Dlaczego warto spożywać owoce i warzywa w ciąży?

Spożywanie owoców i warzyw w ciąży ma kluczowe znaczenie w diecie ciężarnej, ponieważ dostarczają one niezbędnych składników odżywczych, witamin i minerałów. Z uwagi na swoją różnorodność, stanowią grupę produktów, która obfituje w te składniki. Jednocześnie są smakowite i mogą stanowić zdrowszą alternatywę dla słodyczy i niezdrowych przekąsek.

Jedzenie owoców i warzyw jest zalecane w diecie ciężarnej z kilku powodów:

  • Są źródłem naturalnych witamin, które uczestniczą w procesach antyoksydacyjnych, chroniąc komórki twojego ciała przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.
  • Są bogatym źródłem potasu przy niskiej zawartości sodu, co pomaga utrzymać prawidłowe nawodnienie organizmu i zapobiega tworzeniu się obrzęków.
  • Wysoka zawartość błonnika w owocach i warzywach jest istotna dla prawidłowego funkcjonowania jelit – zapobiega zaparciom, które często występują w ciąży.
  • To pożywienie naturalne i nieprzetworzone, co oznacza, że nie zawiera sztucznych dodatków ani barwników, co jest szczególnie ważne w okresie ciąży.
  • Większość owoców ma właściwości zasadotwórcze, co pomaga w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej organizmu i chroni przed zakwaszeniem organizmu.

Dlaczego nie wolno jeść niektórych warzyw i owoców w ciąży?

W okresie ciąży zachowanie zdrowej diety jest kluczowe zarówno dla matki, jak i dziecka. Jednak niektóre warzywa i owoce mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla zdrowia w tym okresie. Warto poznać produkty niewskazane w ciąży, aby zapewnić bezpieczeństwo sobie i maluchowi.

Tak naprawdę nie istnieją warzywa zakazane w ciąży, ani owoce, których nie można jeść w ciąży. Powinnaś mieć jednak na uwadze, że część z nich w pewnych warunkach może ci zaszkodzić. Oto powody:

1. Zakażenia pokarmowe:

Surowe lub niedogotowane i niedomyte warzywa, mogą zawierać groźne patogeny, takie jak Salmonella czy E. coli. W ciąży istnieje wyższe ryzyko powikłań związanych z zakażeniami pokarmowymi, dlatego ważne jest unikanie tych produktów. Staraj się zawsze dokładnie myć owoce i warzywa przed spożyciem oraz poddawać warzywa odpowiedniej obróbce termicznej.

2. Zawartość toksyn:

Niektóre produkty spożywcze mogą zawierać toksyny lub substancje chemiczne, które stanowią potencjalne zagrożenie dla zdrowia w czasie ciąży. Dlatego ważne jest, aby dokładnie zapoznać się z właściwym przygotowaniem żywności i unikać surowych lub niedogotowanych produktów. Toksyny mogą być szkodliwe zarówno dla matki, jak i rozwijającego się dziecka.

3. Alergeny:

Jeśli jesteś uczulona na pewne warzywa lub owoce, konieczne jest unikanie ich w ciąży. Reakcje alergiczne mogą być niebezpieczne zarówno dla matki, jak i dla dziecka.

Jakie warzywa są niewskazane w ciąży i dlaczego?

W okresie ciąży zaleca się unikanie pewnych warzyw ze względu na potencjalne zagrożenia, jakie mogą stanowić dla zdrowia matki i dziecka. Warto jednak podkreślić, że unikanie tych warzyw nie oznacza całkowitego wykluczenia ich z diety. Najlepszym rozwiązaniem jest spożywanie ich w umiarkowanych ilościach po odpowiednim przygotowaniu. Warzywa zakazane w ciąży to tak naprawdę wszystkie te, które są potencjalnie zanieczyszczone, czyli niedomyte surowe warzywa. Gotowanie może często eliminować potencjalne ryzyko. Oto kilka przykładów warzyw, które warto ograniczyć lub unikać w ciąży oraz dlaczego:

  • Brukselka i jarmuż. Zawierają substancje z grupy glikozydów cyjanogennych, które mogą być toksyczne w surowej postaci. Odpowiednia obróbka termiczna niweluje te toksyny, dlatego warto spożywać je po ugotowaniu.
  • Szpinak. Podobnie jak brukselka i jarmuż, surowy szpinak może zawierać glikozydy cyjanogenne. W ciąży nie spożywaj więc smoothie z dodatkiem świeżych liści szpinaku, a jedz go jedynie w ugotowanej formie.
  • Kapusta i kalafior. Te warzywa, szczególnie surowe, mogą powodować wzdęcia i problemy trawienne. Gotowanie zmniejszy ilość trudno strawnych cukrów, które w formie surowej zwyczajnie fermentują w jelitach, powodując nagromadzenie gazów i ból.
  • Dynia. Dynia jest ogólnie bezpieczna, ale niektóre jej odmiany mogą zawierać substancje zwane cucurbitacynami, które nadają gorzki smak i mogą być niebezpieczne w większych ilościach. Zawsze przed spożyciem warto upewnić się, że dynia jest słodka i smaczna.
  • Rzodkiewka. Spożywanie rzodkiewki w większych ilościach może powodować zgagę.
  • Cebula i czosnek. Jedzone w nadmiarze mogą powodować zgagę u niektórych kobiet ciężarnych. Ponadto, mogą wpłynąć na zmianę zapachu ciała.

