Rumianek w ciąży - położna radzi, jak i kiedy go stosować

Rumianek – właściwości

Rumianek lekarski (Chamomilla recutita), a w zasadzie koszyczki kwiatowe (Chamomillae anthodium) tej rośliny, stosuje się wewnętrznie, głównie w postaci herbatek, jako napar, na: dolegliwości żołądkowo – jelitowe, wzdęcia, stany zapalne przewodu pokarmowego, odbijanie, na mdłości, na zaparcia, na wzdęcia.

Zewnętrznie natomiast polecany jest do płukania jamy ustnej i gardła, do inhalacji, płukanek. Popularne są również nasiadówki z rumianku oraz maści w zapaleniach okolicy odbytu i narządów płciowych. Rumianek działa przeciwzapalnie, przeciwwrzodowo, rozkurczowo, oczyszczająco na rany, przeciwdrobnoustrojowo, moczopędnie (lepiej nie pić przed snem, czy dłuższą podróżą).

Rumianek w ciąży jest uznawany za roślinę bezpieczną, a jego główny składnik (bisabolol) nie jest substancją toksyczną i nie ma szkodliwego działania na dziecko w macicy. Koszyczki rumianku są zaliczane do kategorii A (klasyfikacja ESCOP), co oznacza kategorię najbezpieczniejszych substancji do stosowania w ciąży. Badania toksykologiczne nie wykazały teratogennego (nowotworowego) ani toksycznego działania bisabololu.

Ważne! Jeśli wdrożone jest leczenie przeciwkrzepliwe w ciąży z preparatami zawierającymi warfarynę to trzeba pamiętać, że między rumiankiem a warfaryną występuje interakcja; wzmocnienie działania warfaryny. Istnieje wtedy ryzyko krwotoków. Dlatego też rumianku nie należy pić przyjmując preparaty z warfaryną (Warfin - lek). Warfaryna w ciąży jednak stosowana jest bardzo rzadko.

Picie rumianku w ciąży, kąpiele rumiankowe, nasiadówki z rumianku, kompresy, płukanki będą więc bezpieczne w okresie ciąży. Do kąpieli poleca się stosować 5g koszyczków rumianku na 1 litr wody.

Herbata rumiankowa może uczulać. Około 2% społeczeństwa ma alergię na rumianek i wszelkie produkty, w których się znajduje, dlatego w przypadku takich reakcji nie wolno pić rumianku ani stosować go w maściach, czy kosmetykach.

Sprawdź, czy zielona herbata w ciąży jest dozwolona do picia.

Ile rumianku można pić w ciąży?

Picie rumianku w ciąży może pomóc na mdłości, na zaparcia w ciąży i na wzdęcia, które są objawami dość częstymi w ciągu tych 9 miesięcy. Rumianek uważany jest za bezpieczny surowiec zielarski w ciąży. Napar z rumianku może być wypijany codziennie, jednak trzeba mieć na uwadze, że jak z każdą substancją, tak też z rumiankiem nie należy przesadzać. Skutki uboczne zbyt dużej ilości wypijanego rumianku to wręcz nasilenie nudności i wymiotów (mimo, że normalne ilości 1 -2 szklanek dziennie mogą je zmniejszyć), alergie oraz zwiększenie senności. W przypadku bardzo dużej ilości spożywanego naparu może dojść do porodu przedwczesnego, czy zaburzeń krążenia u dziecka, co opisuje literatura naukowa. Są to wyjątkowe przypadki, gdzie rumianek był wypijany w bardzo dużych ilościach.

Warto także wspomnieć, czym właściwie jest napar? Napar to pośrednia forma między wyciągiem zimnym (ziele jest przez pewien czas przetrzymywane w wodzie o temperaturze pokojowej) a odwarem (surowiec jest gotowany). Aby przyrządzić napar należy zalać wrzącą wodą surowiec zielarski, naczynie przykryć na zazwyczaj około 10 – 15 minut (każde zioło ma inne instrukcje parzenia).  Po tym czasie następuje cedzenie lub usunięcie torebki z zielem i pozostawienie do stygnięcia.

Rumianek w ciąży może być ze spokojem spożywany 1 -3 razy dziennie po jednej saszetce lub równoważnej ilości koszyczków rumianku. Warto wspomnieć, że jeśli do tej pory kobieta nie piła nigdy rumianku i nie stosowała kosmetyków z jego udziałem, to pierwsza próba z tolerancją rumianku powinna mieć miejsce raczej po ciąży. Tak jak już wspominałam, istnieją osoby, które mają alergię na rumianek i nie byłoby bezpiecznym posunięciem by sprawdzać na sobie wrażliwość na rumianek, kiedy jest się akurat w ciąży.

Jeśli lubisz kawę, zobacz czy bezpieczne jest jej picie w ciąży.

Czy dozwolone jest picie rumianku podczas karmienia piersią?

