Wniosek o urlop macierzyński - wzór, jak go złożyć, na co zwrócić uwagę?
Każda mama, która jest ubezpieczona, ma prawo po urodzeniu dziecka przejść na urlop macierzyński. Pracodawca nie ma prawa jej odmówić, ale i tak trzeba złożyć odpowiednio wniosek o urlop macierzyński. Od terminu złożenia i od tego, czy dostarczy wszystkie dokumenty, zależy w jakiej wysokości będzie wypłacany jej zasiłek macierzyński. Dowiedz się, jak zgłosić urlop macierzyński i w jakim terminie należy złożyć wniosek o urlop macierzyński.
Z tego artykułu dowiesz się:
Urlop macierzyński – najważniejsze informacje
Urlop macierzyński to urlop, który ma pozwolić matce dość do siebie po porodzie i oczywiście zająć się dzieckiem. Przysługuje kobiecie zatrudnionej na umowie o pracę, umowie zlecenie i prowadzącej działalność gospodarczą, która jest ubezpieczona. W zasadzie urlop macierzyński wynosi 20 tygodni, ale jedynie 14 jest obowiązkowych. Z pozostałych sześciu można zrezygnować lub można przekazać je ojcu dziecka.
Urlop macierzyński jest oczywiście płatny. Pracodawca nie ma prawa go odmówić, udziela go po dostarczeniu wniosku i dokumentów takich jak akt urodzenia lub oświadczenie o urodzeniu dziecka, a w czasie jego trwania kobieta jest chroniona – nie może zostać zwolniona i musi mieć zapewnione takie samo lub równorzędne stanowisko po powrocie do pracy. Przyznanie urlopu jest w zasadzie automatyczne, jednak następuje na odpowiednie podanie, które trzeba napisać po porodzie.
Urlop macierzyński trwa 20 tygodni. Jest tak jednak tylko w przypadku, jeśli urodzi się jedno dziecko. Jeśli w czasie jednego porodu przyjdzie na świat więcej dzieci, sprawa wygląda inaczej:
- 31 tygodni urlopu po urodzeniu bliźniąt,
- 33 tygodnie, jeśli na świat przyjdą trojaczki,
- 35 tygodni dla czwórki dzieci,
- 37 tygodni, jeśli urodzi się pięcioro dzieci lub więcej na raz.
Urlop macierzyński przysługuje nie tylko biologicznym rodzicom, lecz także rodzicom, którzy założyli niezawodową rodzinę zastępczą lub przysposobili dziecko na drodze adopcji.
Urlop macierzyński a urlop rodzicielski
Wniosek o urlop macierzyński może zawierać od razu podanie o przydzielenie urlopu rodzicielskiego. Mało kto wie, że to są dwa osobne urlopy, dlatego że najczęściej jeden następuje od razu po drugim. Wiele mam nie chce wrócić do pracy od razu po 20 tygodniach urlopu macierzyńskiego. Dziecko jest wtedy jeszcze malutkie, a prawo pozwala na to, by dłużej się nim opiekować. Może to zrobić mama albo tata.
Urlop rodzicielski wykorzystuje się od razu po zakończeniu 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Podstawowy wymiar to 32 tygodnie, co daje całe 52 tygodnie – cały rok – na spędzenie czasu z dzieckiem. W innych przypadkach można otrzymać:
- 34 tygodnie w przypadku porodu mnogiego,
- 29 tygodni jeśli zostało zaadoptowane dziecko w wieku do 7 roku życia, albo do 10 roku życia dziecka, które ma odroczony obowiązek szkolny.
Urlop rodzicielski można podzielić na 4 części. Pierwsza musi zostać wykorzystana bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Pozostałe można rozłożyć w czasie aż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.
Wysokość zasiłku na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim
Urlop macierzyński i rodzicielski są płatne. W czasie ich trwania rodzic otrzymuje z ZUSu zasiłek macierzyński. Wypłaca się go co miesiąc, można go otrzymać na wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski. Zasiłek wypłacany jest wszystkim ubezpieczonym rodzicom, którzy przerywają pracę by zająć się dzieckiem – matce lub ojcu. Z takiego zasiłku mogą także skorzystać osoby, które przysposobiły dziecko, założyły niezawodową rodzinę zastępczą lub są w trakcie procesu adopcyjnego dziecka lub dzieci. Przysługuje rodzicom adoptującym dziecko poniżej 7 roku życia lub poniżej 10 roku życia dziecka, które ma odroczony obowiązek szkolny.
Wysokość zasiłku na urlopie macierzyńskim i rodzicielskim może być różna. Jeśli składasz wniosek o urlop macierzyński, otrzymujesz 100% średniej pensji z ostatnich miesięcy. W przypadku podjęcia pracy lub jej zmiany w czasie tego roku bierze się pod uwagę tylko miesiące pracy u ostatniego pracodawcy.