Zakazane owoce w ciąży – dlaczego nie wolno jeść niektórych owoców?

Choć owoce stanowią istotny element zrównoważonej diety, spożywanie niektórych z nich wymaga ostrożności w okresie ciąży ze względu na swoje specyficzne właściwości. Oto lista owoców, które warto ograniczyć lub unikać w trakcie oczekiwania na dziecko:

Papaja

Jeśli przepadasz za smakiem papai, powinnaś wiedzieć, że ten owoc zawiera enzym – papainę. Dostarczanie jej do organizmu w ciąży może potencjalnie wpływać na rozwijający się płód i zwiększać ryzyko wad rozwojowych.

Truskawki

Jeśli sezon truskawkowy przypada na czas twojej ciąży, koniecznie pamiętaj, że truskawki bywają silnym alergenem.  Aby uniknąć reakcji uczuleniowej, spożywaj truskawki w małych ilościach lub wyklucz je z diety.

Winogrona

Winogrona, ze względu na wysoką zawartość prostych węglowodanów, mogą stanowić ryzyko dla kobiet z cukrzycą ciążową. Spożywanie ich może znacząco wpłynąć na poziom cukru we krwi, dlatego zaleca się unikanie winogron w tym okresie.

Cytrusy

Owoce cytrusowe są bogatym źródłem witamin, ale niestety mogą prowadzić do nasilenia jednego z najczęstszych problemów w ciąży, czyli zgagi. Jeśli cierpisz na zgagę, warto rozważyć wyeliminowanie cytrusów z diety podczas ciąży. Ponadto, cytrusy w ciąży dość często przyczyniają się do wystąpienia reakcji alergicznych. Sprawdź także w tym artykule informacje na temat spożywania grejpfruta w ciąży.

Dieta ciężarnej – jakie warzywa i owoce najlepiej jeść w ciąży?

Jesteś wielbicielką warzyw i owoców i uwzględniasz je w swojej codziennej diecie jako zdrowe urozmaicenie? To świetny nawyk, szczególnie, gdy spodziewasz się dziecka!

Postaraj się jeść różnorodnie. Dzięki temu dostarczysz sobie minerały i witaminy, potrzebne dla prawidłowego rozwoju twojego dziecka. Oto, co jeść w ciąży:

Awokado

To wyjątkowy owoc obfitujący w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT). Jego zaletą jest również duża ilość kwasu foliowego, który wspomaga rozwijający się układ nerwowy dziecka i zapobiega wadom cewy nerwowej.

Awokado to również bogate źródło białka roślinnego, które wspólnie z białkiem pochodzenia zwierzęcego stanowi podstawowy materiał budulcowy komórek. Ponadto, zawiera witaminy z grupy B oraz magnez.

Banany

Są znakomitym źródłem witaminy B6 i magnezu, które wspomagają prawidłową pracę układu nerwowego i zapobiegają bolesnym skurczom mięśni. Obfitują też w potas, który reguluje ilość wody w organizmie i redukuje obrzęki.

Banany dostarczą ci większości niezbędnych minerałów, takich jak wapń, fosfor, fluor, żelazo, oraz wielu witamin, takich jak A, C oraz E. Banany zawierają również kwas foliowy oraz pewną ilość witaminy D.

Obfita ilość błonnika w miąższu bananów reguluje pracę przewodu pokarmowego. W owocach tych obecny jest również tryptofan - substancja mająca korzystny wpływ na poprawę samopoczucia psychicznego.

Buraki

Burak czerwony zawiera duże ilości witamin z grupy B – w tym witaminy B9, czyli kwasu foliowego, dzięki czemu wspierają procesy krwiotwórcze. Warzywo ma działanie przeczyszczające, co w połączeniu z właściwościami odkwaszającymi czyni go świetnym remedium na zaparcia i zgagę w ciąży.

Czosnek

Ząbki czosnku uznawane są za naturalny antybiotyk. Siarka w nich zawarta działa bakteriobójczo, a pozostałe składniki, takie jak witaminy, glikozydy, jod, wapń oraz żelazo i cynk regulują pracę układu immunologiczego, wspierając odporność. Badania potwierdzają również, że czosnek spożywany regularnie może obniżyć ciśnienie krwi oraz poziom złego cholesterolu.

Figi

Figi, dzięki dużej ilości błonnika poprawiają perystaltykę jelit, a więc zapobiegają zaparciom. Ponadto, zawierają duże pokłady wapnia, fosforu, żelaza, magnezu oraz potasu. Bogactwo fitosteroli hamuje syntezę cholesterolu, co w konsekwencji przyczynia się do obniżenia jego poziomu we krwi.