Podczas karmienia piersią rumianek jest dozwolony; nie wykazano jego negatywnego wpływu na laktację i dziecko. Jest powszechnie stosowany jako galaktogog (środek zwiększający ilość produkowanego mleka), mimo że do tej pory nie udowodniono jego skuteczności i zwiększenie ilości wytwarzanego pokarmu może być związane raczej z większą ilością wypijanych płynów wraz z herbatką rumiankową. Potwierdzony wpływ na zwiększenie laktacji ma za to słód jęczmienny.

Rumianek może być stosowany w formie okładów miejscowo w leczeniu popękanych, zmienionych zapalnie brodawek sutkowych. Część badaczy stwierdza nawet większą skuteczność rumianku niż stosowanie lanoliny. Aby przygotować okład z rumianku należy zaparzyć saszetkę rumianku w około pół szklanki wody, poczekać aż napar lekko ostygnie i zanurzyć w nim czystą gazę. Następnie odsączyć i przykładać do brodawek. Warto skonsultować się także z położną, która jest certyfikowanym doradcą laktacyjnym w okolicy. Lista certyfikowanych doradców laktacyjnych znajduje się na stronie Polskiego Towarzystwa Konsultantów i Doradców Laktacyjnych (https://laktacja.org.pl/konsultanci-ibclc-oraz-doradcy-cdl/ )

Podobnie jak w czasie ciąży, tak też w czasie karmienia piersią, nie zaleca się przesadzać z ilością wypijanego dziennie rumianku. Jest sklasyfikowany jako bezpieczny surowiec zielarski w ciąży i podczas karmienia, ale jak z każdą substancją – nie należy przesadzać, bo mogą ujawnić się skutki uboczne, których nie obserwuje się wypijając 1 -2 szklanki dziennie.

Zobacz, jakie są zasady diety podczas karmienia piersią.

Nasiadówki z rumianku

Nasiadówki z rumianku są stosowane w przypadku stanów zapalnych w okolicy narządów rodnych oraz okolic odbytu – m.in. hemoroidy. Polega to na zanurzeniu pośladków, ale najlepiej całych bioder (woda powinna sięgać mniej więcej do pępka) na kilkanaście minut w ciepłej wodzie w dużej misce lub wannie w ciepłej wodzie z naparem z rumianku. Nasiadówki z rumianku sprawdzą się przy zapaleniach pęcherza, pochwy oraz w przypadku hemoroidów.

Zobacz jakie objawy dają hemoroidy, jak powstają i jak jeszcze można radzić sobie z hemoroidami w ciąży.

O ile nasiadówki nie są polecane w ciąży ogółem, to należy mieć na uwadze, że chodzi głównie o nasiadówki w wysokiej temperaturze wody oraz z użyciem ziół, które nie mogą być stosowane w ciąży. Takie nasiadówki są niebezpieczne i mogą wywołać poród przedwczesny. Nasiadówka w ciąży powinna być w dosłownie lekko ciepłej wodzie (15 – 20 stopni), nie trwać zbyt długo ( do 15 minut) by woda nie wychłodziła się, a z nią drogi rodne. Nasiadówki nie mogą być także wykonywane podczas  gorączki, w zapaleniach bakteryjnych i grzybiczych dróg moczowych i rodnych, by nie przenosić zakażenia i nie spowodować pogorszenia objawów. By zrobić nasiadówkę trzeba 3 torebki rumianku lub podobną ilość koszyczków rumianku zaparzyć w 2 litrach gorącej wody, wlać do miski i uzupełnić wodą do osiągnięcia temperatury 15 – 20 stopni. Nade wszystko jednak warto byłoby się skonsultować z lekarzem oraz osobą zajmującą się ziołolecznictwem na co dzień, czy nasiadówka z rumianku w danym tygodniu ciąży i przy danych objawach przyniesie korzyści.

Jakich ziół nie można pić w ciąży?

Herbata rumiankowa należy do ziół uznawanych za ogólnie bezpieczne w ciąży. Do tej kategorii należą także imbir lekarski, żurawina wielkoowocowa, mięta pieprzowa, nagietek.

Natomiast jakich ziół nie można pić w ciąży? Z uwagi na różne substancje, które u człowieka mogą działać oczywiście prozdrowotnie w różnych problemach, ale w ciąży prowadzić do wad płodu, poronień itd. bezwzględnie przeciwwskazane są:

• Piołun (działanie przecipasożytnicze, wspomagające pracę przewodu pokarmowego)
• Aloes (przeciwzapalnie, przyspieszające gojenie ran)
• Kozieradka (działanie obniżające poziom cukru we krwi oraz poziom cholesterolu, normowanie ciśnienia tętniczego)
• Szałwia (m.in. przeciwzapalnie, w infekcjach)
• Senes (składnik herbatek na wypróżnienie – właściwości przeczyszczające)
• Koper włoski (przeciwzapalnie, wiatropędnie, ochronnie na żołądek)
• Boldo (napar z liści, ekstrakty, wspomagają wydzielanie żółci i soku żołądkowego, przeciwdziałają rozwojowi pasożytów; boldo obecne jest w popularnym leku Boldaloin).

Istnieje jeszcze wiele ziół przeciwwskazanych w ciąży, jednak są one spożywane nie w formie herbatek.