Inaczej jest w przypadku zasiłku za urlop macierzyński i rodzicielski. Jeśli za macierzyński otrzymasz 100%, za rodzicielski możesz dostać 60% średniej wypłaty. Ale jeśli napiszesz jedno podanie do pracodawcy o oba urlopy w czasie do 21 dni po porodzie, możesz otrzymywać 80% (a po zmianach w prawie 81,5%) wynagrodzenia. To bardzo duża różnica.
Wniosek o urlop macierzyński – najważniejsze informacje
Jak zgłosić urlop macierzyński? Wniosek o urlop macierzyński jest zarazem wnioskiem o wypłacenie zasiłku macierzyńskiego. Musi on trafić do ZUSu, ale składa się go na ręce pracodawcy. Najlepiej dołączyć do niego oświadczenie o urodzeniu dziecka, a także oświadczenie drugiego rodzica, że nie korzysta z tego rodzaju urlopu. Dokumenty można dołączyć jako załączniki. Czasami konieczne jest dołączenie skanu aktu urodzenia dziecka.
Zatem osoby zatrudnione składają wniosek do pracodawcy. Kobiety prowadzące działalność gospodarczą powinny złożyć go natomiast elektronicznie lub osobiście w ZUSie. Można dostarczyć go do dowolnej jednostki ZUS – powinien zostać przekazany do właściwego organu dla miejsca zamieszkania ubezpieczonej. Warto dołączyć do niego akt urodzenia dziecka – ZUS może go potrzebować.
We wniosku o urlop macierzyński trzeba zawrzeć dane pracownika (włącznie z nazwą prowadzonej firmy i numerem NIP, jeśli pracownica ma działalność gospodarczą) i pracodawcy, a także imię i nazwisk dziecka, datę urodzenia oraz okresy wykorzystania tego urlopu. To są podstawowe dane. Pismo nie musi być długie i nie trzeba dołączać do niego żadnego uzasadnienia, a pracodawca nie może nie przyjąć wniosku. Sprawdź także ten artykuł: Pierwsze objawy ciąży - kiedy i w jaki sposób występują?
Wzór pisma: wniosek o urlop macierzyński
Skąd wziąć wniosek o urlop macierzyński? Wzór wniosku o urlop macierzyński mogą mieć kadry w twojej firmie lub możesz pobrać go ze strony rządowej. Możesz jednakże napisać go samodzielnie. Muszą się tylko znaleźć w nim wszystkie kluczowe informacje. Przedstawiamy podstawowy wzór wniosku o urlop macierzyński:
.....................................................
(miejscowość, data)
………………………………
………………………….........
(imię i nazwisko)
.......................................................
……………………………………
(dane pracodawcy)
Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego
W związku z urodzeniem dziecka ………………………… (imię i nazwisko dziecka) w dniu ……………………. (data urodzenia) wnoszę o przyznanie urlopu macierzyńskiego w wymiarze 20 tygodni (lub 14 tygodni).
Wnoszę o udzielenie mi urlopu od dnia …………………….. do dnia …………………………..
.........................................
(podpis pracownika)
Jeśli zamierzasz występować także o urlop rodzicielski, koniecznie dopisz, że na podstawie art. 1821a Kodeksu pracy chcesz uzyskać urlop rodzicielski bezpośrednio po nim. Należy dodać, że urlop ma być w wymiarze 32 godzin. W takim wypadku konieczne będzie także oświadczenie, że z urlopu rodzicielskiego nie będzie korzystał ojciec dziecka. Jeśli jest inaczej, we wniosku trzeba zaznaczyć, w jakim wymiarze dzielicie się urlopem. Wtedy partner musi także napisać wniosek do pracodawcy w swojej firmie. Oczywiście jest to tylko wzór pisma i musisz uzupełnić go swoimi danymi, na przykład wydłużając czas macierzyńskiego i rodzicielskiego, jeśli urodziłaś więcej niż jedno dziecko albo dziecko adoptowane w tym czasie skończy 7 lat.
Na etapie składania wniosku nie trzeba decydować, czy i jak wykorzystacie wniosek rodzicielski. Jednak trzeba pamiętać, że składając wniosek o urlop macierzyński wraz z wnioskiem o urlop rodzicielski w ciągu 21 dni od porodu masz szansę otrzymać większy zasiłek na urlopie rodzicielskim – będzie on wynosił 80% (a od kwietnia 2023 roku w związku z nowelizacją ustawy 81,5%) wysokości średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy. Inaczej ty lub partner możecie wystąpić o urlop rodzicielski na 21 dni przed planowanym terminem przejścia na urlop, ale wtedy wynagrodzenie będzie mniejsze. W takim wypadku za okres macierzyńskiego możecie dostać 100% wypłaty.