Kobieta w ciąży przed blatem pełnym owoców, a także zakazane owoce i warzywa w ciąży
Dieta w ciąży krok po kroku okiem położnej, a także zakazane owoce i warzywa w ciąży

Jabłka

Dzięki zawartości pektyn, jabłka jedzone na surowo mają zdolność wiązania toksyn i metali ciężkich, a następnie wydalania ich z organizmu. Ponadto, regulują pracę jelit oraz obniżają cholesterol. Pod ich skórką kryje się wiele witamin, a głównie kwas askorbinowy, czyli witamina C, która wspomaga wchłanianie żelaza.

Kapusta kiszona

Kapusta biała poddana kiszeniu jest istnym bogactwem prebiotyków oraz witaminy C, B6 i B12 oraz witaminy K. Dodatkowo, dzięki bakteriom kwasu mlekowego, wspiera trawienie i reguluje mikrobiom jelit.

Kiwi

To istna bomba witaminowa! Jedząc jedno kiwi pokryjesz dzienne zapotrzebowanie na witaminę C. Ponadto, wyregulujesz pracę układu pokarmowego oraz zadziałasz moczopędnie, dzięki czemu obrzęki na twoim ciele ulegną zmniejszeniu. Dodatkowo, kiwi zawiera spore ilości witaminy E, potasu oraz kwasu foliowego. Sprawdź także ten artykuł: Kiwi w ciąży – jeden z najzdrowszych owoców dla ciężarnej.

Maliny

Pestki malin są bogatym źródłem nie tylko pektyn, ale również witaminy C i kwasu salicylowego. Czyni je to naturalną aspiryną! W formie syropu sprawdzą się świetnie jako środek wspomagający leczenie przeziębienia! Dodatkowo działają przeciwzapalnie oraz napotnie, a olejki w nich zawarte rozgrzewają ciało.

Orzechy włoskie

Orzechy włoskie są świetną przekąską w ciąży. Zawierają w sobie wszystko, czego ci potrzeba dla odżywienia organizmu i prawidłowego rozwoju maluszka– kwas foliowy, kwasy omega-3, żelazo, fosfor, wapń, cynk, magnez, potas, oraz witaminy E i B6.

Pomidory

Bogactwo potasu, jakie znajdziesz w pomidorach, zapewni  wsparcie dla układu krążenia. Ponadto, zawierają substancje zapewniające prawidłowe działanie układu nerwowego oraz poprawiające metabolizm cukrów: fosfor, magnez oraz witaminy A, B, C i PP. Jednak największą sławę pomidory zawdzięczają likopenowi. Ten przeciwutleniacz chroni komórki przed działaniem wolnych rodników! Najwięcej likopenu znajduje się w pomidorach poddanych obróbce cieplnej.

Szpinak

Jak zapewne wiesz, szpinak jest bogatym źródłem kwasu foliowego, witaminy C oraz beta-karotenu. Ponadto, zawiera duże ilości łatwo przyswajalnego żelaza. Szczawiany obecne w liściach szpinaku mogą utrudniać wchłanianie wapnia, dlatego najlepiej podawać go z dodatkiem śmietany lub białego sera.

Śliwki

Śliwki, zarówno świeże, jak i suszone, to tak zwana ”miotła dla przewodu pokarmowego”. Wszystko przez kwasy organiczne – jabłkowy i winowy oraz pektyny. Jedz śliwki codziennie, aby zwalczyć zaparcia. Dodatkowo, dostarczysz sobie magnez, żelazo, wapń, potas oraz fosfor i witaminy z grupy B!

Warzywa strączkowe

Bób, ciecierzyca, groszek, fasola i soczewica są pełne białka i błonnika. Dodatkowo, obfitują w kwas foliowy. Aby uniknąć wzdęć po spożyciu strączków, namocz je przez noc, a przed gotowaniem wymień wodę na świeżą.

Żurawina

Żurawina to super food, który powinnaś zawsze mieć przy sobie. To świetna przekąska, gdy czujesz głód i spadek energii. Owoce te wspierają pracę układu moczowego, zapobiegając infekcjom oraz wzmacniają odporność. Ponadto, utrudniają przyleganie bakterii do szkliwa zębów, chroniąc przed chorobami dziąseł oraz próchnicą. Żurawina zawiera witaminy: C, B1, B2 oraz fosfor, potas, wapń i żelazo.

Bibliografia:

  1. Wendołowicz, E. Stefańska, L. Ostrowska, Żywienie kobiet w okresie ciąży, Medycyna ogólna i nauki o zdrowiu, 3/2014.
  2. Świątkowska (Red.), Poradnik żywienia kobnskalsknskiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka, 2015
  3. D. Szostak – Węgierek, A. Cichocka „Żywienie kobiet w ciąży.” Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005
ikona podziel się Przekaż dalej