Skurcze w ciąży – jak odróżnić przepowiadające od porodowych?

Co to są skurcze ciążowe?

Po zapłodnieniu w jajowodzie komórka jajowa przesuwa się do macicy, aby tam znaleźć idealne miejsce do rozwoju zarodka. Przez całą ciążę macica staje się najlepszym środowiskiem do wzrostu płodu, aby na koniec ciąży doprowadzić do porodu. Zbudowana jest ona z:

• błony surowiczej (omacicze),
• błony mięśniowej (śródmacicze),
• błony śluzowej (wmacicze).

Zapewne domyślasz się już po samych nazwach, gdzie znajduje się która błona. Dzisiaj skupimy się na tej środkowej – błonie mięśniowej, zwanej również myometrium. Jest to najgrubsza warstwa ścian macicy, tworzy tak zwany mięsień maciczny i to właśnie ona odpowiedzialna jest za skurcze brzucha.

Myometrium kurczy się co miesiąc, kiedy nie jesteś w ciąży, powodując bóle menstruacyjne, jest odpowiedzialne za skurcze w ciąży i skurcze prowadzące do porodu.

Teraz wyjaśnijmy sobie co to są skurcze. Jak zapewne dobrze wiesz, mogą one dotyczyć wszystkich mięśni w twoim organizmie. Podczas skurczu dochodzi do skracania się mięśnia, a jego napięcie może być nieprzyjemne, a nawet bolesne.

Komórki mięśniowe macicy doprowadzają do dwóch mechanizmów: retrakcji i dystrakcji. Pierwszy z nich polega na skracaniu się włókien mięśniowych, a drugi – na wydłużaniu. Retrakcję obserwuje się w trzonie macicy (górnej części narządu), a dystrakcję w dolnym odcinku macicy. Prawidłowe działanie tych mechanizmów jest podstawowym warunkiem udanego przebiegu porodu.

Co powoduje skurcze macicy w ciąży?

W odróżnieniu od mięśnia sercowego, każda z komórek w macicy może brać udział w tak zwanej generacji prądu czynnościowego – pobudzenie może powstać w każdej części macicy, a przejaw samoistnej czynności skurczowej możliwy jest do zarejestrowania w trakcie całego okresu bycia w ciąży.

Pierwsze skurcze w czasie ciąży różnią się od tych występujących w 20. tygodniu ciąży, przepowiadających, porodowych czy poporodowych przede wszystkim amplitudą, czyli nasileniem. Skurcze w ciąży dzieli się także pod względem częstotliwości ich występowania, długości trwania i kierunku pojawiania się.

Skurcze ciążowe mają jedno główne zadanie – przygotować twoją macicę do porodu. Jakie uczucie towarzyszy pierwszym skurczom? Prawdopodobnie w ogóle ich nie odczujesz. Tutaj uwaga – jeżeli w pierwszym trymestrze ciąży pojawią się bóle i silne skurcze brzucha, skonsultuj się ze swoim ginekologiem, aby sprawdzić czy z ciążą jest wszystko w porządku oraz czy dolegliwości nie wskazują na jakieś problemy zdrowotne. Sprawdź również: Ból podbrzusza w ciąży – jakie przyczyny, co oznacza?

Od kiedy możesz odczuwać skurcze? Już w 20. tygodniu ciąży możesz poczuć delikatną czynność skurczową mięśnia macicy. Będą to nieregularne, przypadkowo pojawiające się skurcze, które pojawiają się powoli i samoistnie przechodzą. Poznaj także Jakie są fazy porodu naturalnego.

Jak wygląda skurcz w ciąży?

Jak już wspominałam wyżej, w czasie trwania całej ciąży rodzaje skurczów i ich odczuwanie będą się zmieniać. Wyróżniamy trzy rodzaje skurczów:

• skurcze Alvareza
• skurcze Braxtona-Hicksa
• skurcze porodowe.

Skurcze Alvareza

Skurcze pojawiające się na początku ciąży to tak zwane skurcze Alvareza, które zostały zidentyfikowane już na początku 50. lat. Uważa się, że spowodowane są obecnością prostaglandyn w macicy, które prowadzą do rozciągania się włókien mięśniowych macicy.

Są one krótkie, z niską amplitudą (0,2 – 0,4 kPa), o dużej częstotliwości (nawet 20 skurczów na 10 minut), ale większość z was w ogóle ich nie odczuje. Jest to zjawisko absolutnie fizjologiczne i nie stanowi zagrożenia dla przebiegu ciąży.

Skurcze Braxtona-Hicksa

W 1872 roku położnik John Braxton-Hicks zbadał i opisał nasz kolejny na liście rodzaj skurczów. To właśnie jego nazwiskiem określa się skurcze przepowiadające. Skurcze Braxtona-Hicksa mogą pojawić się już po 20. tygodniu ciąży, ale częściej są one odczuwalne bliżej terminu porodu i dlatego, są one często mylone ze skurczami porodowymi.

Ich amplituda jest wyższa niż skurczów Alvareza (2 – 4 kPa), ale częstotliwość zmniejsza się do jednego lub dwóch skurczów na godzinę. Ten rodzaj skurczów ma przygotować organizm ciężarnej do porodu, jednak nie prowadzi do rozpoczęcia się akcji porodowej.

Jak odczuwa się skurcze przepowiadające? To zależy od twojego organizmu i progu bólu. Niektóre ciężarne twierdzą, że czują tylko napinanie się brzucha, co w zasadzie nie boli. Inne z was zgłaszają pobolewanie podbrzusza, podobne do tego, jakie uczucie towarzyszy miesiączce. O twardnieniu brzucha w ciąży przeczytasz tutaj.

Czy skurcze przepowiadające bolą? Od każdego organizmu zależy, jak się je odczuwa i czy powstałe napięcie sprawia ból czy tylko dyskomfort. Zdarza się, że ciężarne mylą skurcze przepowiadające ze skurczami porodowymi, ponieważ odczuwają bardzo silne dolegliwości.

W takim razie, jak rozpoznać, które skurcze są już tymi porodowymi? Skurcze przepowiadające mają stałe natężenie, a więc od kiedy się rozpoczną, ich odczuwanie nie będzie coraz bardziej bolesne. Dodatkowo częstość napinania się brzucha nie zwiększa się – przerwy między skurczami są cały czas takie same albo dłuższe.

Pamiętaj jednak, jeżeli nie jesteś jeszcze w terminie porodu, a skurcze nasilają się, pojawiło się krwawienie z dróg rodnych lub pękł pęcherz płodowy musisz koniecznie udać się do szpitala, gdyż te symptomy mogą grozić porodem przedwczesnym.