzieliny, czyli czopa śluzowego, nie jest wskazaniem do udania się do szpitala. Często bywa, iż czop wypadnie dopiero w trakcie porodu, kiedy dochodzi do rozwierania się szyjki macicy.

Układ pokarmowy

Pierwsze objawy porodu powiązane są również z układem pokarmowym. Organizm kobiety jest tak fantastycznie stworzony, iż sam dobrze wie, co i kiedy ma robić. Zwiększenie się stężenia prostaglandyn powoduje oczyszczanie organizmu przed porodem.

Biegunka i wymioty to bardzo często występujące zwiastuny i oznaki porodu – mówimy oczywiście o okresie, kiedy ciąża powinna się zakończyć. Jeżeli takie dolegliwości pojawiają się wcześniej, skonsultuj się ze swoim lekarzem ginekologiem.

Oczyszczanie organizmu przed porodem to przede wszystkim oczyszczenie się jelit ze złogów kałowych, aby rodzący się maluch miał łatwiejszą drogę do pokonania. Sprawdź również artykuł: Lewatywa przed porodem – położna wyjaśnia, po co ją wykonać.

Wiele kobiet w terminie porodu zmaga się również ze wzdęciami, zaparciem lub uczuciem parcia na odbytnicę. Dzieje się tak z dwóch powodów. Po pierwsze, płód obniża się i wstawia w kanał rodny, co powoduje ucisk na wszystkie narządy dookoła, a po drugie, wzrasta poziom stresu, związanego ze zbliżającym się porodem.

Wczesne symptomy porodu to również utrata masy ciała i zmniejszenie apetytu. Zwiastuny te są rzadko zauważane przez ciężarne – spadek na wadze to jedynie 0,5 – 1 kg, a apetyt może być przecież różny od pory dnia czy od pogody. Zwłaszcza, że niektóre z was, wręcz przeciwnie, będą odczuwały wzmożony apetyt.

Układ moczowy

Zwiększanie się masy płodu i rozciąganie mięśnia macicy powodują ucisk na sąsiadujące narządy, w tym na pęcherz, a co za tym idzie – częste wizyty w toalecie. Możesz jednak sama zauważyć najwcześniejsze objawy zbliżającego się porodu, kiedy parcie na pęcherz będzie jeszcze większe.

Może dojść do sytuacji, że będziesz wstawać parę razy w ciągu nocy, aby oddać mocz. Dzieje się tak, ze względu na obniżającą się główkę dziecka. Częstsze oddawanie moczu powoduje wspomnianą wyżej utratę masy ciała, która powiązana jest ze zwiększoną utratą płynów wraz z moczem.

Kręgosłup i pachwiny

Ból kręgosłupa może niestety towarzyszyć ciężarnym już od II trymestru ciąży, kiedy powiększa się brzuch i zmienia się nieco krzywizna kręgosłupa. Warto zadbać o wzmocnienie mięśni przykręgosłupowych i brzucha jeszcze przed ciążą lub – za pozwoleniem lekarza – uczęszczać na specjalne ćwiczenia w trakcie ciąży.

Jeżeli bóle pleców, zwłaszcza okolicy krzyżowej, pojawiają się dopiero w okresie okołoporodowym, mogą być uznawane za zwiastuny porodu. Bardzo często dolegliwości rozciągają się do bioder i powodują ból pachwin, który pojawia się podczas różnych aktywności, jak chodzenie czy przewracanie się z boku na bok. Sprawdź także ten artykuł: Jak wygląda poród? Położna wyjaśnia krok po kroku.

Ból pleców i ból pachwin mogą być skutecznie łagodzone dzięki TENS. Aparat działa na zasadzie elektrostymulacji, blokując sygnały bólowe. Rozluźnia i masuje mięśnie i jest całkowicie bezpieczny dla matki i dziecka.

Kobieta w zaawansowanej ciąży trzynająca budzik na wysokości brzucha, a także objawy porodu bez tajemnic
Jak wyglądają objawy porodu, czyli kiedy ciało daje nam sygnał, że czas udać się do szpitala - porady położnej

Wody płodowe

Nie ma chyba bardziej oczywistego zwiastuna porodu, jak odpłynięcie płynu owodniowego. Kiedy pęka pęcherz płodowy, dochodzi do odejścia wód płodowych. Czasami przyczyny nie są nam znane, ale zazwyczaj wiąże się to z napinaniem się mięśnia macicy, czyli ze skurczami.

Płyn owodniowy może całkowicie cię zaskoczyć chlustem na podłogę, aczkolwiek może też powolutku i po trochę sączyć się z dróg rodnych, dlatego bardzo często śluz przed porodem, który może być bardziej wodnisty, jest mylony z odpływaniem wód.

Niezależnie od ilości i rodzaju płynu owodniowego, należy swoje kroki skierować do szpitala. Na oddziale zostanie pobrana ci krew na badania laboratoryjne, aby kontrolować stan zapalny organizmu. Według standardów, stosuje się w szpitalu postawę wyczekującą i daje szansę na samoistne rozpoczęcie się porodu.

Jeżeli do 48h nie pojawią się skurcze macicy, należy podjąć decyzję o indukcji porodu. Procedura ta jest przyspieszona, jeżeli odpływa zielony płyn owodniowy. Pamiętaj, że wody płodowe odpływają cały czas, aż do momentu narodzenia się dziecka. Zaopatrz się w dużą ilość wkładek higienicznych, na pewno się przydadzą.

Skurcze macicy

Czy wiedziałaś o tym, że pierwsza czynność skurczowa macicy pojawia się już około 20. tygodnia ciąży? Są to tak zwane skurcze Alvareza i mają one za zadanie przygotować macicę do przyszłego porodu. Są na tyle delikatne, że większość kobiet w ogóle ich nie rozpoznaje.

Kilka tygodni przed porodem pojawiają się skurcze Braxtona Hicksa, które mogą występować dwa razy na godzinę i powodować uczucie dyskomfortu. Większość kobiet porównuje je do bólu miesiączkowego.

Czym bliżej porodu, tym te skurcze mogą być bardziej odczuwalne i występować znacznie częściej. Możesz odczuwać napinanie się całego brzucha, które bywa na tyle nieprzyjemne, iż często mylone jest z początkiem porodu. Mimo wszystko nadal są to skurcze przepowiadające.

Skurcze porodowe to takie, które występują regularnie i się już nie wyciszają. Na początku mogą to być 2–3 skurcze na 10 minut, ale z godziny na godzinę stają się one coraz częstsze, dłuższe i mocniejsze.

Jak zachowuje się dziecko tuż przed porodem?

Jeżeli twój maluch przez całą ciążę urządzał sobie maratony biegowe w twoim brzuchu, to wiedz, że przed samym porodem zdecydowanie się uspokoi. Nie dość, że będzie miał już o wiele mniej miejsca w macicy na wygibasy, to w ostatnich tygodniach będzie wstawiać się powoli do kanału rodnego i mocno przyginać.

Bardzo ważne jest, abyś obserwowała ruchy płodu w ostatnich tygodniach ciąży. Będą one zdecydowanie mniej intensywne, ale musisz odczuwać przynajmniej 10 ruchów dziennie. Jeżeli przez dłuższy czas twój maluch się nie rusza lub wykonuje bardziej intensywne i gwałtowne ruchy, skonsultuj się ze swoim lekarzem prowadzącym ciążę lub skieruj się do najbliższego szpitala, aby wykonać badanie KTG i USG.

Kiedy udać się do szpitala?

Wymienione wyżej pierwsze objawy porodu są, jak widzisz, bardzo różne i nie wszystkie mogą zostać przez ciebie dostrzeżone. Nie są one jednak wskazaniem do zgłoszenia się do szpitala. Twój organizm potrzebuje trochę czasu na przygotowanie się do tego wielkiego wysiłku, jakim jest poród, dlatego zaczyna już na kilka tygodni przed rozwiązaniem.

Kiedy poczujesz pierwsze skurcze macicy, skonsultuj się ze swoją położną lub lekarzem. Oni podpowiedzą ci, jak powinnaś liczyć nasilanie się czynności skurczowej i kiedy pojawi się dobry moment do wyjazdu na salę porodową.

Nie zwlekaj z wyjazdem do szpitala, jeżeli:

  • pojawiło się krwawienie z dróg rodnych,
  • odpłynął zielonkawy płyn owodniowy,
  • skurcze występują co 5 minut lub częściej,
  • dokuczają ci silne wymioty,
  • parametry ciśnienia tętniczego niepokojąco wzrosły.

Pamiętaj, jeżeli dzieje się cokolwiek niepokojącego, czujesz, że coś jest nie tak – nie czekaj, zgłoś się do swojego lekarza ginekologa lub do najbliższego szpitala z oddziałem położniczym. Zawsze lepiej przyjechać za szybko i wrócić jeszcze do domu, niż borykać się z nieprzyjemnymi konsekwencjami.

Bibliografia:

  1. G. H. Bręborowicz, Położnictwo, tom 1, wydanie III, red. naukowa G.H. Bręborowicz, K. Czajkowski, Warszawa 2020.
  2. K. Stawicka, B. Kotlarz, Opieka nad kobietą rodzącą, Poród. Przebieg, zasady prowadzenia i kompetencje położnicze, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, 2015, str. 97–129.
  3. https://www.pbkm.pl/pregnancy-zone-2/kalendarz-ciazy/objawy-zblizajacego-sie-porodu?gclid=Cj0KCQjw9fqnBhDSARIsAHlcQYQeLaRgAoWUcSzZRXXIM79F1uuwPHB34g5vhfp0mny7Q2RW33oDhwkaAuBsEALw_wcB dostęp: 10.09.2023.
  4. https://www.medonet.pl/leki-od-a-do-z/ciaza,objawy-porodu,artykul,1733535.html dostęp: 10.09.2023.
ikona podziel się Przekaż dalej